Czy przelew na konto dziecka to darowizna?

Jestem ekspertem finansowym i specjalizuję się w kredytach hipotecznych. W moim biurze bardzo często spotykam się z pytaniem, czy pieniądze przekazane przez rodziców na wkład własny do kredytu są traktowane jako darowizna oraz czy powinny być zgłoszone do urzędu skarbowego. Wiele osób nie jest pewnych, jak wygląda sytuacja prawna takiego wsparcia, a niewiedza może prowadzić do niepotrzebnych problemów podatkowych.

Zauważyłam, że ogólnie rzecz ujmując, zagadnienie darowizn budzi sporo wątpliwości, zarówno przy jednorazowych, dużych przelewach, jak i przy regularnym przekazywaniu mniejszych kwot na bieżące potrzeby dziecka. Ludzie często mają wątpliwości, czy taki przelew wymaga zgłoszenia do urzędu i czy obciążony jest podatkiem? Odpowiedzi na te pytania są kluczowe, zwłaszcza gdy chodzi o wsparcie finansowe w rodzinie.

W tym artykule postaram się dokładnie wyjaśnić, kiedy przelew na konto dziecka stanowi darowiznę, jakie przepisy to regulują oraz jakie kroki należy podjąć, by uniknąć problemów z urzędem skarbowym. Omówię również, w jakich sytuacjach wsparcie rodzicielskie nie wiąże się z dodatkowymi formalnościami oraz kiedy konieczne jest zgłoszenie darowizny. Moim dzisiejszym celem jest pomóc Ci lepiej zrozumieć, jak prawidłowo i zgodnie z przepisami przekazać pieniądze swojemu dziecku, a także jak uniknąć niepotrzebnych obciążeń podatkowych.

Zainteresowany? Koniecznie przeczytaj poniższy tekst i zostań z nami na dłużej, żeby dowiedzieć się więcej istotnych rzeczy z szeroko zakrojonej tematyki finansowej!

Czym jest darowizna?

Na początek warto zrozumieć, czym właściwie jest darowizna i jakie przepisy ją regulują. Zgodnie z artykułem 888 § 1 Kodeksu cywilnego, darowizna to sytuacja, w której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego, kosztem swojego majątku. Mówiąc prościej, jest to przekazanie jakiejś wartości, np. pieniędzy, bez oczekiwania czegokolwiek w zamian.

Jeżeli więc zdecydujesz się przelać swojemu dziecku pewną sumę pieniędzy, która pochodzi z Twojego majątku i nie oczekujesz żadnych korzyści w zamian, wówczas taki przelew będzie klasyfikowany jako darowizna. Ważne, abyś pamiętał, że darowizna nie musi dotyczyć tylko pieniędzy – mogą to być także nieruchomości, samochody, czy inne przedmioty o wartości.

Istnieje jednak kilka wyjątków od tej reguły. Nie każde bezpłatne przysporzenie jest darowizną. Na przykład, jeśli ktoś zrzeka się prawa, którego jeszcze nie nabył, albo które nabył w taki sposób, że w razie zrzeczenia się prawo jest uważane za nienabyte, wówczas nie mówimy o darowiźnie. Te kwestie są szczegółowo regulowane przez artykuł 889 Kodeksu cywilnego.

To, co warto podkreślić, to fakt, że umowa darowizny co do zasady powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Jednak nawet jeśli tego nie zrobisz, to umowa i tak będzie ważna, jeżeli tylko świadczenie zostało spełnione, czyli np. jeżeli pieniądze faktycznie zostały przelane na konto obdarowanego.

Pamiętaj również, że darowiznę można odwołać. Wymaga to złożenia pisemnego oświadczenia obdarowanemu, a podstawy takiego działania są ściśle określone w przepisach. Na przykład, jeśli obdarowany dopuścił się rażącej niewdzięczności, możliwe jest odwołanie darowizny.

