2018 r. obfitował w zmiany, które mocno wpłynęły na przedsiębiorców. Weszły w życie bądź zostały zapowiedziane nowe regulacje, m.in. RODO, split payment czy zmiany w leasingu, które odbiły się szerokim echem wśród osób prowadzących firmę.
Niełatwo było nadążyć przedsiębiorcom za zmianami, które przyniósł 2018 r. Wprowadzano zarówno liczne przepisy w zakresie prowadzenia spraw kadrowych i płacowych, zmiany w rozliczaniu kosztów czy zasadach formalno-prawnych. Niektóre ze zmian weszły w życie już w minionym 2018 r., niektóre natomiast czekały na początek 2019 r. Przypominamy 10 najciekawszych z nich.
Jeden rachunek ZUS
Od dnia 1 stycznia 2018 r. każdy przedsiębiorca (płatnik składek ZUS) ma obowiązek płacenia składek ZUS na swój indywidualny rachunek. W ten sposób zamiast rozbijać kwoty składek na trzy lub cztery odrębne przelewy, wystarczy pamiętać o jednej płatności.
ReklamaNiewątpliwie jest to uproszczenie dla przedsiębiorców. Proporcjonalnym dzieleniem składek na wszystkie ubezpieczenia i fundusze zajmuje się obecnie ZUS.
Ograniczenie handlu, czyli niedziele niehandlowe
Do sporej zmiany musieli przystosować się przedsiębiorcy prowadzący działalność handlową czy usługową. W 2018 r. bowiem weszła w życie ustawa zakazująca handlu w niedzielę. Od 1 marca do 31 grudnia ur. handel był dozwolony w pierwszą i ostatnią niedzielę miesiąca, a także w dwie niedziele przed Świętami Bożego Narodzenia i jedną niedzielę przed Wielkanocą.
Bezpieczny kredyt 2% - najważniejsze fakty
Na czym polega? Kto może skorzystać? Ile kredytu można dostać? Co z wkładem własnym? Czy dopłaty można stracić? Pobierz e-book bezpłatnie lub kup za 10 zł.
Masz pytanie? Napisz na marketing@bankier.pl
W 2019 r. zakaz został zaostrzony, co oznacza, że handel jest dozwolony wyłącznie w ostatnią niedzielę miesiąca oraz dwie poprzedzające Święta Bożego Narodzenia i jedną przed Wielkanocą. Natomiast od 2020 r. ma obowiązywać całkowity zakaz handlu.
Konstytucja biznesu – uproszczenie w prowadzeniu firmy
Konstytucja biznesu, czyli pakiet ustaw, których celem jest zreformowanie i uproszczenie przepisów dotyczących prowadzenia działalności, wszedł w życie 30 kwietnia 2018 r. Wprowadzone zmiany dotyczą takich obszarów, jak m.in. zakładanie firmy, prawo gospodarcze, prawa i obowiązki przedsiębiorcy. Natomiast ich podstawą prawną są poniższe akty:
- ustawa Prawo przedsiębiorców,
- ustawa o Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców,
- ustawa o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy,
- ustawa o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- ustawa Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej.
Pakiet ustaw wprowadził liczne zmiany, które mają wpływ na prowadzenie biznesu. Niewątpliwie, jedną z bardziej istotnych jest zasada – co nie jest prawem zabronione, jest dozwolone. Chodzi w niej przede wszystkim o domniemanie uczciwości przedsiębiorcy i rozstrzyganie wątpliwości na jego korzyść. Przepisy powołały również do życia instytucję tzw. działalności nierejestrowej, ulgę na start dla początkujących przedsiębiorców czy możliwość zawieszenia działalności w przypadku zatrudniania pracownika na urlopie macierzyńskim oraz wychowawczym.
