Bezwarunkowy dochód podstawowy będzie testowany w Polsce. Na razie w formie eksperymentu, na Warmii i Mazurach. W ramach pilotażu od 5 tys. do 31 tys. osób otrzyma miesięcznie 1300 zł przez dwa lata.
Bezwarunkowy dochód podstawowy polega na wypłacaniu mieszkańcom ustalonej kwoty środków pieniężnych co miesiąc. Aby otrzymać świadczenie, nie trzeba przedkładać żadnych zaświadczeń. Otrzymuje go każda osoba bez względu na status społeczny oraz niezależnie od tego, czy obywatel podejmuje pracę.
Bezwarunkowy dochód podstawowy w Polsce
Bezwarunkowy dochód podstawowy będzie testowany w Polsce przez Stowarzyszenie Warmińsko-Mazurskich Gmin Pogranicza, które skupia dziewięć niewielkich gmin: Barciany, Bartoszyce (gmina wiejska), Braniewo (gmina wiejska), Budry, Dubeninki, Górowo Iławeckie, Lelkowo, Sępopol i Srokowo.
Szczegóły pilotażowego programu przedstawił Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Eksperyment potrwa 2 lata i będzie polegał na wypłacaniu 1300 zł miesięcznie grupie mieszkańców – od 5 tys. do 31 tys. osób – z północnych gmin województwa warmińsko-mazurskiego leżącego przy granicy z Rosją.
Źródło: https://t.co/oNCmFhdE68
— Marek Szymaniak (@Marek_Szymaniak) May 18, 2022
– Ten obszar źle wypada pod względem dochodów, ubóstwa, aktywności gospodarczej i bezrobocia. Interwencja, jaką byłby program pilotażowy bdp (bezwarunkowego dochodu podstwowewgo - przyp. red.), mogłaby przynieść istotny efekt. Jest to region wyludniający się, popegeerowski, mocno dotknięty przez skutki transformacji ustrojowej, ale także zamknięcia małego ruchu granicznego w 2018 r. – tłumaczy dr Szlinder, prezes Polskiej Sieci Dochodu Podstawowego.
Jak czytamy w miesięczniku "Życie Uniwersyteckie", socjologowie będą badać szereg zmiennych, m.in.: aktywność ekonomiczną, społeczną, edukacyjną, kwestie dobrobytu (struktura konsumpcji, dochody, oszczędności, sytuacja mieszkaniowa, nierówności majątkowe), dobrostan mieszkańców (poczucie zadowolenia z życia, sprawstwa, niepewności itp.), zmiany w relacjach międzyludzkich mierzonych poziomem zaufania społecznego oraz bezpieczeństwo (zagrożenie przestępczością).
W grupie przygotowującej eksperyment biorą udział naukowcy i absolwenci UAM - dr Maciej Szlinder, dr Mariusz Baranowski i prof. Piotr Jabkowski.
Bezwarunkowy dochód podstawowy w Niemczech
Jednym z europejskich krajów, które testują wprowadzenie bezwarunkowego dochodu podstawowego, są Niemcy. W maju 2021 r. Niemiecki Instytut Badań Ekonomicznych rozpoczął eksperyment, w którym przez 3 lata 122 osoby otrzymują 1200 euro. Rownież w Katalonii wkrótce rozpocznie się pięcioletni program – 5 tys. osób będzie otrzymywać od 700-900 euro i 300 euro na dzieci przez 24 miesiące.
Bezwarunkowy dochód podstawowy w Indiach
Jeden z programów pilotażowych odbył się w latach 2011-12 w w jednym z najbiedniejszych regionów Indii. Co miesiąc wypłacano bezwarunkowy dochód podstawowy mieszkańcom 8 wiosek (ponad 5 tys. osób). Badawcze zaobserwowali wiele pozytywnych zmian m.in. poprawiła się higiena, odżywianie (większe spożycie owoców i warzyw) oraz poziom zdrowia. Jedcznocześnie spadło spożycie alkoholu.
– Jest to otyle istotne, że odpowiada na jedno z powszechnych w społeczeństwach uprzedzeń, że jeśli przekażemy bezpośrednio pieniądze do ręki, to ludzie je zmarnują, przepiją. Inne społeczne eksperymenty również potwierdzają, że to uprzedzenie nie jest potwierdzane przez fakty – podkreśla dr Szlinder.
Bezwarunkowy dochód podstawowy w Finlandii
Z kolei pilotażu w Finlandii wskazują, że dochód podstawowy w wysokości 560 euro miesięcznie, nieopodatkowany i wypłacany niezależnie od innego rodzaju dochodów, nie wpłynął pozytywnie na zatrudnienie, ale poprawił poczucie dobrobytu u odbiorców świadczenia. Rząd płacił 2 tys. bezrobotnym 560 euro miesięcznie w latach 2017-18.
DF