Na koniec warto wspomnieć o stanowisku Sądu Najwyższego, które precyzuje, że kluczową cechą umowy darowizny jest jej bezpłatny charakter – darczyńca świadomie przyjmuje, że nie otrzyma za swoją darowiznę żadnego ekwiwalentu. Nawet jeśli darowizna wiąże się z pewnymi zobowiązaniami obdarowanego, ale mają one znikomą wartość majątkową, nie zmienia to bezpłatnego charakteru darowizny.

Do sedna – czy przelew na konto dziecka to darowizna?

Przejdźmy do konkretów. Czy każdy przelew na konto dziecka to darowizna? Otóż nie zawsze. Przelew środków pieniężnych nie musi automatycznie oznaczać darowizny w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego. Wszystko zależy od celu, na jaki te pieniądze zostaną przeznaczone. Przy regularnych, codziennych wydatkach mówimy o wsparciu rodzicielskim, które nie wymaga zgłoszenia. Jednak większe kwoty, przekazywane w konkretnym celu, takim jak zakup mieszkania, mogą już stanowić darowiznę i wiążą się z obowiązkami podatkowymi.

Kiedy przelew na konto dziecka nie jest darowizną?

Nie każdy przelew na konto dziecka będzie uznawany za darowiznę. Często rodzice przekazują swoim dzieciom pieniądze na bieżące potrzeby, takie jak kieszonkowe czy drobne wydatki związane z codziennym życiem. W takich przypadkach, przelewy te nie są traktowane jako darowizna, a raczej jako forma wsparcia rodzicielskiego. Wynika to z naturalnego obowiązku utrzymania i wychowania dziecka, który spoczywa na rodzicach.

Jeśli dziecko nie jest samodzielne ekonomicznie – czyli np. jest małoletnie lub kontynuuje naukę na studiach i nie pracuje – przekazywane przez Ciebie pieniądze na jego utrzymanie są częścią Twojego obowiązku alimentacyjnego. Ten obowiązek jest jasno uregulowany w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Co ważne, takie przelewy nie wymagają zgłaszania do urzędu skarbowego ani nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Kiedy przelew na konto dziecka jest darowizną?

Jeśli zdecydujesz się na większy przelew, taki jak przekazanie dziecku pieniędzy na zakup mieszkania, sytuacja zaczyna wyglądać inaczej. Przelew kwoty np. 100 000 zł na konto Twojego dziecka, mający na celu częściowe sfinansowanie zakupu nieruchomości, będzie klasyfikowany jako darowizna. W takim przypadku zgodnie z przepisami będziesz musiał zgłosić ten fakt do urzędu skarbowego. Potwierdzenie przelewu na rachunek bankowy dziecka będzie tutaj kluczowym dowodem przekazania darowizny i niezbędnym elementem formalności podatkowych.

Darowizną będzie każdy przelew na konto dziecka, który nie wynika z Twojego obowiązku alimentacyjnego. Oznacza to, że jeśli Twoje dziecko jest już samodzielne finansowo, np. pracuje i nie wymaga wsparcia na codzienne wydatki, a Ty mimo to przekazujesz mu dobrowolnie jakąś kwotę, to taki przelew może zostać uznany za darowiznę.

Czy przelew na konto dziecka to darowizna? Praktyczne przykłady

Zastanawiasz się, kiedy przelew na konto dziecka będzie uznany za darowiznę, a kiedy nie trzeba go zgłaszać do urzędu skarbowego? W wielu przypadkach rodzice wspierają swoje dzieci finansowo, ale nie każda taka pomoc musi być traktowana jako darowizna. Poniżej znajdziesz praktyczne przykłady, które pomogą Ci lepiej zrozumieć, w jakich sytuacjach przelew stanowi darowiznę, a kiedy jest to zwykłe wsparcie rodzicielskie, wynikające z obowiązku alimentacyjnego.

