Istotnie, od dnia 1 stycznia 2006 r. obowiązuje ustawa z dnia 29 sierpnia 2005 r. o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym. Jest to ustawa „epizodyczna”, bowiem dotyczy wydatków poniesionych w okresie od dnia 1 maja 2004 r. do końca 2007 r. Przyjęcie tego aktu normatywnego związane jest ze wzrostem, od dnia 1 stycznia 2004 r., stawki podatku VAT na niektóre materiały budowlane z 7% do 22% (do dnia 1 maja 2004 r. niektóre materiały budowlane były objęte 22% najwyższą stawką podatkową).
Ustawa ta reguluje zasady zwrotu osobom fizycznym części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych przez te osoby w związku z budową i remontem budynku mieszkalnego lub jego części.
Ustawa dotyczy jedynie wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych w związku z:
budową budynku mieszkalnego;
nadbudową lub rozbudową budynku na cele mieszkalne lub przebudową (przystosowaniem) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne, w wyniku których powstał lokal mieszkalny;
remontem budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego.
Zwrot dotyczy wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych, które do dnia 30 kwietnia 2004 r. były opodatkowane stawką podatku od towarów i usług w wysokości 7%, a od 1 maja 2004 r. są opodatkowane 22% podatkiem VAT (szczegółowy wykaz tych materiałów ma być ogłoszony w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw budownictwa).
Jak z tego wynika, zwrot zapłaconego podatku nie przysługuje w przypadku wszystkich inwestycji mieszkaniowych, w tym zakupu wybudowanego już domu czy lokalu mieszkalnego. Omawiane przepisy nie dotyczą zatem stanu faktycznego przedstawionego w pytaniu.
Ponadto należy pamiętać, iż prawo do zwrotu przysługuje pod warunkiem, że inwestor posiada:
prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2003 r. Nr 207, poz. 2016 ze zm.) albo tytuł prawny do budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w przypadku inwestycji polegającej na remoncie,
pozwolenie na budowę w przypadku inwestycji, dla której zgodnie z prawem budowlanym wymagane jest takie pozwolenie.
Zwrot wydatkowanych pieniędzy dokonywany jest na wniosek inwestora złożony w urzędzie skarbowym. Jeżeli pozostaje on w związku małżeńskim, wniosek może być złożony wspólnie z małżonkiem lub odrębnie przez każdego z małżonków. Małżonkowie, którzy zdecydowali się na złożenie odrębnych wniosków, są obowiązani zawiadomić o złożeniu wniosku drugi urząd skarbowy - właściwy dla złożenia wniosku przez małżonka.
Wniosek można składać:
po zakończeniu inwestycji, nie później niż przed upływem 6 miesięcy od dnia zakończenia inwestycji albo
raz w roku, z tym że ostatni wniosek może być złożony nie później niż do dnia 30 czerwca 2008 r.
Omawiana ustawa określa informacje, jakie należy zamieścić w podaniu składanym do urzędu skarbowego wniosku. Są to:
imię i nazwisko, numer identyfikacji podatkowej, adres miejsca zamieszkania inwestora, a w przypadku małżeństwa - obojga małżonków,
wskazanie właściwego urzędu skarbowego, do którego kierowane jest podanie,
rodzaj poniesionych wydatków (zatem czy materiały zostały zakupione w związku z budową, rozbudową, czy remontem budynku, czy lokalu mieszkalnego),
rok rozpoczęcia inwestycji,
wykaz faktur oraz wartość poniesionych wydatków na realizację inwestycji, w związku z którą składane jest podanie,
kwotę zwrotu,
oświadczenie o zakresie przeprowadzonego remontu, jeżeli przeprowadzona inwestycja nie wymaga pozwolenia na budowę,
wskazanie sposobu wypłaty kwoty zwrotu (jeżeli wypłata ma nastąpić za pośrednictwem banku - inwestor podaje numeru rachunku bankowego, na który ma być dokonana wpłata),
podpis osoby ubiegającej się o zwrot wydatków, a w przypadku, gdy osoba ta pozostaje w związku małżeńskim, obojga małżonków.
