| W dodatkowych notach objaśniających do skonsolidowanego sprawozdania finansowego i odpowiednio danych porównywalnych należy przedstawić:
1. Informacje o instrumentach finansowych
1.1. W odniesieniu do wszystkich aktywów i zobowiązań finansowych należy przedstawić instrumenty finansowe z podziałem co najmniej na:
a) aktywa finansowe przeznaczone do obrotu
b) zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu
c) pożyczki udzielone i należności własne
d) aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalności
e) aktywa finansowe dostępne do sprzedaży
- przedstawiając stan na początek okresu, zwiększenia i zmniejszenia, ze wskazaniem tytułów, oraz stan na koniec okresu, z uwzględnieniem podziału na poszczególne grupy aktywów i zobowiązań, według podziału przyjętego w bilansie
1.2. Ponadto odnośnie wszystkich aktywów i zobowiązań finansowych, w podziale odpowiednio według kategorii instrumentów finansowych, określonych w pkt 1.1., oraz z uwzględnieniem podziału na grupy (klasy) aktywów i zobowiązań finansowych:
1.2.1. Należy zamieścić:
a) podstawową charakterystykę, ilość i wartość instrumentów finansowych, w tym opis istotnych warunków i terminów, które mogą wpłynąć na wielkość, rozkład w czasie oraz pewność przyszłych przepływów pieniężnych, a w odniesieniu do instrumentów pochodnych w szczególności:
- zakres i charakter instrumentu
- cel nabywania lub wystawiania instrumentu - np. zabezpieczenie
- kwotę (wielkość) będącą podstawą obliczenia przyszłych płatności
- sumę i termin przyszłych przychodów lub płatności kasowych
- termin ustalania cen, zapadalności, wygaśnięcia lub wykonania instrumentu
- możliwości wcześniejszego rozliczenia - okres lub dzień - jeśli istnieją
- cenę lub przedział cen realizacji instrumentu
- możliwości wymiany lub zamiany na inny składnik aktywów lub pasywów
- ustaloną stopę lub kwotę odsetek, dywidendy lub innych przychodów oraz terminu ich płatności
- dodatkowe zabezpieczenia związane z tym instrumentem, przyjęte lub złożone
- w/w informacji również dla instrumentu, na który dany instrument może być zamieniony
- inne warunki towarzyszące danemu instrumentowi
- rodzaj ryzyka związanego z instrumentem
- sumę istniejących zobowiązań z tytułu zajętych pozycji w instrumentach
b) opis metod i istotnych założeń przyjętych do ustalania wartości godziwej aktywów i zobowiązań finansowych wycenianych w takiej wartości
c) opis sposobu ujmowania skutków przeszacowania aktywów finansowych zaliczonych do kategorii dostępnych do sprzedaży, tj. czy odnosi się je do przychodów lub kosztów finansowych, czy też do kapitału z aktualizacji wyceny, jak również kwoty odniesione na ten kapitał lub z niego odpisane
d) objaśnienie przyjętych zasad wprowadzania do ksiąg rachunkowych instrumentów finansowych nabytych na rynku regulowanym
e) informacje na temat obciążenia ryzykiem stopy procentowej, a w szczególności informację o:
- wcześniej przypadającym terminie wykupu lub wynikającym z umowy terminie przeszacowania wartości
- efektywnej stopie procentowej, jeżeli jej ustalenie jest zasadne
f) informacje na temat obciążenia ryzykiem kredytowym, a w szczególności informację o:
- szacowanej maksymalnej kwocie straty na jaką jednostka jest narażona, bez uwzględniania wartości godziwej jakichkolwiek przyjętych lub poczynionych zabezpieczeń, w przypadku gdyby wierzyciel nie wywiązał się ze świadczenia
- koncentracji ryzyka kredytowego
| | | 1.2.2. Odnośnie aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży lub przeznaczonych do obrotu, wycenianych w wysokości skorygowanej ceny nabycia, jeżeli brak jest możliwości wiarygodnego zmierzenia wartości godziwej tych aktywów, należy wskazać wartość bilansową, przyczyny, dla których nie można wiarygodnie ustalić wartości godziwej tych aktywów, a także – o ile to możliwe – określić granice przedziału, w którym wartość godziwa tych instrumentów może się zawierać
1.2.3. Odnośnie aktywów i zobowiązań finansowych, których nie wycenia się w wartości godziwej należy zamieścić:
a) dane o ich wartości godziwej; jeżeli z uzasadnionych przyczyn wartość godziwa takich aktywów lub zobowiązań nie została ustalona, to należy ten fakt ujawnić i podać podstawową charakterystykę instrumentów finansowych, które w innym przypadku byłyby wyceniane po cenie ustalonej na aktywnym regulowanym rynku, na którym następuje publiczny obrót instrumentami finansowymi, informacje zaś o tej cenie są ogólnie dostępne
b) w przypadku gdy wartość godziwa aktywów i zobowiązań finansowych jest niższa od ich wartości bilansowej - wartość bilansową i wartość godziwą danego składnika lub grupy składników, przyczyny zaniechania odpisów aktualizujących ich wartość bilansową oraz uzasadnienie przekonania o możliwości odzyskania wykazanej wartości w pełnej kwocie