📌 PRZELEW OD RODZICÓW DLA DZIECKA NA WKŁAD WŁASNY DO KREDYTU
Pan Piotr i pani Anna postanowili pomóc swojemu synowi Kamilowi, który chciał kupić mieszkanie na kredyt, ale brakowało mu pieniędzy na wkład własny. Rodzice przelali na jego konto 80 000 zł, aby mógł sfinalizować transakcję. Czy taki przelew to darowizna?

Odpowiedź: Tak, taka kwota przeznaczona na zakup mieszkania lub wkład własny do kredytu, przekazana dorosłemu i samodzielnemu dziecku, będzie uznana za darowiznę. Oznacza to, że rodzice muszą zgłosić ten przelew do urzędu skarbowego.

📌 PRZELEWY OD RODZICÓW NA UTRZYMANIE SIĘ PODCZAS STUDIÓW
Pani Maria regularnie przelewa swojej córce Zosi, która studiuje w innym mieście, pieniądze na czynsz za mieszkanie, jedzenie oraz inne codzienne potrzeby. Co semestr przelewa także większą sumę na opłacenie czesnego. Czy Zosia musi zgłaszać te przelewy do urzędu skarbowego?

Odpowiedź: Nie, takie przelewy to wsparcie wynikające z obowiązku rodziców względem dziecka, które nie jest jeszcze w pełni samodzielne finansowo. Przelewy na utrzymanie i edukację nie są traktowane jako darowizna i nie wymagają zgłoszenia do urzędu skarbowego.

📌 KIESZONKOWE
Pan Robert przelewa swojemu synowi Bartkowi niewielkie kwoty na kieszonkowe, które syn wykorzystuje na obiady w szkole i drobne zakupy. Czy takie przelewy to darowizna?

Odpowiedź: Nie, drobne kwoty przeznaczone na kieszonkowe nie są traktowane jako darowizna, a jedynie jako wsparcie rodzicielskie. Nie ma potrzeby zgłaszania ich do urzędu skarbowego.

📌 PRZELEW OD RODZICÓW NA ZAKUP SAMOCHODU DLA DZIECKA
Pan Michał zdecydował się pomóc swojej córce Oli w zakupie jej pierwszego samochodu. Przelał jej na konto 50 000 zł na ten cel. Czy taki przelew to darowizna?

Odpowiedź: Tak, tego rodzaju przelew na znaczną sumę, przekazany na rzecz dorosłego dziecka na zakup samochodu lub innego większego dobra, będzie traktowany jako darowizna. Taki fakt należy zgłosić do urzędu skarbowego.

Jak widzisz, to, czy przelew na konto dziecka będzie darowizną, zależy głównie od jego celu oraz sytuacji finansowej dziecka. Czy rozumiesz już, które przelewy należy traktować, jako darowiznę? Jeśli tak, to zapraszam do zapoznania się z dalszą częścią tekstu, gdzie powiem, jak i gdzie należy zgłaszać przekazanie darowizny oraz kiedy konieczne jest zapłacenie od niej podatku.

Kiedy darowiznę należy zgłosić do urzędu skarbowego?

Obecnie, jeśli darowizna od rodziców na rzecz dziecka wynosi mniej niż 36 120 zł, nie trzeba jej zgłaszać do urzędu skarbowego i jest ona automatycznie zwolniona z podatku. Jednak w przypadku, gdy wartość darowizny przekracza tę kwotę, trzeba złożyć formularz SD-Z2 – zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych – w ciągu 6 miesięcy od dnia otrzymania darowizny. Dopiero wtedy możliwe jest skorzystanie ze zwolnienia podatkowego.

Kto zgłasza darowiznę?

W praktyce to Twoje dziecko, jako obdarowany, ma obowiązek zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego. Jeśli jednak dziecko jest małoletnie, wtedy formalności dopełnia jego przedstawiciel ustawowy – czyli zazwyczaj Ty, jako rodzic.

