Podróże samolotem po świecie stały się powszechne i dostępne dzięki niskiej cenie biletów. Dzieje się tak za sprawą rosnącej efektywności maszyn, którymi latamy, będącej wynikiem zastosowania coraz to nowszych technologii.
Polscy inżynierowie postanowili odpowiedzieć na rosnące zapotrzebowanie rynku na małe samoloty cywilne typu Cessna, podejmując się zaprojektowania innowacyjnej turbiny wysokiego ciśnienia. Turbina to istotny element całego napędu, a jednocześnie najbardziej wymagający ze względu na panujące tu ekstremalne temperatury oraz wysokie obroty. General Electric Company Polska w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój realizuje projekt współfinansowany ze środków unijnych, a Instytut Lotnictwa jest zaangażowany w jego realizację. Obecnie trwają prace badawcze zmierzające do walidacji pierwszych prototypów.
— Nasz projekt dotyczy rozwoju technologii chłodzenia sekcji gorącej maszyn wirnikowych. Rozwijana w jego ramach metodologia projektowania, jak również technologia wykonywania systemów otworów o złożonych kształtach długofalowo będzie służyć jako ogólny zbiór zasad dotyczących projektowania nowoczesnych turbin. Należy wspomnieć, że tego rodzaju wiedza objęta jest licencją kontroli eksportu i ściśle strzeżona przez państwa je posiadające. Jej zdobycie stanowi przełom, Polska dołączyła do grona państw dysponujących unikalną technologią — mówi Paweł Woźniak, kierownik zespołu w GE Company Polska Sp. z o.o.
Od roku 2016 zespół projektowy przeszedł już długą drogę. Początkowo opracowano wstępne koncepcje, które optymalizowano przy wykorzystaniu zaawansowanego oprogramowania inżynierskiego, a następnie weryfikowano teoretyczne wyniki realizując testy komponentowe na prototypowych elementach. Badania te realizowane były w jednym z laboratoriów Instytutu Lotnictwa, które swym wyposażeniem i możliwościami badawczymi dorównuje wiodącym jednostkom badawczym na świecie.
— W celu walidacji temperatur łopatek i kierownic turbiny zastosowano pomiar metodą podczerwieni, polegający na wprowadzeniu sondy optycznej wewnątrz turbiny, w ścieżkę gorących spalin, celem obserwacji komponentów w trakcie ich pracy. Chciałbym zaznaczyć, że mówimy tu o badaniach prowadzonych w środowisku, gdzie temperatura sięga 1,4 tys. stopni Celsjusza, a prędkość wirnika wynosi 45 tys. obrotów na minutę. Umiejętność wykonania takich pomiarów to najwyższy poziom światowej techniki. Dzięki ogromnej pracy przygotowawczej badania eksperymentalne udało się przeprowadzić bez większych problemów, a zebrane dane są kluczowe dla weryfikacji produktu i rozwijanej metodologii — mówi Lech Parylak, koordynator testów w zespole.
Zespół przygotowuje się obecnie do kolejnych badań w środowiskach silnikowych. Trwają także badania nad rozwojem technologii elektrodrążenia otworów chłodzących w komponentach ścieżki gazów. W rezultacie opracowana zostanie autorska metodologia produkcyjna, pozwalająca na uruchomienie produkcji tych elementów w kraju.
— Po zakończeniu projektu General Electric Company Polska dysponować będzie pełnym know-how dotyczącym zasad projektowania i produkowania innowacyjnej turbiny. Daje to pełną autonomię i kompleksowość w zakresie konstruowania tego rodzaju maszyn. Dodatkowo, nasze Biuro zyska, a właściwie to już zyskało bardzo wiele w oczach kolegów zza oceanu, gdzie mieści się główna siedziba General Electric. Otwiera to nowe perspektywy na przyszłość, zdobyte kompetencje techniczne zaowocowały zaufaniem i renomą, która jest podstawą do uzyskiwania nowych zamówień — mówi Paweł Buczek, kierownik sekcji w GE Company Polska.
