Karta kredytowa a debetowa: Czym się różni karta debetowa od kredytowej?

Korzystanie z kart debetowych i kredytowych jest bliźniaczo podobne. Dzięki nim płatności zarówno w sklepach stacjonarnych, jak i internetowych są bardzo proste. Wystarczy kilka kliknięć albo przyłożenie karty do terminala, aby dokonać transakcji. Ponadto karty są świetnie zabezpieczone pod względem technicznym. Łączy je również wygląd.

Wciąż jednak pomiędzy kartą kredytową i debetową występuje szereg istotnych różnic. Dotyczy to zwłaszcza sposobów uzyskania danej karty, kosztów użytkowania i źródła środków finansowych.

Czym jest karta debetowa?

Karta debetowa jest przypisana do konta osobistego. W konsekwencji wykorzystuje ona zasoby finansowe pochodzące ze środków własnych danej osoby. Przykładowo na konto osobiste trafia wynagrodzenie z pracy. Później te środki można wykorzystać do opłacania zakupów właśnie przy użyciu karty debetowej.

To właśnie karty debetowe są najpowszechniejszymi kartami płatniczymi. Wedle danych NBP pod koniec 2022 roku w Polsce funkcjonowało 37 mln kart debetowych. Stanowi to 84% wszystkich użytkowanych kart płatniczych.

Sprawdź również: Czym jest karta debetowa prepaid?

Jak działa karta kredytowa?

Drugą najpopularniejszą kartą płatniczą w Polsce jest karta kredytowa. Liczba kart tego typu w naszym kraju opiewa na 5 milionów. W przypadku kart kredytowych płatności dokonuje się z pieniędzy należących do banku.

Karta kredytowa jest więc produktem kredytowym, tak samo jak np. kredyt gotówkowy. Przy jej wyrabianiu bank tworzy specjalny rachunek kredytowy. Przed przyznaniem tego produktu bankowego, instytucja finansowa sprawdza zdolność kredytową wnioskodawcy. Karta kredytowa umożliwia wielokrotne zaciąganie kredytów na podstawie określonego limitu.

Podobieństwa karty debetowej i karty kredytowej

Karty kredytowe i debetowe  łączą następujące kwestie:

• Funkcjonalność — obie karty są używane do transakcji bezgotówkowych i wypłacania gotówki.

• Premie finansowe — banki do kart płatniczych proponują promocje, np. vouchery, moneyback oraz programy lojalnościowe.

• Producent karty — karta kredytowa czy debetowa jest wytwarzana przez organizację płatniczą Visa lub Mastercard.

• Operator karty — z reguły to banki są odpowiedzialne za obsługę kart płatniczych.

• Grupa docelowa — z kart płatniczych korzystają zarówno osoby indywidualne, jak i przedsiębiorcy.

Ponadto karta kredytowa i debetowa wygląda niemal identycznie.

Karta kredytowa a debetowa — płatności

Po kartę kredytową i debetową sięga się głównie po to, by dokonywać transakcji finansowych. Dotyczy to zwłaszcza:

• Płatności z użyciem terminali — wystarczy umieścić kartę w szczelinie terminalu płatniczego i wpisać kod PIN, by zrealizować transakcję w sklepie.

• Transakcji bezstykowych — płatności zbliżeniowe polegają na przyłożeniu karty do terminalu płatniczego. Z reguły przy transakcjach do 100 zł nie trzeba nawet podawać kodu PIN.

• Płatności internetowych — takowe można zrealizować przez kartę płatniczą po podaniu numeru karty płatniczej i kodu CVV/CVC.

• Wypłat z bankomatów — karta debetowa czy kredytowa umożliwia wygodne korzystanie z bankomatów.

• Usługi cashback — gotówkę z kart można wypłacać z wielu sklepów, w ramach usługi cashback. Wystarczy tylko zgłosić chęć wypłacenia środków podczas finalizacji zakupów.

Funkcjonalność obu kart jest praktycznie identyczna. Jednakże sposób naliczania opłat i poziom prowizji mogą się od siebie różnić.