Warto także pamiętać, że od 1 lipca 2023 roku kwota wolna od podatku dla zerowej grupy podatkowej wzrosła do obecnych 36 120 zł – wcześniej wynosiła 10 434 zł. Jest to istotna zmiana, którą warto mieć na uwadze.

Najważniejsze jest, aby pilnować terminu zgłoszenia darowizny. Jeśli się spóźnisz, urząd skarbowy może wezwać Twoje dziecko do zapłaty podatku od darowizny.

Jak zgłosić darowiznę?

Pamiętaj, że jeśli otrzymasz darowiznę od bliskiej rodziny, możesz skorzystać ze zwolnienia z podatku. Aby to zrobić, konieczne jest zgłoszenie darowizny do urzędu skarbowego. Najważniejszym dokumentem w tym przypadku jest formularz SD-Z2, który umożliwia pełne zwolnienie z podatku od spadków i darowizn. Wypełniony formularz możesz złożyć osobiście w odpowiednim urzędzie skarbowym.

Dobrze jest również zapoznać się z informacjami zamieszczonymi na stronie rządowej, gdzie znajdziesz szczegółowe wytyczne dotyczące zgłaszania darowizn. Kontakt z urzędem skarbowym, szczególnie telefoniczny, może pomóc w umówieniu wizyty i uzyskaniu potrzebnych informacji na temat całego procesu.

Z mojej praktyki wynika, że urzędy skarbowe są w tej kwestii bardzo pomocne i chętnie wspierają w poprawnym wypełnianiu dokumentacji. Ważne jest, aby działać zgodnie z prawem i wytycznymi urzędu, aby uniknąć problemów w przyszłości.

Co się stanie, kiedy nie zgłosisz darowizny?

Jeśli darowizna, którą otrzymasz od rodziców lub którą wręczysz swojemu dziecku, nie zostanie zgłoszona w odpowiednim terminie, zostanie ona opodatkowana według zasad ogólnych, co oznacza konieczność złożenia deklaracji podatkowej oraz zapłaty podatku od spadków i darowizn.

Przykładem może być sytuacja, w której rodzice kupują mieszkanie swojemu dziecku na studia. Dziecko powinno zgłosić darowiznę do urzędu skarbowego w ciągu 6 miesięcy od jej otrzymania, korzystając z formularza SD-Z2. Jeśli tego nie zrobi, darowizna zostanie opodatkowana, a dziecko straci możliwość skorzystania ze zwolnienia podatkowego. Termin ten ma charakter materialny, co oznacza, że nie można go przywrócić.

Jeśli darowizna nie zostanie zgłoszona, a po latach urząd skarbowy odkryje, że dziecko otrzymało np. mieszkanie, będzie trzeba zapłacić podatek według zasad ogólnych. W zależności od stanowiska urzędu może to również skutkować nałożeniem kary za niedopełnienie obowiązku zgłoszenia.

Brak zgłoszenia darowizny może być traktowany jako uchylanie się od opodatkowania, co może prowadzić do obciążenia podatkiem wynoszącym od 3% do 20%, w zależności od kwoty nadwyżki oraz stopnia pokrewieństwa między obdarowanym a darczyńcą. Co więcej, rodzice będą musieli udowodnić, że pieniądze na darowiznę, np. na zakup mieszkania, pochodzą z legalnych źródeł. W przeciwnym razie mogą zostać obciążeni podatkiem od nieujawnionych dochodów.

Warto pamiętać, że w tym przypadku złożenie tzw. czynnego żalu, czyli dobrowolnego przyznania się do popełnienia błędu, nie uchroni podatnika przed konsekwencjami. Dlatego tak ważne jest, aby dopilnować terminów zgłoszeń i uniknąć niepotrzebnych problemów z urzędem skarbowym.

Kto nie musi płacić podatku od spadków i darowizn? Nie tylko dzieci i rodzice!

