Coraz więcej osób dobrowolnie oszczędza na emeryturę, wynika z raportu Komisji Nadzoru Finansowego za 2017 r. Liczba Polaków posiadających IKE wzrosła o 5,8 proc. w stosunku do 2016 r. Przekłada się to na przyrost nowych rachunków, których powstało 96,7 tys., czyli o 4,2 tys. więcej niż w 2016 r.
Rynek IKE ze wzrostem
Jak wynika z raportu Komisji Nadzoru Finansowego za 2017 r., wartości rynku IKE pod względem zgromadzonych aktywów wyniosła 8 mld zł, co stanowi wzrost o 19,6 proc. w stosunku do stanu na koniec 2016 r. Najwięcej środków zgromadzono w zakładach ubezpieczeń (2,6 mld zł) oraz funduszach inwestycyjnych (2,4 mld zł).
Okazuje się, że coraz więcej osób jest skłonnych do dobrowolnego oszczędzania na emeryturę. Jak pokazują dane, w 2017 r. powstało 96,7 tys. nowych kont IKE (o 4,2 tys. więcej niż w 2016 r.), z czego najwięcej w funduszach inwestycyjnych, najmniej natomiast w funduszach emerytalnych. Zdecydowana większość osób decydowała się dokonać wpłat w formie jednorazowej (97,9 proc.), a z możliwości wpłaty środków pieniężnych w ratach skorzystało wyłącznie 2,1 proc.
ReklamaWzrosła również średnia wysokość wpłaty na IKE – z 3,7 tys. zł w 2016 r. do 3,8 tys. zł w 2017 r. Natomiast przeciętna wartość zgromadzonych pieniędzy na kontach IKE wyniosła na koniec ubiegłego roku 8,4 tys. zł, co także stanowi wzrost w stosunku do 2016 r. o 1 tys. zł. Najwyższy stan rachunku posiadają oszczędzający w podmiotach prowadzących działalność maklerską 42,2 tys. zł, najniższy – w zakładach ubezpieczeń.
W 2017 r. mniej osób założyło IKZE
W 2017 r. powstało 63,1 tys. nowych IKZE, czyli o 0,9 tys. mniej niż w 2016 r. – najwięcej w funduszach inwestycyjnych, najmniej w podmiotach prowadzących działalność maklerską. Nie oznacza to jednak, że cały rynek odnotował spadek, wręcz przeciwnie. Jak wskazują dane z 2017 r., wartość IKZE pod względem zgromadzonych aktywów wyniosła 1,7 mld zł, co stanowi wzrost o 58,3 proc. w stosunku do stanu na koniec 2016 r.
Na wzrost rynku przełożyły się między innymi wyższe wpłaty nowych środków – 570,7 mln zł (więcej o 127,1 mln zł niż w 2016 r.) oraz wzrost wysokości średnich wpłat na IKZE, które wynosiły 3,1 tys. zł, natomiast w 2016 r. ich wysokość opiewała na 2,8 tys. zł. Odnotowano również przyrost przeciętnej wartości środków zgromadzonych na IKZE, która wyniosła 2,5 tys. zł (1,7 tys. zł w 2016 r.).
Oszczędza więcej kobiet niż mężczyzn
Wśród oszczędzających na IKE największą grupę stanowiły osoby w przedziale wiekowym 51-60 lat, posiadające 255,9 tys. kont. Kolejna grupa to Polacy w wieku powyżej 60 lat – 255,6 tys. kont. Najmniej skłonne do oszczędzania są natomiast osoby w wieku do 30 lat – 30,1 tys. kont.
Dodatkowo, jak wskazują statystyki, na koniec 2017 r. więcej IKE należało do kobiet niż mężczyzn – odpowiednio 500,8 tys., czyli 52,6 proc ogółu kont i 450,8 tys., czyli 47,4 proc.
Najwięcej IKE na koniec 2017 r. było prowadzonych przez zakłady ubezpieczeń (568,5 tys. kont). Kolejne pozycje zajęły fundusze inwestycyjne (275,7 tys. kont), banki (71,9 tys. kont), podmioty prowadzące działalność maklerską (30,4 tys. kont) oraz dobrowolne fundusze emerytalne (4,9 tys.).
Analiza struktury IKE pokazuje, że wzrost liczby kont IKE miał miejsce we wszystkich instytucjach finansowych, z wyjątkiem zakładów ubezpieczeń, które odnotowały spadek o 2,6 tys. kont w stosunku do 2016 r. Najwięcej kont przybyło natomiast w funduszach inwestycyjnych.
Podobna sytuacja jest w przypadku IKZE. Tu również wśród oszczędzających przeważają kobiety, które zawarły 350,2 tys. umów (50,7 proc.), natomiast mężczyźni – 340,8 tys. (49,3 proc.). Największy udział ze względu na wiek na rynku IKZE, miały osoby z przedziałów wiekowych: 41-50 lat oraz 51-60 lat.
Oszczędzający najwięcej IKZE posiadają w zakładach ubezpieczeń – 448,8 tys. (65 proc. udział w rynku) oraz w funduszach inwestycyjnych – 121,2 tys. (17,5 proc. udział w rynku). Na kolejnych pozycjach znalazły się dobrowolne fundusze emerytalne (13,6 proc. udziału w rynku), banki (2,6 proc. udziału w rynku) oraz podmioty prowadzące działalność maklerską (1,2 proc. udziału w rynku).
Kto może skorzystać z IKE i IKZE?
Indywidualne konta emerytalne oraz indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego są prowadzone na podstawie pisemnej umowy zawartej przez oszczędzającego z:
- funduszem inwestycyjnym,
- podmiotem prowadzącym działalność maklerską,
- zakładem ubezpieczeń,
- bankiem,
- dobrowolnym funduszem emerytalnym.
Prawo do wpłat na IKE oraz IKZE przysługuje osobom, które ukończyły 16 lat. Jednak małoletni ma prawo do dokonywania wpłat na konto emerytalne tylko w roku kalendarzowym, w którym uzyskuje dochody z pracy wykonywanej na podstawie umowy o pracę w wysokości nieprzekraczającej tych dochodów. W przypadku osób, które osiągnęły wiek 55 lat i chcą założyć IKE, konieczne jest złożenie oświadczenia o niedokonaniu w przeszłości wypłaty środków zgromadzonych na IKE. Należy mieć na uwadze, że wpłata na IKE jest opodatkowana, a podatek pobierany jest od przychodu oszczędzającego, z którego pochodzi składka na IKE. Zwolnienie podatkowe przysługujące osobie oszczędzającej na IKE dotyczy wyłącznie podatku od zysków kapitałowych, jednak jest ograniczone limitem kwotowym dotyczącym wysokości wpłacanych środków oraz warunkiem posiadania przez oszczędzającego jednego IKE. Wypłata środków z IKE jest nieopodatkowana i przysługuje osobie, która osiągnęła 60 lat lub nabyła uprawnienia emerytalne po ukończeniu 55. roku życia.
Natomiast w IKZE zwolnienie podatkowe polega na tym, że dokonane wpłaty osoba oszczędzająca może odliczyć od podstawy opodatkowania. Jednak podobnie jak w przypadku IKE, warunkiem skorzystania z odliczenia podatkowego jest posiadanie tylko jednego IKZE.
Katarzyna Rostkowska