Premie finansowe za karty płatnicze

Standardowo kartę debetową wyrabia się podczas zakładania nowego konta osobistego lub konta firmowego. Za założenie rachunku można otrzymać premię w wysokości kilkuset złotych. Premia może przyjąć formę np. bonusu finansowego czy moneybacku, a więc zwrotu za zakupy. Aby uzyskać premię, trzeba wykazać się odpowiednią aktywnością. Bank może wymagać np. regularnego korzystania właśnie z karty debetowej.

Z nową kartą kredytową również można otrzymać setki złotych premii. Takowa może przyjąć formę między innymi voucherów lub moneybacku. Bu uzyskać bonus, trzeba aktywnie korzystać z karty kredytowej.

Czym się różni karta debetowa od kredytowej?

Mimo licznych podobieństw karty debetowe i kredytowe są odmiennymi produktami bankowymi. Najważniejsze różnice są następujące:

• Źródło środków — w przypadku karty debetowej korzysta się z własnych pieniędzy. Przy użyciu karty kredytowej transakcji dokonuje się ze środków banku.

• Warunki uzyskania — kartę debetową może uzyskać praktycznie każdy. Z kolei do otrzymania kart kredytowych trzeba wykazać się wiarygodnością kredytową.

• Poziom kosztów — opłaty za poszczególne karty płatnicze są ustalane w inny sposób.

Różnice dotyczą też dodatkowych usług. Posiadacze kart kredytowych zwykle mają nieco większe możliwości, zwłaszcza jeśli używają kar prestiżowych.

Źródło środków karty debetowej i karty kredytowej

Kiedy dokonuje się płatności kartą debetową, to wykorzystuje się własne środki z rachunku osobistego. Zasadniczo maksymalna możliwa transakcja jest równa wartości środków aktualnie dostępnych na koncie bankowym.

Tymczasem przy transakcjach kartą kredytową używa się zasobów finansowych banku. Innymi słowy, zaciąga się kredyt. Wykorzystać można tyle środków, ile jest dostępnych w ramach limitu przyznanego przez bank.

Wartość wysokości limitu przyznanego przez bank na karcie kredytowej zależy od paru czynników. Istotna jest polityka banku. Ponadto sam klient we wniosku określa, o jaki limit kredytowy na karcie chce aplikować. Największe znaczenie dla limitu kredytowego ma jednak zdolność kredytowa. Im więcej się zarabia, tym większy otrzyma się limit na karcie kredytowej.

Limit debetowy na karcie debetowej 

Karta debetowa pobiera środki własne danej osoby, które aktualnie są dostępne na indywidualnym rachunku bankowym. Od tej reguły jest jeden wyjątek. Można bowiem dobrowolnie zdecydować się na aktywację limitu debetowego na rachunku osobistym. Wtedy to kartą debetową można wypłacić więcej, niż ma się na koncie.

Procedura udzielenia limitu debetowego jest prostsza niż w przypadku karty kredytowej. Sam debet jest spłacany automatycznie, gdy na konto osobiste trafiają przelewy. Limit debetowy opiewa na znacznie niższe wartości niż limit na karcie debetowej. Można powiedzieć, że limit debetowy to uproszczona wersja karty kredytowej, która zapewnia mniejsze możliwości.

Karta debetowa a kredytowa  — warunki uzyskania 

W gruncie rzeczy kartą debetową mogą posługiwać się wszyscy. Żadnego znaczenia nie ma wiek. Dostępne są także karty debetowe i konta osobiste dla dzieci. Banki wydają karty debetowe bez względu na zdolność i historię kredytową.

Zupełnie inaczej jest w przypadku karty kredytowych. Są to przecież produkty kredytowe. Dlatego też tego typu kartę uzyskać mogą wyłącznie pełnoletnie osoby z pełną zdolnością do czynności prawnych. Ponadto bank wyda kartę kredytową dopiero po zweryfikowaniu wiarygodności kredytowej. 

Przede wszystkim bank dokona oceny zdolności kredytowej. W tym celu sprawdzi poziom dochodów i wydatków. Ponadto znacznie ma historia kredytowa, a więc to jak wnioskodawca do tej pory radził sobie ze spłatą zobowiązań finansowych. Co istotne zależność jest dwustronna. Sposób korzystania z karty kredytowej wpływa na zdolność i historię kredytową.