Chociaż darowizna zazwyczaj podlega opodatkowaniu, istnieje grupa osób, które mogą skorzystać z całkowitego zwolnienia z podatku od spadków i darowizn. Są to osoby należące do tzw. zerowej grupy podatkowej, obejmującej najbliższych krewnych. Do tej grupy zaliczają się:

• rodzice,

• rodzeństwo,

• dzieci,

• macocha i ojczym,

• dziadkowie,

• wnuki i prawnuki.

Wszystkie przelewy między tymi członkami rodziny mogą być zwolnione z podatku, ale trzeba pamiętać o dwóch ważnych kwestiach. Po pierwsze, należy znać wysokość kwoty wolnej od podatku – to limit, do którego darowizna nie podlega obowiązkowi zgłoszenia. Po drugie, jeśli przekroczysz ten limit, musisz dopełnić formalności związanych ze zgłoszeniem darowizny do urzędu skarbowego, aby skorzystać ze zwolnienia z podatku.

Zatem nie tylko rodzice i dzieci mogą korzystać z ulgi, ale także inni bliscy członkowie rodziny z zerowej grupy podatkowej.

Co zrobić, żeby nie narobić sobie problemów, darując pieniądze swojemu dziecku?

Aby uniknąć niepotrzebnych problemów podatkowych, gdy przekazujesz pieniądze swojemu dziecku, warto pamiętać o dwóch kluczowych zasadach:

1. Jeśli nie chcesz zgłaszać darowizny do US, nie przekraczaj limitu 36 120 zł – dotyczy to zarówno pojedynczego przelewu, jak i sumy wszystkich przelewów dokonanych w ciągu ostatnich 5 lat. Jest to kwota wolna od podatku od spadków i darowizn dla członków zerowej grupy podatkowej.

2. Zgłoś darowiznę, jeśli przekroczysz limit – jeśli łączna wartość darowizn przekroczy 36 120 zł, musisz zgłosić ten fakt do urzędu skarbowego. Masz na to 6 miesięcy od dnia przekazania darowizny. Wystarczy wypełnić formularz SD-Z2, aby zachować prawo do zwolnienia z podatku.

Jak przelać pieniądze na konto dziecka, żeby nie narobić sobie problemów?

Aby bezpiecznie przelać pieniądze na konto dziecka i uniknąć problemów z urzędem skarbowym, warto przestrzegać trzech prostych zasad:

1. Właściwie tytułuj przelewy – zawsze precyzyjnie opisuj, czy przelew jest związany z obowiązkiem alimentacyjnym, czy jest darowizną. Dzięki temu unikniesz wątpliwości co do charakteru przekazywanych środków.

2. Pamiętaj o limitach – w przypadku większych przelewów upewnij się, że nie przekraczasz kwoty wolnej od podatku, czyli 36 120 zł. Możesz przekazać taką sumę co 5 lat, aby uniknąć opodatkowania. Jeśli przekroczysz ten limit, będziesz musiał zgłosić darowiznę do urzędu skarbowego.

3. Zgłaszaj darowizny w przypadku przekroczenia limitu – jeśli suma darowizn przekroczy limit, masz 6 miesięcy na zgłoszenie tego faktu do urzędu skarbowego. Wypełnienie formularza SD-Z2 pozwoli Ci uniknąć konieczności zapłacenia podatku.

Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, najlepiej skonsultuj się z prawnikiem lub doradcą podatkowym. Możesz też poprosić o pomoc pracownika urzędu skarbowego. Specjaliści pomogą Ci prawidłowo wypełnić dokumenty i upewnić się, że przestrzegasz aktualnych przepisów, co uchroni Cię przed ewentualnymi problemami z urzędem skarbowym.

A czy dziecko może zrobić bezpłatną darowiznę na rzecz rodziców?

