5 razy "tak" dla likwidacji PIT-u

Co roku 25 milionów obywateli płaci podatek PIT. Jednak ta danina ma coraz mniejsze znaczenie dla fiskusa. Czy polski budżet i podatnicy wyobrażają sobie życie bez PIT-u?

– Podatek PIT jest bohaterem mediów, ale nie budżetu państwa – mówił Robert Gwiazdowski podczas debaty ekonomicznej PiS-u. Ekspert Centrum Adama Smitha argumentował, że konstrukcja podatku dochodowego od osób fizycznych nie ma sensu. Co roku machina urzędnicza oraz obywatele mierzą się z daniną, która generuje trzykrotnie mniejsze wpływy od podatku VAT. Może zatem warto pomyśleć o likwidacji popularnego PIT-u?

1. Podatek od dochodów z budżetu

Zobacz także:

Płacisz podatki i musisz przestrzegać urzędowych terminów? Sprawdź Kalendarium podatnika i przedsiębiorcy

Prawie jedną trzecią wszystkich wpływów z PIT-u stanowią płatności podatku ze świadczeń społecznych. Jeśli do tego dodamy podatek dochodowy płacony przez całą sferę budżetową i administrację, to udział ten wrośnie do ponad 50 proc. – mówił Gwiazdowski podczas debaty w siedzibie PAN. Oznacza to, że ponad połowa wpływów z PIT-u pochodzi z dochodów uzyskiwanych z budżetu państwa. Czy płacenie takiego podatku ma jakikolwiek sens?

2. Mały udział PIT-u w dochodach państwa

Według ustawy budżetowej na 2011 rok dochody podatkowe państwa sięgnęły 247,5 mld zł. Wpływy z tytułu podatku PIT za ten sam okres wyniosły 38,7 mld zł, co stanowiło 15 proc. dochodów podatkowych. Budżet państwa więcej uzyskuje z podatku akcyzowego, z którego wpływy wyniosły 58,7 mld zł. Dla porównania kwota uzyskiwana z podatku od towarów i usług sięgnęła 123,7 mld zł, czyli 50 proc. dochodów podatkowych. Danina płacona przez osoby fizyczne jest więc na ostatnim miejscu podium pod względem udziału w dochodach państwa. Za podatkiem PIT jest tylko danina płacona przez przedsiębiorców rozliczających się na podstawie CIT-u.

3. Skomplikowany podatek

O zawiłościach polskiego systemu podatkowego powiedziano już praktycznie wszystko. O jakości naszego prawa podatkowego świadczy dopiero 127. pozycja w ostatnim rankingu „Paying Taxes 2012", przygotowanym przez Bank Światowy. W zestawieniu prezentującym najbardziej przyjazne systemy dla podatników nasz kraj spadł o dwie pozycje. Skomplikowane i niejednoznaczne przepisy powodują stratę czasu obywateli oraz konieczność oddelegowania do ich obsługi nowych urzędników administracji skarbowej.

4. Koszty poboru PIT-u

Aż 2 mld zł rocznie przeznaczamy na pensje urzędników zajmujących się rozliczaniem podatku PIT – wynika z szacunków Fundacji Republikańskiej. Poborem, kontrolą i całą obsługą podatku dochodowego od osób fizycznych zajmuje się blisko 80 proc. całego aparatu skarbowego - mówił niedawno Przemysław Wipler, twórca fundacji i poseł PiS-u. Armia pracowników skarbówki zajmuje się podatkiem, który jest jednym z mniej ważnych źródeł dochodów budżetu.

5. Stracony czas i pieniądze obywateli

Przy analizie zysków i strat generowanych przez podatek PIT zbyt mało mówi się o czasie, który Polacy muszą wygospodarować na potyczki z fiskusem. Według Fundacji Republikańskiej Polacy na wypełnianie PIT-ów poświęcają rocznie czas równy 16 tys. etatów. Gdyby podatek dochodowy od osób fizycznych został zniesiony, w kieszeniach podatników zostałoby 40 mln zł tylko z tytułu wysyłki formularzy PIT pocztą.

Zwolennicy likwidacji PIT-u postulują zastąpienie go podatkiem pogłównym, w którym przedmiotem opodatkowania jest osoba, a nie jej dochód. Innym pomysłem jest podatek od funduszu płac. Jednym ze sposobów zrównoważenia likwidacji jest wprowadzenie jednolitej stawki VAT-u na wszystkie produkty. Oby pomysł likwidacji PIT-u z etapu idei przeszedł wreszcie do fazy realizacji.

Grzegorz Marynowicz
Bankier.pl

Grzegorz Marynowicz