Karty debetowe i kredytowe pod względem kosztowym

Standardowo debetowe karty są wydawane przy zakładaniu konta osobistego lub firmowego. Banki ustalają za nie opłaty miesięczne, których można uniknąć. By tak było, zwykle trzeba przeprowadzić transakcje kartą na odpowiednią kwotę. Jeśli nie uda się spełnić tego warunku, to naliczana jest opłata w wysokości kilku złotych.

Użycie karty debetowej w bankomacie również może być całkowicie bezpłatne. Zwykle trzeba jednak korzystać z bankomatów własnych danego banku i bankomatów określonej sieci, np. Euronet.

Przy korzystaniu z karty kredytowej należy zwrócić uwagę na opłatę roczną i miesięczną. Tych kosztów często również można uniknąć. Typowym warunkiem jest wykonanie transakcji  bezgotówkowych na odpowiednią kwotę.

Podstawowym kosztem karty kredytowej są jednak odsetki od wykorzystanej kwoty limitu. Na szczęście i tej opłaty można uniknąć, o ile spłaty dokona się w okresie bezodsetkowym. Takowy wynosi około 56 dni. Kartę kredytową warto wykorzystywać do płatności bezgotówkowych. Lepiej zaś unikać wypłat z bankomatów.

Należy mieć świadomość, że poziom opłat jest inny podczas dokonywania płatności za granicą. Liczyć trzeba się między innymi z kosztami przewalutowania. Za granicą od kart debetowych i kredytowej lepiej sprawdza się karta wielowalutowa. 

Dodatkowe usługi do kart kredytowych i debetowych

Poniekąd karta debetowa sama w sobie jest usługą dodatkową. Wydaje się ją przecież do konta osobistego lub firmowego. Z kolei założenie konta w banku otwiera liczne możliwości. Dużo łatwiej wtedy o dostęp do między innymi lokat oraz kont oszczędnościowych.

W przypadku kart kredytowych często można liczyć na szereg udogodnień. Dotyczy to zwłaszcza użytkowników kart premium. Pojawić się mogą np. usługi konsjerża. Konsjerż to swego rodzaju osobisty asystent. Banki mogą też zapewnić programy lojalnościowe czy priorytetową obsługę.

Czym się różni karta kredytowa od debetowej pod względem wyglądu?

Wszystkie plastikowe karty płatnicze są zbudowane w ten sam sposób. Znajduje się na nich chip, hologram, pasek magnetyczny oraz  logo wydawcy karty. Ponadto pojawia się numer karty, kod CVV/CVC i dane użytkownika. Różnica w budowie karty debetowej i kredytowej jest jedna. Na tej pierwszej pojawia się napis „Debit”, a na drugiej „Credit”.

Budowa karty płatniczej (fot. () / (Modyfikacja materiału z Shutterstock/Zern Liew))

Wymiary i waga karty kredytowej czy debetowej są zgodne z międzynarodowymi standardami. W przypadku karty kredytowej znaczenie ma kolorystyka. Najbardziej prestiżowe karty mają złotą, platynową lub czarną barwę. Banki coraz częściej umożliwiają personalizację grafik przedstawianych na kartach płatniczych.

Karta kredytowa a debetowa — sposób uzyskania

W przypadku kart debetowych formalności są wyjątkowo proste. Trzeba tylko założyć konto osobiste, by móc uzyskać kartę debetową. Konto można założyć bez wysiłku i bez wychodzenia z domu. Wystarczy złożyć wniosek online. Karta debetowa zostanie przesłana pocztą.

Wnioskować o kartę kredytową również można przez Internet. Wydanie karty kredytowej jest warunkowane koniecznością uzyskania pozytywnej decyzji kredytowej. Decyzja jest wydawana na podstawie zdolności kredytowej. Na wyrobienie i wydanie plastikowej karty zwykle czeka się do około 10 dni roboczych.

Sprawdź też: Chargeback – czym jest obciążenie zwrotne i jak z niego korzystać?

Kto wyrabia karty płatnicze?

Polski rynek kart płatniczych jest zdominowany przez organizacje Visa oraz Mastercard. Mają one po około 50% udziałów rynkowych. Z wyglądu karty debetowe i kredytowe tych organizacji są praktycznie identyczne. Różni je tylko logo.

