Młodzi nie zapłacą podatku dochodowego
Młode osoby zajmują szczególne miejsce na rynku pracy. Z jednej strony przynoszą do firm nowe spojrzenie i coraz częściej również dobre wykształcenie, z drugiej – zwykle nie mogą liczyć na takie samo wynagrodzenie jak ich bardziej doświadczeni koledzy. Do niedawna musieli liczyć się z dokładnie takimi samymi przepisami podatkowymi.
Jednakże 4 lipca 2019 roku Sejm uchwalił Ustawę wprowadzającą zerowy pit dla młodych, czyli osób, które nie ukończyły 26 roku życia. Tym samym 1 sierpnia 2019 roku wszedł w życie PIT dla młodych i ma zastosowanie do przychodów uzyskanych właśnie od tego dnia. Oznacza to, że już od kilku lat ulga dla młodych pozwala sporo zaoszczędzić osobom wchodzącym na rynek pracy.
Oczywiście jak to zwykle z prawem podatkowym bywa – liczą się jednak szczegóły. Niewłaściwa interpretacja przepisów może wiązać się z koniecznością zmierzenia się z fiskusem. Jeżeli chcemy skorzystać z zerowego PIT-u do 26 roku życia, powinniśmy więc dokładnie poznać zasadę jego działania i dowiedzieć się, co należy zrobić, aby realnie nie płacić podatku dochodowego.
#BezPITdlaMłodych ma wejść w życie od 1 sierpnia br. 📅
— Ministerstwo Finansów (@MF_GOV_PL) June 26, 2019
Z ulgi w #PIT będzie mogło skorzystać ponad 2⃣mln młodych osób do 26. roku życia. pic.twitter.com/qwzFCTiElD
Na czym polega PIT dla młodych?
W zamyśle twórców projektu PIT dla młodych ma pomóc ludziom wchodzącym na rynek pracy wypracować kapitał niezbędny do usamodzielnienia się i polepszenia ich sytuacji materialnej. Przykładowo z wynagrodzenia brutto (które w przypadku PIT dla młodych jest automatycznie wynagrodzeniem netto) można wspierać dodatkowe finansowania - np. kredyt gotówkowy na specjalne wydatki, kredyt hipoteczny na mieszkanie lub odkładać środki w ramach lokat lub kont oszczędnościowych.
Sprawdź również: Kredyt dla młodych - jak go uzyskać?
PIT dla młodych to rzeczywiście olbrzymie wsparcie, ale przyjrzyjmy się obowiązującym przepisom. Te z kolei są nieco bardziej skomplikowane niż sugerowałoby chwytliwe hasło zerowego PIT.
Warunki programu PIT dla młodych: kwestie stosunku pracy, kwot i wieku
Sama nazwa programu „zerowy podatek do 26. roku życia” sugeruje, że jedynym kryterium, jakie należy brać pod uwagę, jest wiek osoby podlegającej opodatkowaniu. W sumie należy jednak uwzględnić trzy czynniki:
- Źródło dochodu: zerowym podatkiem do 26. roku życia zostanie obłożony dochód z tytułu stosunku pracy (w ramach umowy o pracę), stosunku służbowego, spółdzielczego stosunku pracy, umowy zlecenia czy stosunku pracy nakładczej. Zgodnie ze zmianą obowiązująca od stycznia 2021 roku z podatku dochodowego zwolnione są również przychody uzyskane z tytułu praktyki absolwenckiej i stażu uczniowskiego. Niestety w ramach własnej działalności gospodarczej osoby do 26. roku życia będą zmuszone do odprowadzenia podatku dochodowego. Na normalnych zasadach rozliczać się będą także osoby pobierające zasiłki (w tym zasiłek chorobowy czy macierzyński), a także twórcy zatrudnieni na podstawie umów o dzieło.
- Kwota przychodu: nadwyżka przychodów również uniemożliwia skorzystanie z programu PIT dla młodych. Granica została wyznaczona na tym samym poziomie, co drugi próg podatkowy, a więc dochody zwolnione z podatku dochodowego nie mogą przekraczać 85 528 zł. W tym przypadku stosowanie kosztów uzyskania przychodów do optymalizacji podatkowej również jest niemożliwe. Liczą się jedynie zapisy widniejące w umowie. Powyżej tej sumy będzie to przychód opodatkowany i rozliczany w normalny sposób.
- Wiek podatnika: faktycznie podstawowe kryterium programu PIT dla młodych. Zerowy PIT dotyczy dochodów osiągniętych przed ukończeniem 26. roku życia, więc jeżeli przykładowo urodziny obchodzisz 15 września, wynagrodzenie za poprzedni miesiąc będzie jeszcze ujęte w ramach zerowego PIT dla młodych. Następne wpływy będą opodatkowane na standardowych zasadach.
Sprawdź również: Przychód a dochód: czym różni się przychód od dochodu?
Jak działa zerowy PIT dla młodych za rok 2022 rok?
Rozliczając PIT za rok 2022, osoby, które nie ukończyły 26. roku życia mogą korzystać z pełnego limitu ulgi dla młodych. Oznacza to, że nie zapłacą podatku dochodowego od osób fizycznych, jeżeli ich dochód w roku podatkowym nie wyniósł więcej niż 85 528 zł i spełniają warunki dotyczące typów umów określonych przez Ustawodawcę. Wyższe dochody będą opodatkowane na zasadach ogólnych przy zastosowaniu skali podatkowej.
