BRICS - blok składający się z Brazylii, Rosji, Indii, Chin i Afryki Południowej - przyjął dokument określający zasady i kryteria, na mocy których mogą być doń przyjmowane nowe państwa, oświadczył w środę, w drugim dniu szczytu, minister spraw zagranicznych Afryki Południowej Naledi Pandor - podała agencja Reutera. Odbywający się w Johannesburgu szczyt ma potrwać do czwartku.
Minister zapowiedział w rozmowie z lokalnym radiem, że w czwartek zostaną zaprezentowane szczegóły ustaleń dotyczących przyjmowania nowych państw do BRICS.
Do rozszerzenia grupy dążyły zwłaszcza Chiny, liczące na mocniejsze wsparcie w rywalizacji z USA, oraz Rosja - licząca na wsparcie w wojnie z Ukrainą. Bardziej powściągliwa była opinia Brazylii, która obawia się osłabienia swoich wpływów w bloku, lecz która chętnie widziałaby w nim swojego sąsiada - Argentynę. Indie utrzymywały, że są otwarte na rozszerzenie BRICS, jednak wymaga to osiągnięcia konsensusu i precyzyjnych kryteriów określających, kto i na jakich zasadach mógłby do grupy przystąpić - podał Reuters.
Ponad 40 państw wyraziło dotychczas chęć dołączenia do grupy, a ponad 20 złożyło formalne aplikacje. Reprezentują one zróżnicowaną pulę potencjalnych kandydatów - od Iranu po Argentynę - motywowanych głównie chęcią wyrównania globalnych szans - twierdzi agencja.
"Świat przechodzi poważne zmiany, podziały i przegrupowania, wszedł w nowy okres turbulencji i transformacji" - powiedział prezydent Chin Xi Jinping podczas szczytu. "Rozwój jest niezbywalnym prawem wszystkich krajów. Nie jest to przywilej zarezerwowany dla nielicznych" - dodał.
Ruchy mające na celu rozszerzenie bloku i forsowanie Nowego Banku Rozwoju jako alternatywy dla uznanych wielostronnych pożyczkodawców budzą jednak obawy na Zachodzie - zauważył Reuters. Werner Hoyer, szef Europejskiego Banku Inwestycyjnego, ostrzegł w środę Zachód, że grozi mu utrata zaufania "globalnego Południa", chyba że pilnie zintensyfikuje własne wysiłki na rzecz wsparcia biedniejszych krajów.
Zdaniem agencji AP inną istotną kwestią poruszoną w Johannesburgu jest dążenie do rezygnacji z amerykańskiego dolara w handlu między krajami BRICS i zastąpienie go lokalnymi walutami. Dolar jest jedną z wielu bolączek krajów rozwijających się, z których wiele jest zdania, że międzynarodowe instytucje, takie jak ONZ, Bank Światowy i Międzynarodowy Fundusz Walutowy, nie służą ich interesom.
Deklarowany przez grupę zamiar odejścia od dominującej na świecie waluty nie doprowadzi do upadku dolara z dnia na dzień - podkreśla Associated Press, zauważając, że dolar zachowuje status waluty światowej. W latach 1999-2019 poza Europą 79 proc. wymiany handlowej było realizowanej w dolarach. Jak się wydaje, dotąd nie udało się też krajom BRICS osiągnąć w tej sprawie wyraźnego konsensusu. Podczas gdy Władimir Putin (uczestniczący w obradach za pośrednictwem łącza wideo) stwierdził, że "proces dedolaryzacji (...) nabiera tempa", prezydent Afryki Południowej Cyril Ramaphosa powiedział, że "muszą odbyć się dalsze dyskusje, szczególnie wśród naszych ministrów finansów". (PAP)
os/ mms/
