Warranty na GPW - sposób na zmienność.

Okresy dużej zmienności na rynku akcji potrafią spędzać sen z powiek najbardziej doświadczonym inwestorom. Każdy w napięciu analizuje informacje płynące z rynku i zastanawia się czy jego aktualna ekspozycja i strategia są odpowiednie do bieżącej sytuacji. Niektórzy decydują się wycofać z rynku akcji i przeczekać burzliwy okres inwestując w obligacje lub lokatę bankową. Przed podjęciem takiej decyzji warto jednak zastanowić się czy nie wzbogacić swojej strategii o możliwość zarobienia na zmienności inwestując w notowane na warszawskiej giełdzie opcje lub warranty.

Czym jest warrant?

Szczególnie ten drugi instrument, będący "młodszym bratem" opcji, może okazać się interesujący dla inwestora indywidualnego. Warrant daje prawo nabycia (warrant call) lub zbycia (warrant put) instrumentu bazowego (akcja lub indeks) po z góry określonym kursie (strike) i terminie (data wykonania). Warrant daje więc możliwość zarabiania zarówno na wzroście jaki i na spadku cen wybranych akcji lub wartości indeksów. Warrant jest prostym instrumentem, który kupujemy i sprzedajemy tak jak akcje - składając zlecenie w domu maklerskim. Możemy więc rozpocząć inwestowanie bez dodatkowych formalności, np. związanych z uruchomieniem osobnego rachunku dla instrumentów pochodnych.

Ważnym elementem konstrukcji warrantu jest mnożnik informujący ile warrantów odpowiada jednemu instrumentowi bazowemu. Dla większości warrantów notowanych na GPW mnożnik wynosi 0,5 albo 0,2 (tzn. jeden warrant odpowiada 1/2 albo 1/5 instrumentu bazowego). Żeby wartość wewnętrzna warrantu zmieniała się więc dokładnie o tyle samo co instrumentu bazowego trzeba mieć odpowiednio więcej warrantów. Praktyczną konsekwencją takiej konstrukcji jest między innymi niska cena warrantu oraz uzyskanie efektu dźwigni finansowej, która może przynieść zyski wielokrotnie wyższe niż w przypadku inwestycji w instrument bazowy. Straty natomiast ograniczone są do wysokości zainwestowanego kapitału. Jest to istotna cecha, ponieważ większość instrumentów z dźwignią umożliwiających zarabianie na wzrostach lub spadkach cen akcji wymaga wpłacania depozytów zabezpieczających, które w przypadku chybionej inwestycji mogą skutkować stratami znacznie wyższymi niż zainwestowane pieniądze.

Jakie warranty są notowane na GPW?

Na warszawskiej giełdzie notowanych jest 90 warrantów na akcje oraz na indeks największych i najpłynniejszych spółek WIG20. Inwestując w warranty call mamy możliwość zarabiać na wzroście kursów akcji Pekao SA, KGHM, Petrolinvest, PGE, PGNiG, PKN Orlen, PKO BP, PZU, Tauron, TP SA oraz indeksu WIG20. Chcąc skorzystać na spadkach (lub zabezpieczyć się przed nimi) możemy wybrać następujące warranty put: KGHM, PGE, PGNiG, PKN Orlen, PKO BP, PZU, TP SA i indeks WIG20. Warranty na podane instrumenty bazowe maja wiele kursów wykonania (strike) i kilka dat wykonania (expiry date), co daje możliwość znalezienia właściwego instrumentu dla inwestorów zakładających bardzo zróżnicowane scenariusze zachowania się rynku w przyszłości.

Jak działa warrant?

Warrant call jest odpowiedni dla inwestora, który przewiduje wzrost kursu lub zmienności instrumentu bazowego (akcji albo indeksu). Posiadacz warrantu call zaczyna zarabiać gdy kurs warrantu (premia) wzrośnie powyżej kosztu nabycia lub (w przypadku przetrzymania warrantu do terminu wygaśnięcia) jeżeli kurs instrumentu bazowego przekroczy wartość strike + koszt nabycia warrantu (tzw. Break Even Point, BEP). Kosztem nabycia warrantu jest premia i opłata transakcyjna (w większości przypadków jest ona zbliżona do opłaty za nabycie akcji). W przypadku chybionej inwestycji (jeśli kurs instrumentu bazowego nie przekroczy BEP do daty wykonania) inwestor traci koszt nabycia warrantu (ale nie więcej). Oczywiście w okresie do terminu wygaśnięcia warrantu można go sprzedać, zamykając pozycję z zyskiem (lub stratą). Poniższy przykład ilustruje profil wypłaty dla warrantu call, w przypadku utrzymania pozycji do daty wygaśnięcia.

