Naprawdę aktywną działalność, nastawioną na inwestowanie w różne branże, prowadzi więc w Polsce około 20 firm zarządzających funduszami. Tym, które osiągają dobre wyniki dla inwestorów, udaje się pozyskać dodatkowy kapitał.
W 2004 r. najwięcej na nowe inwestycje (po kilkadziesiąt milionów euro lub USD) chcą przeznaczyć fundusze zarządzane przez Enterprise Investors, Riverside Europe Partners i Innova Capital. Mniejsze kwoty zamierzają zainwestować polskie fundusze prywatne (BB Investment) i regionalne.
Najwięksi gracze
Enterprise Investors to firma, która zarządza czterema funduszami amerykańskim. Dysponuje największym wśród VC w Polsce kapitałem - 722 mln USD. Od 1990 r. łącznie zainwestowała 658 mln USD w 75 firm prywatnych i 16 transakcji prywatyzacyjnych, z czego ponad 90 proc. w Polsce.
W 2003 r. przeznaczyła na inwestycje 55 mln USD, w 2004 r. planuje zainwestować 50-70 mln USD. Pozyskuje nowe pieniądze, bo skutecznie je pomnaża. Obecnie tworzy piąty funduszu, który będzie miał do dyspozycji 300 mln euro.
Preferuje inwestycje większej wartości na każdym etapie rozwoju przedsięwzięcia. Inwestowała w start-up. W 2003 r. kupiła akcje spółek już notowanych na giełdzie - operatora telekomunikacyjnego Netia i firmy odzieżowej LPP.
Od początku działalności firma Enterprise Investors zakończyła 62 inwestycje (58 całkowicie i 4 częściowo), uzyskując z nich 659 mln dolarów przychodów, z czego 36 proc. uzyskała w transakcjach na warszawskiej giełdzie.
W latach 2001-2003 fundusze zarządzane przez Enterprise Investors uzyskały 265 mln USD z zakończonych inwestycji, z czego większość na giełdzie. Żadna inna firma private equity w regionie Europy Środkowej nie osiągnęła w tym czasie porównywalnych wyników.
Jedną z najważniejszych przewag rynkowych Enterprise Investors jest wychodzenie z inwestycji nie tylko przez odsprzedaż akcji inwestorowi branżowemu, ale także inwestorom finansowym na rynku publicznym, co przynosi dobre efekty w okresie hossy, z jaką mamy do czynienia obecnie. Od jesieni 2002 r. do jesieni 2003 r. firma Enterprise Investors zakończyła 7 inwestycji (w Elektrobudowie, Grupie Kęty, CSS, Eldorado, Polfie Kutno, PGF, Stomilu Sanok) sprzedając akcje na rynku publicznym za 174 mln USD ze średnim wynikiem 3,5 razy zainwestowany kapitał.
We wrześniu 2003 r. EI odsprzedało przez giełdę swój 72-procentowy pakiet akcji w Polfie Kutno za kwotę 80 mln USD (5,4 razy pomnożony kapitał z pierwotnej inwestycji). W listopadzie 2003 r. miał miejsce pierwszy w historii GPW wykup menedżerski - w Stomilu Sanok. Przychody funduszy EI z odsprzedaży akcji Stomilu wyniosły 58,9 mln USD, podczas gdy kwota zainwestowana pierwotnie wynosiła 8,7 mln USD (6,8 razy pomnożony kapitał).
Enterprise Investors zamierza kolejne swoje spółki wprowadzić na giełdę, by rynek je wycenił, a następnie umożliwił ich upłynnienie. Riverside Europe Partners i Innova Capital to firmy zarządzające funduszami inwestującymi nie tylko w Polsce, ale również sporo w innych krajach Europy Środkowej. Obie preferują większe inwestycje. Innova Capital ma pod zarządem kapitał wartości 350 mln euro. W 2003 r. zainwestowała w zakup od polskich banków akcji PolCardu, firmy zajmującej się rozliczaniem transakcji kartami płatniczymi.
Firma Riverside Europe Partners w 2003 r. otrzymała od inwestorów kolejny fundusz - Riverside Europe Fund LLC, dzięki czemu będzie mogła aktywniej działać. Piotr Misztal, menedżer firmy w Polsce, nie chciał zdradzić wielkości nowego funduszu. Powiedział tylko, że jego zamknięcie planowane jest na marzec 2004 r.
W marcu 2003 r. fundusz zainwestował dodatkowe 8 mln zł w firmę Megachemie z Krakowa, specjalizującą się w projektowaniu i wdrażaniu nowoczesnych technologii polimerowych przeznaczonych dla potrzeb przemysłu i budownictwa.
Primalex, kolejna inwestycja funduszu w 2003 r., to firma produkująca farby w Czechach i na Słowacji.
Oferta dla średnich firm
Polskie przedsiębiorstwa, które potrzebują wsparcia kapitałowego mniejszymi kwotami rzędu kilkuset tysięcy lub kilku milionów złotych powinny szukać partnerów biznesowych w Funduszu Kapitałowym HALS (utworzonym przez Bank Gospodarki Żywnościowej przy wsparciu brytyjskiego funduszu Know How), TISE albo w funduszach regionalnych - Podlaskim Funduszu Kapitałowym oraz Górnośląskim Funduszu Restrukturyzacyjnym. Ich atutem są doświadczenia zdobyte we współpracy z małymi i średnimi polskim firmami oraz mniejsze oczekiwania dotyczące zwrotu na kapitale. O ile prywatne fundusze zagraniczne chcą zarobić na inwestycji przynajmniej 30 proc. rocznie, to funduszom regionalnym wystarczy kilkanaście procent.
Przez kilka lat źródłem kapitału dla MSP był fundusz Caresbac, ale, niestety, skończyły mu się pieniądze. W podobnej sytuacji są prywatne fundusze e-Katalyst, Baring Communications Equity oraz fundusze zarządzane przez Copernicus Capital Management.
Część funduszy, które mają pieniądze na inwestycje, nic chce informować, ani o swoich dokonaniach, ani o zamierzeniach.
Niektóre podejmą inwestycję, jeżeli trafią na ciekawy projekt. „Nie mamy budżetu na rok 2004. Jesteśmy corporate VC i jesteśmy zasilani bezpośrednio przez Intel Corporation. Jeśli będą dobre możliwości inwestycyjne, na pewno znajdą się pieniądze na inwestycje”, twierdzi Marcin Hejka z firmy Inlet Capital.
W tym roku w naszym zestawieniu pojawiła się firma BB Investment, która nie jest członkiem PSIK. To spółka 10 osób fizycznych - obywateli polskich, która specjalizuje się w średnich projektach typu start-up z przeciętnym zaangażowaniem kapitałowym w granicach 2-10 mln zł. W ciągu najbliższych 5 lat planuje inwestycje w 2-4 projekty rocznie. Jej zainteresowanie skupia się na nowej gospodarce: media, IT, telekomunikacja.
Jerzy Krajewski
(...)
Więcej w lutowym numerze „Finansisty”
Źródło:
