Zysk lub strata uzyskiwana w związku z obrotem kryptowalutami powinna być wykazana na rocznej deklaracji podatkowej PIT. Kupując lub wymieniając kryptowaluty, a także kopiąc je, powstać może przychód, który należy rozliczyć i zapłacić z tego tytułu należny podatek dochodowy.


Inwestycję w kryptowaluty należy rozliczyć samodzielnie, bez pośrednictwa płatników. Oznacza to, że ani giełda krytpowalut, ani żadna instytucja nie będzie zobowiązana przygotować informacji PIT-8C lub PIT-11. Podatnik musi samodzielnie ustalić:
- moment uzyskania przychodu,
- moment poniesienia kosztu,
- źródło przychodu, do jakiego inwestycję zaliczy,
- należny podatek.
Do kiedy trzeba zapłacić podatek?
Podatku nie trzeba płacić zaliczkowo w trakcie roku. Zapłacić go należy po zakończeniu roku, nie później niż 30 kwietnia 2019 r. Jeśli podatnik rozliczył się wcześniej i przed tym terminem złożył deklarację podatkową, termin wpłaty podatku nie musi być tożsamy z datą złożenia deklaracji podatkowej – można go nadal zapłacić po złożeniu deklaracji, nie później jednak niż do 30 kwietnia.
Źródło przychodów – sprzedaż i zamiana kryptowalut
Do końca 2018 r. przychody z handlu walutą wirtualną kwalifikować należy do źródła prawa autorskie i inne prawa, o których mowa w art. 18 ustawy o PIT (w części D PIT-36 – wiersz 7).
Przychód z kryptowalut
Przychód dokumentowany jest w dacie jego uzyskania lub postawienia do dyspozycji. Uznanie środków na rachunku kryptowaluty będzie wystarczającym do ustania przychodu – środki nie muszą zostać wypłacone poza rachunek.
Handel w walucie obcej wymaga przeliczenia na złotówki przychodu po kursie średnim NBP z dnia poprzedzającego datę uzyskania przychodów. Przeliczenia dokonać należy każdorazowo odrębnie dla każdej transakcji.
Przeczytaj także
W przypadku wymiany waluty wirtualnej na inną walutę wirtualną przychód rozpoznać należy wyłącznie przy wymianie na walutę rozliczaną w walucie fiducjalnej (FIAT). Zakup kryptowaluty opartej wyłącznie o kurs innych tego rodzaju walut nie może zostać po zamianie uznana za przychód (por. WSA w Olsztynie z 9 maja 2018 r., sygn. akt I SA/Ol 201/18 i I SA/Ol 202/18). Należy mieć na względzie, że stanowisko US jest odmienne – zgodnie z nim zamianę kryptowaluty należy traktować jako formę jej odpłatnego zbycia, analogicznie jak zamianę jakichkolwiek innych praw majątkowych, np. wierzytelności.
Jeżeli podatnik prowadził będzie działalność gospodarczą w celu obrotu walutą wirtualną – przychód należy rozliczyć w ramach tego źródła. Odpowiednio wypłata wynagrodzenia w kryptowalucie z innego tytułu rodzi obowiązek zaliczenia przychodu do danego źródła (np. za wykonanie zlecenia – przychód powstaje z działalności wykonywanej osobiście - w kwocie należnej za wykonanie zlecenia, po kursie z dnia rozliczenia przychodu z takiego zlecenia).
Inaczej rozliczenia kryptowalut dokonywać będzie trzeba w roku 2019. W miejsce kwalifikowania do praw majątkowych, przychód zostanie zaliczony do kapitałów pieniężnych, jednak nie będzie łączony z pozostałymi rodzajami przychodów rozliczanych w ramach tego źródła. Koszty zakupu kryptowalut rozliczać będzie można wyłącznie z przychodami z kryptowalut w roku ich poniesienia lub w roku kolejnym. Nie będzie natomiast możliwości wykazywania i rozliczania strat z obrotu tą walutą.
Rozliczenie kosztów obrotu walutą, data poniesienia kosztu z kryptowalut
Koszt zakupu rozliczać należy w dacie dokonania transakcji - zakupu waluty lub jej wymiany na inną walutę wirtualną. W przypadku sprzedaży waluty wydobywanej (kopanej) koszt uzyskania przychodu nie występuje.
W przypadku wymiany waluty wirtualnej na inną walutę wirtualną koszt rozpoznać należy wyłącznie przy wymianie na walutę rozliczaną w walucie fiducjalnej (FIAT). Brak jest natomiast podstaw prawnych do stosowania metody FIFO („pierwsze przyszło – pierwsze wyszło"). W efekcie koszty rozlicza się na bieżąco – czyli już w dacie ich poniesienia, a nie w dacie uzyskiwania przychodów z tytułu ich sprzedaży.
Przeczytaj także
Dopuszczalne jest wykazywanie kosztów pośrednich, związanych z obrotem i ujęcie ich w deklaracji podatkowej. Również w tym przypadku obowiązuje zasada ujęcia kosztu w dacie faktycznego poniesienia wydatku.
Stawka podatkowa i należny podatek
Dochód uzyskany ze sprzedaży i zamiany kryptowalut podlega sumowaniu z pozostałymi dochodami opodatkowanymi według skali podatkowej. Zastosowanie znajduje 18 i 32% stawka podatku.
Kryptowalut nie można rozliczać na PIT-28, dopuszczalne jest natomiast rozliczanie go na PIT-36L liniową stawką 19%, znajdującą zastosowanie niezależnie od wysokości uzyskiwanego przychodu.
Nie należy wpłacać zaliczek na podatek w trakcie roku. Zapłaty dokonać należy nie później niż 30 kwietnia 2019 r.
Adwokat Łukasz Wieszczeczyński, www.adwokaci-twz.pl