Ponieważ inwestor ma sam obliczyć kwotę zwrotu, przybliżenia wymagają zasady, na jakich się ją ustala. Ustawa stanowi, że kwota zwrotu jest równa 68,18% kwoty podatku VAT wynikającej z faktur, nie więcej jednak niż 12,295% kwoty stanowiącej iloczyn:
70 m2 powierzchni użytkowej i ceny 1 m2 powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, przyjmowanej na potrzeby obliczenia premii gwarancyjnej od wkładów oszczędnościowych na książeczkach mieszkaniowych, ogłoszonej za kwartał poprzedzający kwartał, w którym inwestor złożył wniosek o wydanie decyzji określającej zwrot - w przypadku robót budowlanych wymagających pozwolenia na budowę,
30 m2 powierzchni użytkowej i ceny 1 m2 powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, przyjmowanej na potrzeby obliczenia premii gwarancyjnej od wkładów oszczędnościowych na książeczkach mieszkaniowych, ogłoszonej za kwartał poprzedzający kwartał, w którym inwestor złożył wniosek o wydanie decyzji określającej zwrot - w przypadku robót budowlanych niewymagających pozwolenia na budowę.
Przykładowo zatem, jeżeli inwestor na budowę budynku mieszkalnego wydał 360.000 zł, z czego 79.200 zł stanowi podatek VAT, to zwrot mógłby wynosić 53.995 zł (79.200 zł x 68,18%). W kwartale poprzedzającym kwartał, w którym inwestor złożył wniosek, cena 1 m2 powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, o której powyżej mowa wynosiła 2.500 zł. Zatem maksymalny limit zwrotu w tym przypadku wyniesie 21.516 zł (70 x 2.500 zł x 12,295%).
Jeżeli jednak inwestor w odniesieniu do tych samych wydatków, które stanowią podstawę wniosku o zwrot podatku VAT, korzystał z odliczeń od podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu tzw. dużej ulgi budowlanej albo ulgi remontowo - modernizacyjnej (uwzględnienie ich w rocznych zeznaniach podatkowych dotyczących podatku dochodowego od osób fizycznych wynika z tzw. praw nabytych, które w przypadku dużej ulgi budowlanej dotyczą wydatków poniesionych do końca 2004 r., a w przypadku ulgi remontowo-modernizacyjnej do końca 2005 r.) kwota podlegająca zwrotowi jest równa 55,23% kwoty podatku VAT wynikającej z faktur, nie więcej jednak niż 9,959% kwoty stanowiącej opisany powyżej iloczyn, odpowiadający rodzajowi przeprowadzonej inwestycji.
Kwota zwrotu obliczona na opisanych zasadach dotyczy sumy wszystkich wydatków udokumentowanych fakturami i podlega zaokrągleniu do pełnych złotych.
Inwestor musi także wiedzieć, iż do wniosku należy załączyć kopię:
pozwolenia na budowę albo - w przypadku remontu, który nie wymaga jego uzyskania - dokumentu potwierdzającego tytuł prawny do budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego,
faktur dokumentujących poniesione wydatki,
pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego, a w razie braku obowiązku jego uzyskania zawiadomienia o zakończeniu inwestycji, w przypadku wniosku składanego po zakończeniu inwestycji,
dokumentu określającego stopień zaawansowania inwestycji, sporządzonego przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, jeżeli roboty wymagają pozwolenia na budowę, a wniosek składany jest raz w roku, nie po jej zakończeniu.
Należy pamiętać, iż w przypadku osoby fizycznej pozostającej w związku małżeńskim kwota zwrotu obliczona na podstawie określonych powyżej zasad dotyczy łącznie obojga małżonków.
Jak wynika z postanowień omawianej ustawy, naczelnik urzędu skarbowego wydaje decyzję o zwrocie i określa kwotę zwrotu w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku. Kwota zwrotu podlega wypłaceniu w terminie 25 dni od dnia doręczenia decyzji, stosownie do wskazanego we wniosku sposobu zwrotu:
w kasie urzędu skarbowego,
za pośrednictwem poczty,
za pośrednictwem banku.
Jeżeli decyzja nie została wydana w tym terminie lub kwota zwrotu nie została wypłacona w terminie ustawowym, wypłacana należność podlega oprocentowaniu w wysokości opłaty prolongacyjnej ustalanej w przypadku odroczenia terminu płatności podatków stanowiących dochód budżetu państwa, obowiązującej odpowiednio w dniu, w którym upłynął termin wydania decyzji lub termin wypłaty kwoty zwrotu.
Oprocentowanie to nie przysługuje, jeżeli winę za niewydanie decyzji w terminie lub za niewypłacenie kwoty zwrotu w terminie ponosi inwestor lub opóźnienie w wydaniu decyzji lub wypłaceniu kwoty zwrotu powstało z przyczyn niezależnych od organu podatkowego.
Postawa prawna: ustawa z dnia 29 sierpnia 2005 r. o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym (Dz. U. Nr 177, poz. 1468).
Ewa Kasprzycka
Autorka jest prawnikiem specjalizującym się w prawie podatkowym
Przegląd Podatkowy nr 1/2006
Źródło:
