Rozumienie rocznych okresów podatkowych jest niezbędne dla efektywnego zarządzania zobowiązaniami podatkowymi. Polski system podatkowy oferuje pewną, ale niewielką elastyczność w dostosowaniu go do swoich potrzeb.
Jakie są różnice między rokiem podatkowym a kalendarzowym?
Rok podatkowy w Polsce dla większości podatników pokrywa się z rokiem kalendarzowym, co oznacza okres od 1 stycznia do 31 grudnia. Wiemy to z 11 artykułu Ordynacji Podatkowej. Istnieją jednak sytuacje, kiedy rok podatkowy może być obliczany inaczej, niż do końca roku kalendarzowego. Szczególnie w przypadku firm i przedsiębiorców, posiadających osobowość prawną, którzy mogą ustalić rok podatkowy zgodnie z własnymi potrzebami, np. na podstawie roku obrotowego. Wiele też zależy od miesiąca i dnia rozpoczęcia działalności.
Możliwość ustalenia własnego okresu dla roku obrotowego/podatkowego przysługuje wyłącznie podmiotom prawnym. Zgodnie z regulacjami ustawy o CIT, domyślnie rokiem podatkowym jest okres kalendarzowy. Jednakże podatnicy mogą wybrać alternatywny okres dwunastomiesięczny, jeśli zapiszą taką zmianę w odpowiednim dokumencie, takim jak statut, umowa spółki czy inny dokument regulujący zasady ustrojowe, i powiadomią o tym zmianie właściwy urząd skarbowy.
Zgodnie z artykułem 8 ustęp 4 ustawy o CIT, powiadomienie o wyborze roku podatkowego powinno być zawarte w zeznaniu podatkowym za rok poprzedzający pierwszy rok po zmianie.
Przykładowo spółka ABC Sp. z o.o. została założona 15 maja 2020 roku. W statucie zdecydowano, że rok podatkowy spółki będzie trwał od 1 lipca do 30 czerwca następnego roku. Zmiana ta zostanie zgłoszona w zeznaniu podatkowym za rok, w którym spółka rozpoczęła działalność, zgodnie z pierwszym rokiem działalności spółki trwającym od dnia założenia do końca wybranego roku podatkowego, nie przekraczając 12 miesięcy.
Jeżeli z odrębnych przepisów wynika obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych (sporządzenia bilansu) przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego, za rok podatkowy uważa się okres od pierwszego dnia miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do dnia zamknięcia ksiąg rachunkowych.
Rok podatkowy dla osób fizycznych
Dla osób fizycznych w Polsce, rok podatkowy zazwyczaj pokrywa się z rokiem kalendarzowym, czyli obejmuje okres od 1 stycznia do 31 grudnia danego roku. W tym czasie podatnicy są zobowiązani do rozliczenia swoich dochodów i ewentualnego zapłacenia należnego podatku. Okres rozliczeniowy ma kluczowe znaczenie dla ustalania zobowiązań podatkowych i korzystania z przysługujących ulg oraz odliczeń.
Rok podatkowy dla osób prawnych
Dla osób prawnych, rok podatkowy może różnić się od kalendarzowego, gdyż firmy mają możliwość dostosowania go do własnego roku obrotowego. To pozwala na lepsze zarządzanie finansami i dostosowanie okresu rozliczeniowego do specyfiki działalności. Wybór innego okresu niż standardowy rok kalendarzowy musi być jednak zgłoszony i zaakceptowany przez odpowiednie organy podatkowe. Wyjątkami są przypadki, gdy ustawa podatkowa stanowi inaczej. Bardziej szczegółowy pisaliśmy już o tym powyżej.
Znajomość zasad dotyczących roku podatkowego umożliwia podatnikom optymalizację ich obowiązków podatkowych i wykorzystanie dostępnych ulg. Dla osób prawnych, elastyczność ta jest szczególnie wartościowa, umożliwiając lepsze dopasowanie cyklu podatkowego do cyklu operacyjnego firmy.