Tak, dziecko może przekazać darowiznę swoim rodzicom. Obowiązują w tej sytuacji te same zasady, które mają zastosowanie w przypadku darowizn od rodziców dla dzieci. Oznacza to, że darowizna między dzieckiem a rodzicami może być zwolniona z podatku, jeśli zastosujecie się do obowiązujących przepisów prawa. 

Darowizna, której suma przekroczy limit kwoty wolnej od podatku (36 120 zł), musi zostać zgłoszona do urzędu skarbowego w ciągu 6 miesięcy od jej otrzymania. W przeciwnym razie darowizna może zostać obciążona podatkiem od spadków i darowizn. Dziecko, które decyduje się na przekazanie większej sumy pieniędzy swoim rodzicom, musi pamiętać, że zgłoszenie darowizny w urzędzie jest niezbędne, aby skorzystać ze zwolnienia podatkowego.

Warto także pamiętać, że w ramach obowiązujących limitów darowizna może być przekazywana co 5 lat, bez ryzyka naliczenia podatku. Co 5 lat limity ulegają wyzerowaniu i naliczanie rozpoczyna się od nowa. Oznacza to, że w praktyce zarówno dziecko, jak i rodzice mogą korzystać z tej formy wsparcia finansowego, przy zachowaniu odpowiednich zasad i przestrzeganiu limitów. Tego rodzaju darowizny mogą dotyczyć nie tylko pieniędzy, ale także innych wartościowych przedmiotów, takich jak: nieruchomości czy samochody.

Podobnie jak w przypadku darowizn przekazywanych od rodziców dla dzieci, ważne jest, aby w dokumentacji jasno określić, że przekazywane środki są darowizną. Dzięki temu unikniemy nieporozumień oraz problemów z urzędem skarbowym. Pamiętaj również, że zarówno rodzice, jak i dziecko mogą w każdej chwili skonsultować się z doradcą podatkowym, aby upewnić się, że wszystkie formalności zostały dopełnione prawidłowo.

Czy przelew na konto dziecka jest darowizną? Podsumowanie

1. Jeśli przekazujesz dziecku pieniądze na codzienne wydatki związane z jego utrzymaniem lub edukacją, nie musisz się martwić o formalności związane z darowizną. Tego typu przelewy wynikają z Twoich naturalnych obowiązków rodzicielskich i nie są obciążone dodatkowymi zobowiązaniami podatkowymi.

2. Dziecko może dokonać darowizny na rzecz swoich rodziców, a obowiązujące zasady dotyczące kwoty wolnej od podatku oraz terminów zgłoszeń są takie same jak w przypadku darowizn od rodziców dla dzieci. Przestrzeganie tych zasad pomoże uniknąć problemów podatkowych i pozwoli na bezpieczne wsparcie finansowe w rodzinie.

3. Nie tylko rodzice i dzieci mogą korzystać z ulgi, ale także inni bliscy członkowie rodziny z zerowej grupy podatkowej.

4. Jeśli darowizna od rodziców na rzecz dziecka wynosi mniej niż 36 120 zł, nie trzeba jej zgłaszać do urzędu skarbowego, a jest ona automatycznie zwolniona z podatku. Jednak w przypadku, gdy wartość darowizny przekracza tę kwotę, trzeba złożyć formularz SD-Z2 – zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych – w ciągu 6 miesięcy od dnia otrzymania darowizny. Dopiero wtedy możliwe jest skorzystanie ze zwolnienia podatkowego.

5. Brak zgłoszenia darowizny może być traktowany jako uchylanie się od opodatkowania, co może prowadzić do obciążenia podatkiem wynoszącym od 3% do 20%, w zależności od kwoty nadwyżki oraz stopnia pokrewieństwa między obdarowanym a darczyńcą. Co więcej, rodzice będą musieli udowodnić, że pieniądze na darowiznę, np. na zakup mieszkania, pochodzą z legalnych źródeł. W przeciwnym razie mogą zostać obciążeni podatkiem od nieujawnionych dochodów.