Warrant put jest odpowiedni dla inwestora, który przewiduje spadek kursu instrumentu bazowego. Posiadacz warrantu put zaczyna zarabiać, gdy kurs warrantu wzrośnie powyżej kosztu jego nabycia (wtedy zyskiem jest różnica między ceną sprzedaży i cena nabycia warrantu). W przypadku przetrzymania warrantu put do daty wygaśnięcia inwestor zarobi jeśli kurs instrumentu bazowego spadnie poniżej kursu strike minus koszt nabycia warrantu (tzw. Break Even Point). Poniższy przykład ilustruje profil wypłaty dla warrantu put utrzymanego do terminu wygaśnięcia.

Kurs warrantu (analogicznie jak premia w przypadku opcji) zależy od wielu czynników – najważniejsze z nich to:

• zmiana ceny instrumentu bazowego (wzrost jest korzystny dla posiadaczy warrantów kupna, spadek dla posiadaczy warrantów sprzedaży)
• wzrost lub spadek zmienności instrumentu bazowego (to było doskonale widoczne w czasie sierpniowych gwałtownych zmian kursów na GPW). Wzrost zmienności powoduje wzrost wartości premii, czyli ceny warrantów (zarówno kupna jak i sprzedaży)
• czas pozostały do wygaśnięcia warrantu

Warrant na skróty - podstawowe pojęcia:

• warrant kupna (call) – papier wartościowy, który pozwala zarabiać na wzroście kursu lub zmienności instrumentu bazowego
• warrant sprzedaży (put) – papier wartościowy, który pozwala zarabiać na spadku kursu lub wzroście zmienności instrumentu bazowego
• instrument bazowy (underlying) – według kursu i zmienności tego instrumentu (np. akcje, indeksy) wyceniany jest określony warrant. Przewidywane zmiany kursu instrumentu bazowego są podstawą do decyzji inwestora o nabyciu warrantu kupna lub sprzedaży.
• mnożnik (subscription ratio) – liczba pokazująca jakiej części instrumentu bazowego odpowiada (dotyczy) dany warrant. Są to przeważnie wartości ułamkowe od 1:100 do 1:2. Żeby mieć ekspozycję na jednostkę instrumentu bazowego należy nabyć odpowiednio więcej warrantów na dany instrument bazowy.
• kurs warrantu (premia) – cena po jakiej kupujemy lub sprzedajemy instrument. Zależna od wielu czynników (najważniejsze to cena instrumentu bazowego, zmienność instrumentu bazowego i czas pozostały do wygaśnięcia).
• cena wykonania (strike price) - cena, która w terminie wygasania stanowi podstawę do obliczenia zysków inwestora (jeżeli warrant wygaśnie „w cenie” – ITM). Warrant jest „w cenie”, jeżeli kurs zamknięcia instrumentu bazowego w dniu wygasania jest wyższy od ceny wykonania (strike price) – dla warrantu kupna, lub jeżeli kurs zamknięcia instrumentu bazowego jest niższy od ceny wykonania – dla warrantów sprzedaży.
• data wykonania (expiry date) – data, w której określony warrant wygasa. Inwestorzy, którzy tego dnia posiadają warranty "w cenie" (zob. cena wykonania i wartość wewnętrzna) realizują swój zysk.
• wartość wewnętrzna:
• dla warrantu kupna – różnica między ceną instrumentu bazowego i ceną wykonania warrantu
• dla warrantu sprzedaży – różnica miedzy cena wykonania warrantu i cena instrumentu bazowego

Warrant ma wartość wewnętrzną jeżeli jest „w cenie”. Tylko warranty posiadające wartość wewnętrzną większą od zera mogą być przedstawione emitentowi do wykupu.

Więcej informacji o warrantach notowanych na GPW:

www.gpw.pl/warranty

Więcej informacji o czynnikach wpływających na cenę opcji (i warrantów):

www.pochodne.gpw.pl

Autorzy:

Bogdan Kornacki, Marcin Przeszłowski - GPW