Nastroje wśród krajowych ubezpieczycieli nie są najlepsze. Jak pokazuje ostatni raport EKF Research i Deloitte “Analiza kluczowych czynników wpływających na rozwój rynku ubezpieczeń w Polsce w perspektywie trzyletniej” sektor zmaga się z kumulacją ryzyk systemowych: klimatycznych, demograficznych i geopolitycznych, które przeważają nad szansami, jakie daje rozwój technologii i cyfryzacja.
Wyraźnie gorszy sentyment rynku
Analiza sentymentu branży ubezpieczeniowej w 2025 roku, wyznaczonego jako różnica między 5 największymi szansami i zagrożeniami, wskazuje na pogorszenie nastrojów w porównaniu z rokiem poprzednim. Współczynnik wynosi obecnie -117,4 (-92,5 rok wcześniej) i obrazuje perspektywy dla rynku ubezpieczeniowego, w którym większe znaczenie będą miały czynniki negatywne, a nie pozytywne.
Choć nastroje ekspertów nie są najlepsze, to zdaniem autorów raportu, EKF Research i Deloitte, otoczenie makroekonomiczne w ciągu najbliższych 3 lat będzie raczej korzystne dla sektora ubezpieczeń. Prognozy wzrostu gospodarczego są stabilne, czemu sprzyja spadek inflacji i bezrobocia, jednak są i zagrożenia, czyli np. zły stan finansów publicznych i konieczność wzrostu wydatków na obronność.
ReklamaSzanse dla rynku ubezpieczeń, czyli cyfryzacja i poprawa koniunktury
Badanie perspektyw dla branży przebiegało w dwóch etapach: w pierwszym zidentyfikowano szanse i zagrożenia dla rynku ubezpieczeniowego, w drugim natomiast eksperci wskazali zarówno ich znaczenie, jak i prawdopodobieństwo wystąpienia. Najważniejszą szansą dla rozwoju rynku ubezpieczeń w Polsce jest cyfryzacja i wykorzystanie nowych technologii (AI), które mogą usprawniają procesy biznesowe. Aż 96% ankietowanych wskazało ten czynnik jako istotny przy 64% prawdopodobieństwie wystąpienia. Drugim istotnym elementem dla branży okazała się przewidywana poprawa koniunktury gospodarczej, z kolei trzecim wzrost popytu na ubezpieczenia zdrowotne połączone z poszerzeniem oferty produktowej.
Autorzy raportu wskazują także na dwie ważne szanse, jakimi są zmiany struktury demograficznej połączone ze wzrostem zamożności społeczeństwa, a także poprawa świadomości ubezpieczeniowej. Ankietowani wymieniali np. zagadnienia związane ze zmianami klimatycznymi i wzrostem popytu na ubezpieczenia klimatyczne/ryzyk katastroficznych czy rozwój ubezpieczeń cybernetycznych.
Obciążenia legislacyjne i geopolityka wśród głównych obaw
Obok 10 szans ankietowani eksperci wskazali na aż 12 zagrożeń dla sektora ubezpieczeniowego, z których największym są nadmierne obciążenia legislacyjne połączone z niepewnością regulacyjną. Dla wszystkich respondentów sytuacja istotnym czynnikiem jest ryzyko geopolityczne, związane zarówno z konfliktem w Ukrainie, niestabilną sytuacją w USA i ryzykiem pogorszenia sytuacji makroekonomicznej w Polsce.
Wśród zagrożeń o dużym znaczeniu i prawdopodobieństwie dla branży znalazły się także
- zmiany klimatyczne wpływające na rosnące koszty reasekuracji i likwidacji szkód,
- niska świadomość ubezpieczeniowa skutkująca niewielkim zainteresowaniem polisami dobrowolnymi i przewagą ubezpieczeń obowiązkowych,
- wojna cenowa w ubezpieczeniach komunikacyjnych i niska rentowność tego segmentu,
- niekorzystne zmiany demograficzne, głównie starzenie się społeczeństwa.