Nieco inaczej sytuacja prezentowała się w przypadku rozliczenia podatkowego za rok 2019. Ustawa zaczęła obowiązywać od 1 sierpnia 2019 roku, wobec czego podziałowi uległa maksymalna kwota osiąganego dochodu podlegająca programowi PIT dla młodych. Wynosi ona 35 636,67 zł (jest to więc 5/12 całkowitej sumy rocznej).
Podatek do 26. roku życia a składki zdrowotne i ZUS za rok 2022
Nowy sposób odprowadzania podatku do 26. roku życia wpływa również na sposób obliczania składek zdrowotnych i ZUS. Te drugie – jeżeli będą obliczone na podstawie przychodu zwolnionego z podatku – nie będą mogły być później odliczone od dochodu, natomiast składek zdrowotnych od przychodu nie będzie można odliczać wcale.
Jednocześnie w wielu przypadkach składka zdrowotna ulegnie obniżeniu. Stanie się tak, jeżeli jej kwota przewyższyłaby hipotetyczną (ponieważ nieodprowadzaną) zaliczkę na podatek dochodowy. Wówczas zostanie obniżona do jej wysokości.
Jakie oszczędności daje PIT dla młodych?
Zerowy podatek do 26. roku życia może okazać się sporym zastrzykiem gotówki dla młodych osób. Według szacunków rządu mogą z niego skorzystać nawet 2 miliony obywateli rozpoczynających dorosłe życie. Oczywiście – im wyższe wynagrodzenie, tym wyższe zyski.
Nawet osoby zarabiające pensję minimalną mogą jednak liczyć w skali roku na całkiem pokaźną sumę, którą można przeznaczyć np. np. na dalsze kształcenie, wkład własny na zakup nieruchomości lub na atrakcyjny wyjazd.
Oszczędności z tytułu zerowego PITu mogą być odczuwalne nawet dla osób młodych otrzymujących wynagrodzenie minimalne. Kwota minimalnego wynagrodzenia brutto za pracę w 2022 roku wynosiła 3010 zł, a od 1 stycznia 2023 roku czeka nas podwyżka rzędu o 15,9 proc. do 3490 (wzrost o 480 zł).
Sprawdź również: Minimalne wynagrodzenie 2022 i 2023 - najniższa krajowa netto i brutto
W 2021 roku wynosiło ono 2800 zł brutto. Zwolnienie z podatku PIT w tym wariacie daje dodatkowe 137 zł miesięcznie i 1644 zł rocznie. Osoby młode zarabiające miesięcznie 4000 zł brutto liczyć mogą na 233 zł miesięcznie więcej i 2796 zł więcej rocznie. Natomiast osoby z wynagrodzeniem miesięcznym na poziomie 7127,33 zł zyskają dodatkowe 483 zł miesięcznie i 5796 zł rocznie.
Zobacz, ile zyskasz dzięki #BezPITdlaMłodych. ⬇️ pic.twitter.com/DqnusrnpRL
— Ministerstwo Finansów (@MF_GOV_PL) July 25, 2019
Wyjątki dla programu PIT dla młodych
Przed zastosowaniem PIT-u zerowego warto pamiętać, że pomimo ogólnego hasła nie jest to program przewidziany dla wszystkich młodych Polaków:
- Brak podatku do 26 lat nie dotyczy osób pracujących na podstawie umowy o dzieło, umowy zlecenie z 50 proc. kosztami uzyskania przychodu, umowy zlecenie z nierezydentem Polski, umowy zlecenie w nieprzekraczającej wysokości 200 zł, która podlega opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 17 proc. przychodu. W żaden sposób nie wpływa również na sytuację przedsiębiorców. W praktyce ze zwolnienia mogą skorzystać osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenia, wykonujące pracę nakładczą albo związane spółdzielczym stosunkiem pracy, a także osiągające przychody z tytułu praktyki absolwenckiej i stażu uczniowskiego.
- W przypadku dochodów osiągniętych w 2022 roku limit przychodów objętych PIT-em zerowym wynosić będzie 85 528 zł. Należy również pamiętać, że limit jest łączny dla wszystkich umów. Jeżeli więc obok umowy o pracę osiągasz również przychód z tytułu umowy zlecenia, obie będą się wliczać do ustalonego limitu.
- Ulga dla młodych obowiązuje do ukończenia 26. roku życia, następny dochód będzie już rozliczany w normalny sposób, bez zwolnienia.
Ulga dla młodych a rozliczenia z fiskusem
Osoby chcące skorzystać z ulgi dla młodych nie muszą składać deklaracji PIT w urzędzie skarbowym, ale tylko w sytuacji, kiedy w roku podatkowym osiągnęły przychody objęte zwolnieniem. W sytuacji, kiedy przekroczony został limit 85 528 zł lub źródłem przychodów nie była tylko umowa o pracę lub/i umowa zlecenie, to koniecznie jest rozliczenie się z fiskusem za pomocą odpowiednich formularzy. W tym celu warto skorzystać przede wszystkim z narzędzi cyfrowych, takich jak bezpłatne programy PIT albo przygotowane przez Ministerstwo Finansów systemy Twój e-PIT i e-Deklaracje.
W wielu rozwiązaniach informacje zostaną automatycznie pobrane z systemu. Znajdzie się tam chociażby nadesłany przez pracodawcę PIT-11. W praktyce wystarczy więc sprawdzić, czy wprowadzone dane są poprawne i zaakceptować wniosek, a następnie pobrać urzędowe poświadczenie odbioru (UPO). Nawet jeżeli podatnik tego nie zrobi, deklaracja PIT zostanie wysłana automatycznie.
Sprawdź również: Mikrorachunek podatkowy. Jak założyć mikrorachunek?