Najnowsze dane GUS-u dotyczące sektora mikroprzedsiębiorstw pokazują, że poziom wynagrodzeń w tym segmencie jest o wiele niższy niż w większych firmach. Na uwagę zasługują także duże różnice między branżami i województwami.
Miesięczne wynagrodzenie na 1 zatrudnionego w 2020 r. (niestety, to najnowsze dostępne dane) w firmach zatrudniających do 9 osób wyniosło 3509 zł – poinformował dziś GUS. To tylko o 4,8 proc. więcej niż w 2019 r., co miało spory związek z pandemiczno-gospodarczymi zawirowaniami roku ubiegłego. Dla porównania, w poprzednich latach średni wzrost wynosił ponad 8 proc., a w 2018 r. wyniósł 10 proc.
Wszystkie powyższe wskazania dotyczą oczywiście wzrostu nominalnego oraz są przeliczone na jeden pełny etat. Należy pamiętać, że w 2020 r. roczna inflacja 3,4 proc. Dodatkowo jest to kwota brutto, więc należy od niej odjąć podatki i składki nakładane na pracę – posługując się się kalkulatorem wynagrodzeń, można obliczyć, że wynagrodzenie na poziomie 3509 zł brutto w 2020 r. oznaczało 2517,41 zł netto. Zatrudnienie takiego pracownika na cały etat kosztuje pracodawcę (tzw. brutto-brutto) 4227,65 zł.
Jednocześnie podana przez GUS kwota zarobków w mikrofirmach jest wyraźnie niższa od odnotowanego w 2020 r. przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw zatrudniających powyżej 9 osób (5400 zł brutto) czy w całej gospodarce narodowej (5167,47 zł brutto).
Warto zwrócić uwagę na bardzo duże w skali kraju zróżnicowanie miesięcznego wynagrodzenia na 1 zatrudnionego w mikroprzedsiębiorstwach. Średnią zdecydowanie zawyża województwo mazowieckie, gdzie nie tylko zarabia się najwięcej, ale też gdzie najwięcej osób pracuje w mikroprzedsiębiorstwach (17,6 proc. ogółu pracujących). Najmniejszy udział w strukturze przeciętnego zatrudnienia w polskich mikroprzedsiębiorstwach miało natomiast województwo opolskie (2,2 proc.).
| Miesięczne
wynagrodzenie brutto na 1 zatrudnionego w sektorze mikroprzedsiębiorstw w 2020 r. |
|
|---|---|
| Mazowieckie | 4 861 |
| Polska | 3 509 |
| Dolnośląskie | 3 483 |
| Wielkopolskie | 3 470 |
| Śląskie | 3 429 |
| Pomorskie | 3 412 |
| Małopolskie | 3 219 |
| Zachodniopomorskie | 3 165 |
| Łódzkie | 3 126 |
| Lubuskie | 3 112 |
| Opolskie | 2 992 |
| Kujawsko-pomorskie | 2 946 |
| Podlaskie | 2 939 |
| Warmińsko-mazurskie | 2 900 |
| Świętokrzyskie | 2 895 |
| Podkarpackie | 2 885 |
| Lubelskie | 2 879 |
| Źródło: GUS | |
Z danych GUS wynika, że w 2020 roku działalność gospodarczą prowadziło 2261,5 tys. przedsiębiorstw do 9 osób pracujących, a więc o 47,6 tys. jednostek więcej w stosunku do roku poprzedniego (+2,1 proc.). Spośród ogółu małych firm w 2020 r. 73,4 proc. stanowiły mikroprzedsiębiorstwa z 1 osobą pracującą. Liczba pracujących w mikroprzedsiębiorstwach w 2020 r. wyniosła 4286,7 tys. i wzrosła w stosunku do roku poprzedniego o 57,5 tys. osób.
- W okresie 2015–2020 średnioroczne tempo wzrostu liczby osób pracujących kształtowało się na poziomie 2,6%, przy czym z roku na rok wzrost liczby osób pracujących był coraz niższy (odpowiednio 5,1% na początku i 1,4% na końcu badanego okresu). W całym okresie 2015–2020 liczba pracujących w mikroprzedsiębiorstwach wzrosła o 13,9% - dodaje GUS.
W raporcie znajdziemy także informację o poziomie wynagrodzenia w mikrofirmach działających w poszczególnych szerokich sektorach gospodarki. Na czoło wybijają się zawody związane z informacją i komunikacją, listę zamyka zaś rolnictwo.
| Miesięczne
wynagrodzenie brutto na 1 zatrudnionego w sektorze mikroprzedsiębiorstw |
|
|---|---|
| OGÓŁEM | 3509 |
| Informacja i komunikacja | 6142 |
| Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna | 4450 |
| Działalność finansowa i ubezpieczeniowa | 4236 |
| Obsługa rynku nieruchomości | 3927 |
| Administrowanie i działalność wspierająca | 3767 |
| Edukacja | 3593 |
| Opieka zdrowotna i pomoc społeczna | 3564 |
| Handel; naprawa pojazdów samochodowych | 3520 |
| Kultura, rozrywka i rekreacja | 3369 |
| Przemysł (sekcje B-E) | 3329 |
| w tym przetwórstwo przemysłowe | 3286 |
| Transport i gospodarka magazynowa | 3154 |
| Budownictwo | 3065 |
| Zakwaterowanie i gastronomia | 2805 |
| Pozostała działalność usługowa | 2735 |
| Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo | 2667 |
| Źródło: GUS | |
Relatywnie niskie zarobki w budownictwie każą zastanowić się, na ile wpływ
na ogół raportu ma fakt, że w mikroprzedsiębiorstwach częściej niż w dużych
firmach mamy do czynienia z szarą strefą – w statystykach GUS-u widnieje tylko oficjalna
cześć płacy, często wypłacanej w modelu „pensja minimalna + reszta pod stołem”. Tymczasem w 2020 r. pensja minimalna w Polsce wynosiła 2600 zł, zaś według wyliczeń Polskiego Instytutu Ekonomicznego nawet co trzeci pracownik mikrofirm jest wynagradzany "pod stołem".
Niestety, w przypadku mikroprzedsiębiorstw nie dysponujemy danymi o medianie płac. Te GUS przygotowuje tylko dla przedsiębiorstw zatrudniających ponad 9 osób, a i w ich wypadku stosowne dane otrzymujemy jedynie raz na dwa lata. Ostatni raport, opisujący sytuację w październiku 2020 r., wyszedł niedawno – jego omówienie zamieściliśmy w artykule „Około 3400 zł na rękę. Tyle naprawdę zarabia się w Polsce”.