Wszystkie istotniejsze kwestie zawarte w Konstytucji Biznesu weszły w życie 30 kwietnia ub.r. Należy jednak zaznaczyć, że na niektóre planowane zmiany przedsiębiorcy poczekają do 1 lutego 2019 r. Wówczas zaczną obowiązywać art. 52 ust. 2 i 9 oraz art. 57 ustawy o CEIDG i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy, które dotyczą możliwości wysyłania e-wniosku np. o zaświadczenie o niezaleganiu ze składkami ZUS oraz dokonywania opłat urzędowych drogą elektroniczną.
RODO udręką przedsiębiorców
Unijne rozporządzenie dotyczące ochrony danych osobowych weszło w życie 25 maja 2018 r. Jego celem było ujednolicenie przepisów na terenie całej UE. W związku z tym bezpośrednio dotknęło wszystkich przedsiębiorców, którzy prowadząc działalność gromadzą i wykorzystują dane dotyczące osób fizycznych tj. pracowników oraz klientów. Oznaczało to, że osoby prowadzące biznes musiały liczyć się z dodatkowymi obowiązkami oraz koniecznością dostosowania procesów i zaplecza technologicznego do nowych przepisów.
Przeczytaj także
Nieuchronnym stała się zatem wymiana formularzy, zmiana klauzul i treść zgód na przetwarzanie danych osobowych klientów, zweryfikowanie wewnętrznych procesów pod kątem bezpieczeństwa informacji, wdrożenia infrastruktury IT, przeszkolenie pracowników czy utworzenie stanowisk administratora danych osobowych.
Od tej pory firmy ze strachu przed wyznaczonymi karami za złamanie przepisów RODO wolą chuchać na zimne. Doszło do tego, że klauzulę dotyczącą ochrony i przetwarzania danych osobowych dołączają przy każdym możliwym kontakcie z klientem. Przypomnijmy, że zgodnie z przepisami unijnymi na przedsiębiorcę, który nie przestrzega RODO, można nałożyć karę finansową w wysokości 10 mln euro lub 2 proc. rocznego światowego obrotu firmy osiągniętego w poprzednim roku obrotowym. W szczególnych przypadkach może ona wzrosnąć nawet do 20 mln euro bądź 4 proc. obrotu.
Split payment, czyli kontrola VAT-u
Split payment, inaczej mechanizm podzielonej płatności, obowiązuje od 1 lipca 2018 r. Został wprowadzony głównie aby przeciwdziałać oszustwom podatkowym, a dokładniej zapobiegać wyłudzeniom VAT-u.
Pomimo że MPP jest na chwilę obecną dobrowolne, to i tak budzi wiele kontrowersji wśród przedsiębiorców. Mieli oni zastrzeżenia do niejasnych regulacji czy skomplikowanych procedur zwrotu podatku umieszczonego na koncie VAT. Jednak głównie frustracja brała się z tego, że musieli stawiać czoła kolejnym nowym przepisom.
W skrócie, mechanizm podzielonej płatności to jednoczesny przelew na dwa docelowe rachunki sprzedawcy – kwota podatku VAT trafia na specjalny rachunek VAT, a na rachunku podstawowym księgowana jest kwota netto. Przy czym mechanizm stosowany jest wyłącznie do transakcji dokonywanych przelewem w PLN na rzecz innych podatników VAT. Natomiast środki na rachunku VAT wykorzystywane są do zapłaty VAT-u w rozliczeniach z kontrahentami i urzędem skarbowym. Co istotne, stroną decydującą o jego stosowaniu jest nabywca – podatnik VAT.
Wprowadzając MPP, Ministerstwo Finansów jednocześnie przygotowało zachęty dla przedsiębiorców, które miały skłonić ich do przejścia na split payment. Jednak jak pokazywały raport rynku, m.in. firmy EY czy liczne zapytania kierowane do resortu czy firm księgowych, przedsiębiorcy nie zamierzają dobrowolnie korzystać z mechanizmu MPP. Widzą w nim głównie kolejne utrudnienie wprowadzone przez rząd w prowadzeniu biznesu.
