Krzywdzące stereotypy, bariera językowa, nieznajomość przepisów czy nadużycia pracodawców - to tylko niektóre problemy, z jakimi mierzą się przyjeżdżający do Polski obywatele Ukrainy. Miasto szacuje, że w stolicy Dolnego Śląska jest ich już co najmniej 60-70 tysięcy.
O problemach Ukraińców w Polsce dyskutowano w środę, 7 czerwca, we Wrocławiu podczas konferencji ForUM for Ukrainian Migrants zorganizowanej przez Fundację Ukraina. Przedstawiciele społeczności ukraińskiej w Polsce, władz miasta Wrocławia, NGO i biznesu wzięli udział w warsztatach, podczas których szczegółowo analizowali problemy Ukraińców w Polsce dotyczące czterech obszarów: legalizacji pobytu, rynku pracy, bezpieczeństwa i integracji. Efektem tych prac był zestaw rekomendacji mających ułatwić obywatelom Ukrainy adaptację w Polsce.
Według szacunków Urzędu Miejskiego, dziś już około 10 proc. mieszkańców stolicy Dolnego Śląska stanowią obywatele Ukrainy. Departament Spraw Społecznych potwierdza te szacunki, mówiąc o 70-100 tysiącach mieszkańców tego kraju.
Ukraińcy na polskim rynku pracy
Ukraińcy osiedlają się w Polsce w przeważającej mierze z powodów zawodowych. Według statystyk Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, w 2016 roku polski rynek pracy zasiliło milion obywateli Ukrainy. Uczestnicy ForUM podkreślali, że mimo licznej rzeszy pracowników ze Wschodu, nadal występują trudności w skutecznym kojarzeniu pracodawców zainteresowanych zatrudnianiem imigrantów i osób poszukujących zatrudnienia. Strona biznesowa zgłasza braki w dostępie do praktycznych porad o tym, jak rozwiązywać problemowe kwestie związane z zatrudnianiem pracowników ze Wschodu. Problemem bywa też dotarcie do osób, które chciałyby podjąć pracę w Polsce. Z kolei imigranci narzekają na problemy z pracodawcami nadużywającymi swojej pozycji czy na brak dostępu do pewnych stanowisk.
Usprawnieniem na linii potencjalny pracownik – pracodawca mogłoby być powołanie do życia podmiotu, który stanowiłby platformę wymiany informacji dla obydwu stron. W jego gestii powinna być dystrybucja informacji o wakatach czy targach pracy, ale też porady z zakresu prawa pracy.
Problemy z integracją, bezpieczeństwem i legalizacją pobytu
Podczas środowej konferencji we Wrocławiu powtarzano, że problemy obywateli Ukrainy często rozpoczynają się już na dworcu PKS, zaraz po tym, jak wysiądą z autobusu, który przywiózł ich do Polski i dotyczą zupełnie prozaicznych kwestii. Zwracano jednak uwagę, że powodem kłopotów w nowym miejscu, oprócz bariery językowej czy braku niezbędnych informacji w miejscach publicznych, jest często brak przygotowania imigrantów przyjeżdżających do Polski, w tym nieznajomość przepisów czy kodu kulturowego.
To wszystko składa się na poczucie ograniczonego dostępu do informacji w sprawach urzędowych, dotyczących m.in. zalegalizowania pobytu. Problemy dotyczą także znalezienia mieszkania czy zorganizowania szkoły dla dzieci. W odnalezieniu się w nowym miejscu nie pomagają narastające w Polakach stereotypy na temat obywateli Ukrainy - jak pokazały nagłaśniane przez media wydarzenia z minionego roku – czasami prowadzące do otwartych konfliktów czy eskalacji przemocy wobec imigrantów mieszkających w Polsce. – Tymczasem większość obywateli Ukrainy w Polsce chce po prostu spokojnie żyć i godnie zarabiać – padały głosy z sali.
W ramach rekomendacji uczestnicy warsztatów proponowali rozszerzanie polityki informacyjnej kierowanej dla nowych imigrantów z Ukrainy, w tym dystrybuowanie porad nie tylko w powołanych do tego celu instytucjach, ale też w bankach czy kościołach. Dobór kanałów komunikacji podzielił jednak uczestników wydarzenia. Jedni optowali za tradycyjnymi nośnikami (ulotki w języku ukraińskim na dworcach i w urzędach, specjalna infolinia), inni nalegali na zastosowanie nowych mediów, widząc potencjał w kanałach tematycznych dla Ukraińców w Polsce na YouTube, prowadzonych przy współpracy z instytucjami publicznymi w Polsce czy w opowiadaniu prawdziwych historii ludzi, którzy znaleźli swoje miejsce w Polsce.
Banki w Polsce nieprzygotowane na Ukraińców
Prześcigają się w innowacjach, chętnie tytułują najnowocześniejszymi, chcą wyznaczać trendy, w tym samym czasie często nie oferując nawet anglojęzycznej wersji swojej strony internetowej. Redakcja Bankier.pl sprawdziła, w jakim stopniu banki w Polsce są dostosowane do obsługi obcokrajowców, którzy chcieliby skorzystać z ich oferty – czy na stronach WWW znajdą informacje o produktach, czy na infolinii zostaną obsłużeni w swoim języku i czy będą w stanie swobodnie korzystać z systemów bankowości elektronicznej.
