W pierwszym kwartale tego roku kredyty i pożyczki przeterminowane stanowiły 34 proc. portfela Spółdzielczych Kas Oszczędnościowo-Kredytowych - wynika z opublikowanego w czwartek raportu Komisji Nadzoru Finansowego.
KNF wyjaśniła, że za kredyty przeterminowane uznano wszystkie kredyty, które mają opóźnienie w płatności co najmniej jeden dzień. Według Komisji, gdyby uwzględnić wartość netto skryptów dłużnych otrzymanych w zamian za sprzedane wierzytelności, z którymi nadal związane jest ryzyko kredytowe, to udział kredytów i pożyczek przeterminowanych wzrósłby do 36,9 proc.
W raporcie wskazano, że rozwój działalności depozytowej w 2013 r. stwarzał presję na wzrost działalności kredytowej, co - wobec zidentyfikowanych słabości w zarządzaniu ryzykiem, w tym głównie kredytowym - prowadziło do wzrostu poziomu należności przeterminowanych.
Zaznaczono, że mimo dużej skali restrukturyzacji należności (13,9 proc. portfela kredytowego), i w efekcie zaliczania ich do obsługiwanych terminowo, w I kwartale 2014 r. wartość kredytów przeterminowanych wzrosła o ponad 15 proc.
KNF: kasy miały obsługiwać wyłącznie członków, których znają
"W założeniu ustawodawcy, kasy miały obsługiwać wyłącznie członków, których znają i którzy wywodzą się z tej samej, powiązanej więzią społeczności, a wartość udzielanych kredytów nie miała być wysoka. Dynamiczny rozwój niektórych kas doprowadził jednak do sytuacji, że obsługują one po kilkaset tysięcy członków wywodzących się z różnych środowisk, praktycznie niepołączonych więzią (zawodową, środowiskową)" - wyjaśniła KNF.
Z raportu wynika, że niektóre kasy, szczególnie z grupy dużych kas, udzielają pożyczki i kredyty o wartościach przekraczających 500 tys. zł, co rodzi dodatkowe ryzyko. Innym elementem ryzyka jest liczba członków i klientów kas przypadających na jednego zatrudnionego pracownika - może to powodować, że analiza ryzyka kredytowego w tej grupie kas jest sporządzana w sposób uproszczony.
"Inaczej sytuacja kształtuje się w małych kasach, w których zachowana została rzeczywista więź pomiędzy członkami. W tych kasach jakość portfela należności na tle całego sektora skok jest najlepsza. Kredyty zagrożone nie przekraczają 1 proc. wartości całego portfela" - zauważyła KNF.
8,5 mln zł straty
Zgodnie z danymi KNF na koniec I kwartału 2014 r. sektor SKOK odnotował stratę w wysokości 8,5 mln zł. Duży wpływ na wyniki kas miała pogarszająca się jakość portfela kredytowego. Zysk wykazało 35 kas (o 19 więcej niż w I kwartale 2013 r.)
W raporcie podano, że na koniec I kw. br. działalność prowadziło 55 kas, ich liczba w stosunku do końca roku ubiegłego nie uległa zmianie. O 90 obniżyła się natomiast liczba placówek kas, a liczba członków kas wzrosła o 1 tys. Wartość depozytów w kasach spadła o 44,4 mln zł, tj. o 0,25 proc.
Średnia liczba zatrudnionych pracowników w przeliczeniu na placówki w sektorze wynosi 2,6. Wiele placówek kas działa w formie małych punktów obsługi klienta zatrudniających od 2 do 4 osób. Dodatkowo część kas prowadzi swoją działalność poprzez placówki franczyzowe.
W sektorze dominują kasy małe, w których suma aktywów nie przekracza 100 mln zł (29 kas), posiadają one jednak tylko 5,5 proc. aktywów całego sektora.
"Natomiast wartość aktywów sześciu największych kas przekraczała 500 mln zł, aktywa trzech z nich przekraczały 1 mld zł. Sześć największych kas posiada łącznie ponad 73 proc. aktywów sektora tj. 13 mld 849 mln zł, co świadczy o jego znacznej koncentracji" - zauważyła KNF. Jednocześnie sześć kas posiadających powyżej 100 tys. członków posiada ponad 63 proc. ogólnej liczby członków całego sektora.
"Sytuację sektora skok w zakresie adekwatności kapitałowej nadal uznać należy za trudną. Na koniec marca 2014 r. wartość funduszy własnych kas w stosunku do końca 2013 r. obniżyła się o 26,7 mln zł, na co wpływ miały poniesione przez sektor straty" - poinformowała KNF. Dodała, że dane te nie uwzględniają w pełni ustaleń inspekcji przeprowadzonych w kasach, w świetle których wyniki niektórych kas powinny zostać istotnie skorygowane, co będzie miało również wpływ na poziom ich kapitałów. (PAP)
mmu/ mhr/
