Czym są transakcje bezgotówkowe? Co różni płatności bezgotówkowe od gotówkowych?

Płatności bezgotówkowe z użyciem kart płatniczych

Bezgotówkowe rozliczenia finansowe można przeprowadzić z użyciem następujących kart płatniczych:

• Karta debetowa — w tym przypadku transakcje bezgotówkowe są realizowane ze środków własnych zgromadzonych na koncie.

• Karta kredytowa — jej użycie jest równoznaczne z zaciągnięciem kredytu w banku. Ze względu na elastyczność i okres bezodsetkowy karty kredytowe nierzadko są optymalnym sposobem kredytowania krótkoterminowego.

• Karta cyfrowa — wirtualna karta płatnicza dostępna np. w telefonie pozwala dokonywać płatności bezgotówkowych w sklepach bez użycia plastiku.

• Karta prepaid — jest to rodzaj karty debetowej. Karta przedpłacona to sposób na lepsze kontrolowanie wydatków. 

• Karta obciążeniowa — z tej karty płatniczej korzysta się podobnie do karty kredytowej. Karta charge jest dedykowana głównie przedsiębiorcom.

Najprościej płatności bezgotówkowe kartą można wykonać zbliżeniowo. Jak podaje Narodowy Bank Polski, w Polsce funkcjonuje ponad 40 milionów kart płatniczych. Najpopularniejsze są karty debetowe przypisane do rachunku bankowego.

Przelewy jako forma transakcji bezgotówkowych

Często transakcje bezgotówkowe są wykonywane w ramach przelewów bankowych. Przelew można zlecić w tradycyjny sposób, tj. w oddziale banku lub na poczcie. Takie rozwiązanie jest jednak czasochłonne i może generować koszty, np. kilka złotych za polecenie przelewu.

Wygodniejszym wyborem są przelewy internetowe. Można je zrealizować w dosłownie chwilę przy użyciu komputera. Tradycyjny przelew internetowy wykonywany w Polsce jest darmowy. Czas dotarcia środków wynosi do 1 dnia roboczego. Dostępna jest też możliwość wykonania szybkiego przelewu online. Bezgotówkowe płatności ekspresowe sprawiają, że środki zazwyczaj docierają do odbiorcy w 15 minut. Złożenie zlecania płatniczego w formie natychmiastowej może jednak generować koszty.

Transakcja bezgotówkowa przez aplikację mobilną

Bezgotówkowe formy płatności z użyciem telefonu to w szczególności:

• Integracja z kartą — telefon to najpopularniejsze narzędzie do korzystania z wirtualnej karty płatniczej.

• Standardowy przelew — za pomocą aplikacji banku można wykonać przelew podobnie jak po zalogowaniu się na swoje konto internetowe przez komputer.

• BLIK — ta aplikacja umożliwia wykonywanie szybkich transakcji bezgotówkowych. Wystarczy tylko podać kwotę płatności oraz numer telefonu odbiorcy.

Zasadniczo do przeprowadzenia transakcji mobilnych potrzebny jest telefon z NFC oraz aplikacja mobilna banku.

Czy transakcja bezgotówkowa może być obowiązkowa?

Uogólniając, przedsiębiorcy są zobligowani do tego, by umożliwić konsumentowi swobodny wybór formy płatności. Klienci indywidualni mogą więc zdecydować się na płatności gotówkowe lub bezgotówkowe. Stąd przedsiębiorcy mogą korzystać przykładowo z terminalu płatniczego.

Osobną kwestią są limity płatności gotówką. Takowe zmieniają się w ostatnich latach. Obecnie obowiązkowe płatności bezgotówkowe mają miejsce gdy dwoma stronami transakcji są przedsiębiorcy. Limit transakcji gotówkowej wynosi wtedy 15 tys. zł. Z kolei przy transakcjach z uczestnictwem konsumentów limit ten nie ma zastosowania. 

W jaki sposób transakcje bezgotówkowe są zabezpieczone?

Poziom zabezpieczeń szeroko pojętych płatności bezgotówkowych jest naprawdę wysoki. Systemy bankowe i narzędzia płatnicze, takie jak karty płatnicze są chronione najnowocześniejszą technologią. Przestępy i cyberprzestępcy nie liczą na złamanie zabezpieczeń bankowych. Zamiast tego skupiają się na błędach ludzkich. Dla własnego bezpieczeństwa finansowego, prowadząc transakcje bezgotówkowe, należy pamiętać zwłaszcza o następujących zasadach:

• Chronić dane — karta płatnicza nigdy nie powinna być wystawiona na widok publiczny. Należy też być ostrożnym z podawaniem danych z karty.

• Uważać na podejrzane linki — cyberprzestępcy w ramach akcji phishingowej rozsyłają podejrzane wiadomości SMS oraz e-mail.

• Korzystać z odpowiednich urządzeń — transakcje bezgotówkowe należy przeprowadzać z urządzeń prywatnych.

• Używać skomplikowanych haseł — trudne hasło powinno być długie i unikalne.

• Sprawdzać numer konta — środki przesłane na błędny numer konta można odzyskać, co jest jednak skomplikowane. 

Zabezpieczenia stosowane przez banki ciągle ewoluują, by dostosowywać się do bieżących wyzwań. Znaczenie mają także przepisy prawne, takie jak unijna dyrektywa PSD2.

Sprawdź również: Jak bezpieczenie korzystać z bankowości online?

Czy warto dokonywać płatności bezgotówkowych?

Funkcjonowanie we współczesnym świecie bez transakcji bezgotówkowych byłoby trudne. Cyfrowe płatności ułatwiają życie. Dzięki nim dokonywanie transakcji online i offline jest dużo prostsze, szybsze i wygodniejsze. Podczas złożenia zlecenia płatniczego w formie bezgotówkowej można też liczyć na wysoki poziom bezpieczeństwa.

Istotne znaczenie ma wybór optymalnych narzędzi płatniczych. Szereg banków proponuje karty kredytowe i debetowe, płatności mobilne, konta osobie, aplikację BLIK i inne usługi płatnicze. Poszczególne oferty zapewniają jednak odmienną funkcjonalność oraz warunki finansowe.

Samo korzystanie z płatności bezgotówkowych często jest premiowane przez banki. Przykładowo rachunek osobisty w danym banku może być zwolniony z opłat, jeśli wykonana się kilka transakcji kartą lub BLIKI-em. Instytucja finansowa może też zaproponować moneyback. Wtedy to otrzymuje się zwrot części środków za zakupy opłacone bezgotówkowo.