Demografia, klimat i bezpieczeństwo wyzwaniami dla rynku
W opinii eksperta Deloitte zmiany klimatyczne oznaczają realne konsekwencje dla gospodarki i rynku ubezpieczeniowego:
W Polsce skutki zmian klimatu stają się policzalne: coraz częstsze powodzie błyskawiczne, nawałnice i lokalne podtopienia oraz okresowe susze przekładają się na wzrost częstości i kosztów szkód w majątku, rolnictwie i infrastrukturze. Dla sektora oznacza to konieczność korekt taryf i sum ubezpieczenia, większego wykorzystania reasekuracji i modeli katastroficznych oraz rozwój nowych produktów – m.in.: parametrycznych czy ochrony przerwy w działalności. Krytyczne stają się inwestycje w prewencję, lepsze mapy ryzyka oraz wymiana danych z administracją; bez tych elementów luka ochronna pozostanie wysoka, a składki – bardziej zmienne. - komentuje Marcin Warszewski, FSI Insurance Leader, Partner, Deloitte.
Cytowana w raporcie Dominika Kozakiewicz, CEO Aon Polska, jako wyzwanie dla rynku wskazuje zmiany demograficzne, wpływające np. na ubezpieczenia medyczne czy zainteresowanie młodych polisami majątkowymi. Istotnym obszarem są także ryzyka katastroficzne, które opierają się głównie na ryzyku ubezpieczyciela i są słabo reasekurowane, z kolei trzecim wyzwaniem jest wojna, terroryzm i cyberbezpieczeństwo.
To skomplikowane zagrożenia, które obejmują duże obszary i powiązane interesy państw, społeczności i przedsiębiorstw. Trwa dyskusja o ubezpieczalności wojny, jako że ubezpieczenie ze swojej definicji dotyczy zdarzeń nagłych i niekontrolowanych przez człowieka. Istnieją na rynku klauzule, które na przykład chronią transportowane towary czy kredyty eksportowe – ale dotyczą terytoriów narażonych na wybuch wojny, a nie już objętych pełnoskalowym konfliktem. - ocenia Dominika Kozakiewicz, CEO Aon Polska.
Rynek i jego otoczenie muszą się zmienić
Wśród ekspertów rynku ubezpieczeniowego przeważają pesymistyczne nastroje, tymczasem w raporcie EKF Research i Deloitte znalazły się także ważne rekomendacje dla sektora w perspektywie trzyletniej. Sformułowano je w 6 punktach:
- Działania na rzecz wzrostu świadomości ubezpieczeniowej - kampanie edukacyjne i informacyjne, współpraca z instytucjami publicznymi.
- Działania na rzecz wzrostu zaufania do sektora ubezpieczeniowego - upraszczanie OWU (Ogólne Warunki Ubezpieczenia), wprowadzanie standardów umów, dostosowanie produktu do klienta, minimalizacja wyłączeń odpowiedzialności.
- Cyfryzacja i rozwój technologiczny połączone ze wzrostem odporności na ryzyka cybernetyczne - inwestycje w nowe technologie, wzmocnienie odporności na ryzyka cybernetyczne.
- Zmniejszenie obciążeń regulacyjnych i zwiększenie stabilności legislacyjnej - dialog między rynkiem a jego regulatorami i deregulacja.
- Rozwój oferty w zakresie ubezpieczeń zdrowotnych i emerytalnych połączone z ulgami podatkowymi wspierającymi rozwój ubezpieczeń zdrowotnych i emerytalnych - dostosowanie oferty do potrzeb i zamożności klientów.
- Wzrost znaczenia ESG w modelu biznesowym - zintegrowanie ESG z polityką produktową.
Osobną częścią raportu była tematyka ESG w ubezpieczeniach. Sektor dostrzega ryzyka klimatyczne, uwzględniając je w kalkulacjach czy samej ofercie, ale przygotowanie do wdrożenia rozwiązań jest umiarkowane.