Karta płatnicza Visa i Mastercard (Shutterstock/ In Green)

Pod względem funkcjonalności karta kredytowa i debetowa Mastercard oraz Visą również są niemal takie same. Czasem pojawiają się jednak istotne różnice. Przykładowo za granicą walutą rozliczeniową karty Mastercard zwykle jest euro. Z kolei w przypadku kart Visa najczęściej są to złotówki.

Sprawdź również: Mastercard czy Visa. Którą kartę płatniczą wybrać?

Czym są wirtualne karty debetowe i kredytowe?

Karta kredytowa czy debetowa może zostać wyrobiona nie tylko w plastikowej wersji. Równie dobrze można zdecydować się na cyfrową wersję karty płatniczej. Wystarczy tylko smartfon z modułem NFC i aplikacja mobilna banku.

Co istotne wirtualna karta zapewnia taką samą funkcjonalność, co plastikowa. Można nią przykładowo płacić w sklepach. Wystarczy przyłożyć telefon do terminalu płatniczego. Dostęp do wirtualnej karty debetowej i kredytowej jest dodatkowo zabezpieczony kodem PIN telefonu.

Sprawdź również: Jaka działa wirtualna karta płatnicza?

Pozabankowe karty płatnicze

Co do zasady karty kredytowe i debetowe są wydawane przez banki. Jednakże w branży fintech dostępne są alternatywy. Pozabankowe karty płatnicze działają niemal tak samo, jak te dostępne w bankach. 

Przykładem fintechu, w którym można założyć kartę debetową i kredytową jest popularny w Polsce Revolut. Wystarczy tylko pobrać aplikację mobilną tej instytucji i założyć konto. Wtedy to możliwe jest założenie swego rodzaju rachunku osobistego i dokonywanie płatności np. przez wirtualną kartę debetową. Można też otrzymać kartę kredytową po złożeniu wniosku i uzyskaniu pozytywnej decyzji.

Sprawdź również: Czy złota karta to najlepsza karta kredytowa? Co oznaczają kolory?

Karta kredytowa a debetowa — co lepsze?

Z karty kredytowej i debetowej korzysta się głównie po to, by wykonywać transakcje bezgotówkowe, płacić w sieci i dokonywać wypłaty gotówki. Obie karty z wyglądu są praktycznie identyczne. De facto pomiędzy kartą kredytową i debetową występuje jednak wiele ważnych różnic.

Karta debetowa a kredytowa — różnice

Aspekt	Karta debetowa	Karta kredytowa
Źródło środków	Własne pieniądze z rachunku osobistego lub firmowego	Pieniądze banku przyznane w ramach limitu
Naliczanie odsetek	Nie	Tak, odsetek można jednak uniknąć przy spłacie w okresie bezodsetkowym
Minimalny wiek wnioskodawcy	Dowolny	18 lat, niektóre banki wymagają 21 lat
Warunki uzyskania	Z karty debetowej korzystać mogą wszyscy	Odpowiednia zdolność kredytowa i dobra historia kredytowa
Oznaczenie karty	„Debit”	„Credit”
Wpływ na zdolność i historię kredytową	Nie	Tak

Współcześnie praktycznie każdemu przydaje się karta debetowa przypisana do rachunku bankowego. Tylko wtedy można przeprowadzać szybkie i wygodne transakcje bezgotówkowe w sklepach i punktach usługowych. Niekoniecznie trzeba decydować się na plastikową kartę. Równie dobrze sprawdza się karta wirtualna.

Z kolei zasadność wyrobienia karty kredytowej zależy od indywidualnych potrzeb. Karta kredytowa to często świetny sposób na tani kredyt. Jest tak, głównie ze względu na możliwość skorzystania z okresu bezodsetkowego. Wystarczy jeden wniosek o kartę kredytową, by później wielokrotnie korzystać z przyznanego limitu. Jednocześnie przy karcie kredytowej, tak jak przy każdym innym produkcie kredytowym, trzeba zachować odpowiedzialność. 

Przeczytaj również: Spłata karty kredytowej – jak to zrobić rozsądnie oraz jak korzystać z grace period?