Kontrola ewidencji poprzez JPK
JPK, czyli Jednolity Plik Kontrolny, to obowiązek przekazywania ksiąg podatkowych i dowodów księgowych na żądanie organów podatkowych w formie elektronicznej. Przepisy mające charakter kontroli podatkowej dla osób prowadzących mikro, małą czy średnią firmę, obowiązują od 1 lipca 2018 r.
JPK zawiera dane o operacjach gospodarczych firmy za dany okres, a tworzony jest poprzez zaciągnięcie z programów księgowych danych i ułożenie ich w ustandaryzowanym układzie i formacie. Przedsiębiorcy mają obowiązek przesyłania go bez wezwania co miesiąc, przy czym organ podatkowy może w każdym momencie zażądać od podatnika przekazania całości lub części ksiąg oraz dowodów księgowych.
Dziedziczenie firmy
Dziedziczenie firmy bez podatku od spadku czy prostsze zasady sukcesji firmy po śmierci właściciela to kolejna zmiana, jaka miała miejsce w minionym roku. Przedsiębiorcy mogą z niej korzystać od 25 listopada 2018 r.
Przed wejściem w życie nowych zasad, po śmierci właściciela firmy jego spadkobiercy nie mogli kontynuować jej prowadzenia, korzystając z dotychczasowego numer NIP, decyzji administracyjnych, zezwoleń czy koncesji. Śmierć właściciela działalności wpisanego do CEIDG skutkowała również wygaśnięciem kontraktów handlowych i stwarzała duże problemy dla samego przedsiębiorstwa, jak i jego pracowników.
W celu uniknięcia tego typu sytuacji właściciel może bezpłatnie zarejestrować w CEIDG zarządcę sukcesyjnego. Co to oznacza? W przypadku jego śmierci, zarządca przejmie obowiązki prowadzenia działalność do momentu ustanowienia spadkobierców, maksymalnie przez dwa lata. Natomiast firma będzie posługiwać się tym samym numerem NIP oraz nie utracą ważności wszystkie kontrakty czy koncesje.
e-ZLA, czyli zmora dla lekarzy
Inna zamiana dotyczyła przedsiębiorców prowadzących praktykę lekarską, jak i wszystkich lekarzy. Od 1 grudnia 2018 r. musieli bowiem przystosować się do nowych zasad wystawiana zwolnień lekarskich. Oznacza to, że jedynym możliwym sposobem ich wystawiana jest internet.
Leasing już nie taki przyjemny
W czerwcu ub.r. Resort Finansów ogłosił zamiar wprowadzenia zmian w dotychczasowych regulacjach leasingu. W związku z tym przedsiębiorcy od 1 stycznia 2019 r. muszą liczyć się z tym, że zaciągniecie tego typu finansowania odbywać się będzie na innych zasadach – mniej łaskawych. Z jednej strony został podwyższony limit amortyzacji samochodu z 20 tys. euro do 150 tys. zł, z drugiej jednak zlikwidowano kilometrówkę czy wprowadzono ograniczenie możliwości odliczania wydatków na auta wykorzystywane służbowo i prywatnie.
Przed wejściem w życie zmian, przedsiębiorcy bez względu na wartość pojazdu, w koszt uzyskania przychodu mogli zaliczać zarówno opłatę wstępną, jak i miesięczne raty. Obecnie koszt podatkowy leasingu operacyjnego stanowi wartość rat leasingowych wyłącznie do kwoty 150 tys. zł w przypadku aut z silnikami spalinowymi (dla aut elektrycznych planowano wynosić będzie 225 tys. zł). Podobne reguły mają zastosowanie do składki na ubezpieczenie AC – dla samochodów o wartości do 150 tys. zł będzie można rozliczyć w kosztach całość zapłaconych składek, powyżej tej wartości – w odpowiedniej proporcji. Przy czym warto podkreślić, że na limit 150 tys. zł składa się cena netto auta oraz 50 proc. wartości podatku VAT, natomiast jeśli przedsiębiorca nie jest podatnikiem VAT, limit 150 tys. oznacza cenę brutto nowego pojazdu.
