Deficyt budżetu państwa w 2024 r. wyniósł 210,9 mld zł. To 87,8 proc. kwoty zaplanowanej na cały ub.r. Zgodnie ze znowelizowaną ustawą budżetową, deficyt został zaplanowany na 240,3 mld zł – wynika z opublikowanego w poniedziałek przez MF sprawozdania szacunkowego z wykonania budżetu.
MF w szacunkowym sprawozdaniu z wykonania budżetu po grudniu 2024 r. podało także, że dochody budżetu po grudniu wyniosły ponad 623,4 mld zł, co stanowiło 99,6 proc. kwoty zaplanowanej na cały rok (dochody miały wynieść 626 mld zł). Dochody podatkowe wyniosły 555,9 mld zł (o prawie 3,7 mld zł mniej od kwoty zaplanowanej w budżecie). Podatki pośrednie – VAT i akcyza – dały budżetowi nieco ponad 383,2 mld zł (o ok. 5,5 mld zł mniej od planu na cały rok), podatek od zysków osób prawnych – 60,2 mld zł (o ok.1,7 mld zł więcej niż zaplanowano w budżecie, co stanowi 102,9 proc. planu. Z podatku od osób fizycznych budżet zyskał 97,6 mld zł (mniej o niespełna 250 mln zł), co stanowi 99,9 proc. planu).
Podatek od instytucji finansowych przyniósł budżetowi do końca grudnia ponad 6,4 mld zł (to o 3,1 proc. więcej niż zaplanowano). Dochody niepodatkowe dały budżetowi prawie 64,95 mld zł (o 2,5 mld zł więcej niż zapisano w budżecie).
Wydatki budżetu w 2024 r. wyniosły ponad 834,3 mld zł, a więc o ok. 32 mld zł mniej niż zaplanowano (wykonanie wydatków budżetu wyniosło 96,3 proc. planu).
Deficyt budżetu państwa w 2024 r. wyniósł 210,9 mld zł. To 87,8 proc. kwoty zaplanowanej na cały ub.r. Zgodnie ze znowelizowaną ustawą budżetową, deficyt został zaplanowany na 240,3 mld zł.
Resort wskazał, że na niższe niż przed rokiem dochody budżetu państwa z CIT wpłynął w znacznej mierze efekt salda rozliczenia rocznego, które w 2024 r. (na podstawie deklaracji rocznych za 2023 r.) było o 5,4 mld zł niższe niż saldo rozliczenia rocznego w 2023 r. (na podstawie deklaracji rocznych za 2022 r.).
Z kolei w przypadku dochodów budżetu państwa z PIT - jak zaznaczyło MF - w 2024 r. zostały one obniżone, ponieważ samorządy otrzymały dodatkowe udziały w dochodach z tego podatku w wysokości 8,2 mld zł. "Na roczną dynamikę wpływów z PIT w 2024 r. wpłynął również efekt bazy poprzedniego roku, w którym wystąpiły jednorazowe wysokie zwroty w efekcie reformy +Niskie Podatki+ wprowadzonej w połowie 2022 r. (jako efekt rozliczenia rocznego za 2022 r. – dokonanego w 2023 r.)" - poinformowano w komunikacie MF.
Ministerstwo podało, że w 2024 r. budżet państwa zasiliła kwota wpłat z tytułu aukcji uprawnień do emisji gazów cieplarnianych w wysokości ok. 14,1 mld zł, czyli o 4,2 mld (ok. 22,3 proc.) niższa w porównaniu do 2023 r. Wpływ na to miała niższa niż przed rokiem cena uprawnień.
Resort przypomniał, że w 2024 r. podatnicy z terenów objętych powodzią mogli korzystać z pomocy państwa w formie m.in. odroczenia terminów płatności zaliczek na PIT i CIT oraz płatności VAT, co również wpłynęło na uszczuplenie dochodów państwa.
W 2024 r. najwyższe wydatki z budżetu państwa poniesione zostały na: Zakład Ubezpieczeń Społecznych - 171,3 mld zł tj. 96,4 proc. planu, subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego – 119,7 mld zł tj. 100 proc. planu, obronę narodową – 115,5 mld zł, 99,9 proc. planu, obsługę długu Skarbu Państwa - 65,8 mld zł, 98,9 proc. planu, budżety wojewodów - 55,6 mld zł, 97,6 proc. planu.
Porównując wykonanie wydatków na ZUS, w 2024 r. więcej o ok. 65,9 mld zł w porównaniu do roku 2023 wydano na realizację programu "Rodzina 800+" w związku z podniesieniem od 1 stycznia 2024 wysokości świadczenia wychowawczego z 500 zł do 800 zł.
W zakresie dotacji przekazanej do FUS na wypłatę świadczeń gwarantowanych przez państwo wykonanie w 2024 było wyższe od wykonania po roku 2023 o 13,0 mld zł tj. o ok. 25,3 proc. "W kwietniu i we wrześniu zostało wypłacone z budżetu państwa dodatkowe roczne świadczenie pieniężne tzw. trzynasta i czternasta emerytura, które w roku 2023 finansowane były z Funduszu Solidarnościowego. Dodatkowo w listopadzie 2024 ruszyła wypłata świadczeń w ramach nowego programu +Aktywny rodzic+" - zaznaczono w komunikacie.
W przypadku subwencji ogólnych dla jednostek samorządu terytorialnego wykonanie było wyższe o 20,0 mld zł, w związku ze wzrostem wydatków w części oświatowej w wyniku podwyżki wynagrodzeń dla nauczycieli o 30 proc. "Ponadto w 2024 r. po raz pierwszy przekazano również środki na część rozwojową subwencji ogólnej dla JST oraz podwyżki dla nauczycieli przedszkolnych" - wskazało MF.
Wykonanie wydatków przeznaczonych na obronę narodową było wyższe o 18,4 mld zł m.in. za sprawą środków przekazanych na zakup sprzętu i uzbrojenia wojskowego.
Jak wskazał resort, w przypadku budżetów wojewodów wykonanie było wyższe o ok. 12,3 mld zł, głównie w zakresie świadczeń rodzinnych, świadczeń z funduszu alimentacyjnego, zasiłków stałych oraz środków przekazanych dla przedszkoli, a także komend powiatowych Państwowej Straży Pożarnej, Inspekcji Sanitarnej oraz środków na staże i specjalizacje medyczne. Przekazano również wyższe środki na zapewnienie uczniom prawa do bezpłatnego dostępu do podręczników i materiałów edukacyjnych.
Obsługa długu Skarbu Państwa w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego pochłonęła o 4,1 mld zł więcej, ze względu na wzrost poziomu obsługiwanego zadłużenia oraz bieżącego rozkładu jego obsługi.
Wydatki na środki własne UE były wyższe o 2,9 mld zł, co było spowodowane przede wszystkim - jak zaznaczono w komunikacie - rozliczeniem w marcu br. niedopłaty do budżetu UE z tytułu dostosowań VAT i DNB (dochodu narodowego brutto) za lata poprzednie poprzez zwiększenie raty składki za ten miesiąc.
Dodatkowo, w związku z powodzią we wrześniu 2024 r. skierowano znacznie wyższe środki na działania związane z przeciwdziałaniem oraz usuwaniem skutków powodzi. (PAP)
ms/ gkc/ drag/
