Zbliżają się wybory parlamentarne i ogólnokrajowe referendum. Wyborcy tylko do 12 października mogą zmienić miejsce głosowania i przepisać się do innej okręgowej komisji wyborczej lub uzyskać zaświadczenie uprawniające do oddania głosu. Podpowiadamy, jak przygotować się do głosowania poza miejscem stałego pobytu oraz jak poprawnie głosować w wyborach i referendum.
Wybory 2023 – jak poprawnie zagłosować?
Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej odbędą się 15 października 2023 r. Lokale wyborcze zostaną otwarte o godzinie 7:00. Od tego momentu głosować będzie można do godziny 21:00. Aby poprawnie zagłosować, należy postawić znak „x” przy konkretnym nazwisku na karcie.
Wyborca głosuje na określonego kandydata, stawiając na karcie do głosowania znak „x” z lewej strony obok jego nazwiska.
Warto przypomnieć, że zgodnie z Kodeksem wyborczym przez znak „x” rozumie się co najmniej dwie linie, które przecinają się w obrębie kratki. Jeżeli linie przecinają się poza wyznaczonym miejscem, to taki głos zostaje uznany za nieważny.
Złożenie wniosku o zmianę miejsca głosowania?
To, do jakiej obwodowej komisji wyborczej przypisana jest dana osoba, uzależnione jest od adresu, pod którym została ujęta w Centralnym Rejestrze Wyborców. W większości przypadków jest to adres zameldowania. Wyborcy, którzy chcą zagłosować poza miejscem stałego pobytu, muszą złożyć specjalny wniosek o zmianę miejsca głosowania. Odpowiednie pismo można przynieść osobiście do właściwego urzędu lub za pośrednictwem kreatora złożyć online.
Formularz dostępny jest na stronie gov.pl. Wypełniony i wydrukowany dokument składa się w urzędzie gminy, w której wyborca będzie przebywać w dniu wyborów. Za pośrednictwem domeny można również skorzystać z opcji złożenia wniosku o zmianę miejsca głosowania online. Do kreatora wniosków można zalogować się za pośrednictwem profilu zaufanego, e-dowodu, bankowości elektronicznej oraz aplikacji mObywatel 2.0.
Osoby, które przybywają poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, składają wniosek do właściwego konsula. Z kolei osoby, które w dniu wyborów parlamentarnych będą przebywać na polskim statku morskim, składają wniosek do właściwego kapitana statku.
Ujęcie w spisie wyborców
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, wniosek o zmianę miejsca głosowania można złożyć najwcześniej 44 dni przed dniem wyborów, jednak nie później niż 3 dni przed terminem. W przypadku nadchodzącego głosowania oznacza to, że wyborcy mają czas do 12 października na przekazanie wypełnionych dokumentów.
Jak głosować za granicą?
Wniosek o zmianę miejsca głosowania jest pierwszą z opcji. Innym sposobem jest uzyskanie zaświadczenia o prawie głosowania w miejscu pobytu. W tym przypadku warto pamiętać, że wyborcy, którzy uzyskają zaświadczenie o prawie głosowania w miejscu pobytu, są skreślani z dotychczasowego spisu wyborców, nie są ujęci w żadnym spisie wyborców i zostaną wpisani na listę wyborców:
- w dniu głosowania,
- w obwodzie głosowania, który wybiorą,
- kiedy przedstawią zaświadczenie o prawie do głosowania.
Zaświadczenie jest podstawą do głosowania w dowolnym lokalu wyborczym znajdującym się w kraju i za granicą Polski.
Głosowanie w wyborach parlamentarnych poza Polską
Warto wspomnieć, że polscy obywatele głosujący poza granicami kraju „przynależą” do dzielnicy Warszawa-Śródmieście, zgodnie z Kodeksem wyborczym. W związku z tym mogą oddać głos na kandydatki i kandydatów startujących w okręgu obejmującym tę dzielnicę. W najbliższych wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej jest to okręg nr 19 (Warszawa), a do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej okręg nr 44 (Warszawa: Białołęka, Bielany, Śródmieście, Żoliborz).
Referendum wyborcze – jak zagłosować?
W tym roku oprócz wyborów do sejmu i senatu 15 października odbędzie się ogólnokrajowe referendum. Wyborcy mogą w nim wypowiedzieć swoją opinię w formie odpowiedzi na cztery następujące pytania:
- Czy popierasz wyprzedaż majątku państwowego podmiotom zagranicznym, prowadzącą do utraty kontroli Polek i Polaków nad strategicznymi sektorami gospodarki?
- Czy popierasz podniesienie wieku emerytalnego, w tym przywrócenie podwyższonego do 67 lat wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn?
- Czy popierasz likwidację bariery na granicy Rzeczypospolitej Polskiej z Republiką Białorusi?
- Czy popierasz przyjęcie tysięcy nielegalnych imigrantów z Bliskiego Wschodu i Afryki, zgodnie z przymusowym mechanizmem relokacji narzucanym przez biurokrację europejską?
Jak poprawnie zagłosować w referendum? Do każdego z wymienionych powyżej pytań wyborca może wybrać jedną odpowiedź „Tak” lub „Nie”. W tym celu w kratce przy wybieranej odpowiedzi należy postawić znak „x”. Obowiązują takie same zasady jak w przypadku głosowania w wyborach: znak „x” musi być postawiony w wyznaczonym miejscu.
Wyborca ma prawo nie brać udziału w referendum. Aby zrobić to w sposób skuteczny, należy odmówić poboru karty referendalnej. „Jeżeli wyborca odmówi przyjęcia karty lub kart do głosowania, obwodowa komisja wyborcza odnotuje to w spisie wyborców” - informuje Państwowa Komisja Wyborcza.
Zgodnie z polskimi przepisami referendum jest wiążące przy frekwencji powyżej 50 proc. Ostatnie referendum w Polsce odbyło się w 2015 r., udział w nim wzięło 7,8 proc. uprawnionych osób. Pytania dotyczyły: wprowadzenia jednomandatowych okręgów wyborczych w wyborach do Sejmu, utrzymania dotychczasowego sposobu finansowania partii politycznych z budżetu państwa oraz wprowadzenia zasady ogólnej rozstrzygania wątpliwości co do wykładni przepisów prawa podatkowego na korzyść podatnika.
Kto może wziąć udział w wyborach i referendum
Udział w wyborach parlamentarnych mogą wziąć osoby polskim obywatelstwem, które w dniu wyborców posiadają czynne prawo wyborcze tj.: mają ukończone 18 lat, sąd ani Trybunał Stanu nie wydały wyroku o pozbawieniu praw wyborczych oraz nie zostały ubezwłasnowolnione.