Kolejna zamiana dotyka osób, które użytkują samochód zarówno służbowo i prywatnie. Obowiązywać będzie nowy limit wydatków. Do kosztów podatkowych można zaliczyć jedynie 75 proc. faktycznie poniesionych wydatków eksploatacyjnych, tj. przeglądy, naprawy czy wydatki na paliwo (odliczenie 100 proc. będzie możliwe wyłącznie w przypadku prowadzenia ewidencji).
Inna zamiana dotyczy przedsiębiorców, którzy wprowadzili samochód do ewidencji środków trwałych. Będą oni mogli odliczyć wyłącznie 20 proc. wydatków związanych z używaniem samochodu. Co za tym idzie, poniekąd zlikwidowana została kilometrówka. Będzie stosowana wyłącznie przez pracowników, którzy prywatne auto użytkują do celów służbowych.
Zmiany obejmują wszystkich przedsiębiorców, którzy zdecydują się na leasing auta po 1 stycznia br. Osoby, które posiadają umowę zawartą przed wskazaną datą, będą mogły rozliczać się jak dotychczas, chyba że kontrakt zostanie zmieniony lub odnowiony po dacie 1 stycznia 2019 r.
Mały ZUS dla małych firm
Z dniem 1 stycznia br. weszło w życie również inne rozporządzenie, a mianowicie mały ZUS. Z tej ulgi będą mogli jednak skorzystać wyłącznie przedsiębiorcy działający na niewielką skalę, czyli ci, których roczne przychody nie przekraczają 30-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę. Wówczas zamiast standardowej stawki za ubezpieczenie społeczne (ponad 1200 zł), opłacać będą obniżoną, tj. proporcjonalną do swoich przychodów. Mały ZUS nie obejmuje jednak składki zdrowotnej. Tę trzeba będzie w dalszym ciągu opłacać w pełnej wysokości.
Jednak limit przychodów rocznych nie jest jedynym z warunków, jakie trzeba spełnić. Z ulgi może skorzystać przedsiębiorca, który:
- jest zarejestrowany w CEIDG (również wspólnik spółki cywilnej),
- w poprzednim roku kalendarzowym nie podlegał przepisom dotyczącym zryczałtowanego podatku dochodowego w formie karty podatkowej i nie korzystał ze zwolnienia sprzedaży od podatku od towarów i usług,
- nie spełnia warunków do płacenia preferencyjnych składek na ubezpieczenia społeczne,
- działalność prowadzona była przez co najmniej 60 dni w poprzednim roku kalendarzowym,
- nie wykorzystał z 36-miesięcznego limitu (w ciągu 60 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej) korzystania z małego ZUS,
- nie wykonuje działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy.
Powyższe warunki jednoznacznie wskazują na to, że z ulgi nie będzie mógł skorzystać przedsiębiorca dopiero rozpoczynający swoją działalność, ponieważ warunkiem płacenia niższych składek jest prowadzenie firmy co najmniej przez 60 dni w minionym roku.
2018 r. przyniósł przede wszystkim liczne zmiany, które miały zwiększyć kontrolę państwa nad prywatnym biznesem. Owszem, w życie weszły również przepisy, które mają ułatwić prowadzenie firmy, jednak RODO, split payment czy nowe przepisy dla leasingu na tyle dały w kość właścicielom biznesu, że pozytywne zmiany przeszły bez większych fajerwerków.
![Szafrański: U mnie największą pozycją w portfelu jest Amazon [WALLSTREET27]](https://galeria.bankier.pl/p/f/2/393c52300fc051-150-89-60-390-3940-2363.jpg)
