![]() |
Jak wszystkie wielkie historie, tak i ta rozpoczyna się niepozornie: od drobnej torebki puchu, którą z łatwością może porwać silniejszy podmuch wiatru. Jest rok 1791, niewolnicy w upale zbierają na Południu miliardy miliardów takich torebek. To początek amerykańskiego boomu bawełnianego, dzięki któremu USA staną się potęgą gospodarczą.
Książka idealnie pokazuje, że za każdym boomem, za każdą stworzoną potęgą gospodarczą, stoi zespół powiązanych ze sobą czynników. Bawełniany boom wynikał ze wsparcia jakie producenci bawełny uzyskali od naukowców (innowacje procesów produkcyjnych) oraz rządu (wsparcie finansowe, polityczno-prawne i usuwanie ryzyka gospodarczego). To właśnie brak tego wsparcia naukowo-politycznego blokuje rozwój biednych krajów. Z kolei globalna potęga gospodarcza USA wynika z ogromnego zapotrzebowania na odzież w Anglii w okresie rewolucji przemysłowej, gdzie rodziła się klasa średnia — zasobna w pieniądze i potrzebująca się ładnie ubierać.
Dzisiejszy system, który podtrzymuje pozycję USA jako globalnego numeru 1 rynku bawełny, jest jeszcze bardziej skomplikowany. Producenci z Teksasu dostarczają włókna. Fabrykanci z Chin produkują odzież. Negocjatorzy z Waszyngtonu dbają o interesy producentów bawełny oraz o zapewnianie podstolikowej przewagi produktów z Chin na światowych rynkach. W końcu ostatni element układanki to sprzedawcy detaliczni jak potężna sieć hipermarketów Wal-Mart i słabiutki sprzedawca z targu używaną odzieżą w Tanzanii (Afryka). System działa sprawnie i system potrafi radzić sobie z zagrożeniami typu postulowane uwolnienie handlu czy domaganie się rezygnacji z państwowych subsydiów dla producentów z Teksasu.
W trakcie lektury tej książki odbędziesz ekonomiczno-polityczną podróż po całym świecie. Poczujesz na twarzy wiatr z pól Teksasu i zaduch chińskiej fabryki. Odczujesz klimatyzację sal negocjacyjnych i kurz afrykańskich ulic.
A przede wszystkim dowiesz się kilku ważnych rzeczy. Przekonasz się jak bardzo wszyscy na świecie są ze sobą powiązani. Jak bardzo twój los zależy od osób, które trudno o taki wpływ podejrzewać. Zobaczysz, że zmiany zasad globalnego handlu nie będą tak proste i tak przyjemne jak chcieliby tego krytycy globalizacji. Do zmian będzie potrzebna zmiana systemu, a do tego muszą się włączyć wszyscy uczestnicy. Świadomość zmiany systemowej, świadomość wyniesiona z wciągającej lektury, a nie nudnych wykładów, to największa korzyść jaką odniesiesz z przeczytania tej książki.
Pietra Rivoli
„Śladami T-shirta. O tym jak pewna ekonomistka badała rolę rynku, władzy i polityki w handlu światowym”
Wydawnictwo Naukowe PWN
Warszawa 2007
Źródło: Wydawnictwo Naukowe PWN
Źródło:bn