1.2.4. W przypadku umowy, w wyniku której aktywa finansowe przekształca się w papiery wartościowe lub umowy odkupu, to odrębnie dla każdej transakcji należy przedstawić:
a) charakter i wielkość zawartych transakcji, w tym opis przyjętych lub udzielonych gwarancji i zabezpieczeń, dane przyjęte do wyliczenia wartości godziwej przychodów odsetkowych związanych z umowami zawartymi w danym okresie oraz transakcjami zawartymi w okresach poprzednich, zarówno zakończonymi jak i niezakończonymi w danym okresie
b) informację o aktywach finansowych wyłączonych z ksiąg rachunkowych
1.2.5. W przypadku przekwalifikowania aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej do aktywów wycenianych w skorygowanej cenie nabycia, należy podać powody zmiany zasad wyceny
1.2.6. W przypadku gdy dokonano odpisów aktualizujących z tytułu trwałej utraty wartości aktywów finansowych albo w związku z ustaniem przyczyny, dla której dokonano takich odpisów, zwiększono wartość składnika aktywów, należy podać kwoty odpisów obniżających i zwiększających wartość aktywów finansowych
1.2.7. Odnośnie dłużnych instrumentów finansowych, pożyczek udzielonych lub należności własnych należy podać przychody z odsetek wyliczone za pomocą stóp procentowych wynikających z zawartych kontraktów, z podziałem na kategorie aktywów, których odsetki te dotyczą, przy czym osobno należy wykazać odsetki naliczone i zrealizowane w danym okresie oraz odsetki naliczone, lecz niezrealizowane. Odsetki niezrealizowane należy wykazać z podziałem według terminów zapłaty:
- do 3 miesięcy
- powyżej 3 do 12 miesięcy
- powyżej 12 miesięcy
1.2.8. Odnośnie dokonanych odpisów aktualizujących wartość pożyczek udzielonych lub należności własnych z tytułu trwałej utraty ich wartości należy podać naliczone od tych wierzytelności odsetki, które nie zostały zrealizowane
1.2.9. Odnośnie zobowiązań finansowych należy podać koszty z tytułu odsetek od tych zobowiązań, wyliczonych za pomocą stóp procentowych wynikających z zawartych kontraktów, z podziałem na koszty odsetek związane ze zobowiązaniami zaliczonymi do przeznaczonych do obrotu, pozostałymi krótkoterminowymi zobowiązaniami finansowymi oraz długoterminowymi zobowiązaniami finansowymi; koszty odsetek naliczone i zrealizowane w danym okresie należy wykazać odrębnie od kosztów odsetek naliczonych lecz niezrealizowanych. Odsetki niezrealizowane należy wykazać z podziałem według terminów zapłaty:
- do 3 miesięcy
- powyżej 3 do 12 miesięcy
- powyżej 12 miesięcy
1.2.10. Należy podać informacje dotyczące celów i zasad zarządzania ryzykiem finansowym, z uwzględnieniem podziału na zabezpieczanie wartości godziwej, zabezpieczanie przepływów pieniężnych oraz zabezpieczanie udziałów w aktywach netto jednostek zagranicznych, a ponadto informacje obejmujące co najmniej:
a) opis rodzaju zabezpieczeń
b) opis instrumentu zabezpieczającego oraz jego wartość godziwą
c) charakterystykę zabezpieczanego rodzaju ryzyka
1.2.11. W przypadku zabezpieczenia planowanej transakcji lub uprawdopodobnionego przyszłego zobowiązania należy podać informacje dotyczące celów i zasad zarządzania ryzykiem finansowym, z uwzględnieniem podziału na zabezpieczanie podstawowych rodzajów planowanych transakcji lub uprawdopodobnionych przyszłych zobowiązań, a ponadto informacje obejmujące co najmniej:
a) opis zabezpieczanej pozycji, w tym przewidywany okres do zajścia planowanej transakcji lub powstania przyszłego zobowiązania
b) opis zastosowanych instrumentów zabezpieczających
c) kwoty wszelkich odroczonych lub nienaliczonych zysków lub strat i przewidywany termin uznania ich za przychody lub koszty finansowe
1.2.12. Jeżeli zyski lub straty z wyceny instrumentów zabezpieczających, zarówno będących pochodnymi instrumentami finansowymi, jak i aktywami lub zobowiązaniami o innym charakterze, w przypadku zabezpieczania przepływów pieniężnych, zostały odniesione na kapitał z aktualizacji wyceny, należy podać:
a) kwoty odpisów zwiększających i zmniejszających kapitał z aktualizacji wyceny
b) kwoty odpisane z kapitału z aktualizacji wyceny i zaliczone do przychodów lub kosztów finansowych
c) kwoty odpisane z kapitału z aktualizacji wyceny i dodane do ceny nabycia lub inaczej ustalonej wartości początkowej na dzień wprowadzenia do ksiąg rachunkowych składnika aktywów lub zobowiązań, który do tego dnia był objęty planowaną transakcją lub stanowił uprawdopodobnione przyszłe zobowiązanie poddane zabezpieczeniu
| | | 2. Dane o pozycjach pozabilansowych, w szczególności zobowiązaniach warunkowych, w tym również udzielonych przez emitenta gwarancjach i poręczeniach (także wekslowych), z wyodrębnieniem udzielonych na rzecz jednostek powiązanych; należy także dokonać podziału zobowiązań warunkowych z wyodrębnieniem tych udzielonych na rzecz jednostek podporządkowanych, nieobjętych konsolidacją lub wyceną metodą praw własności, oraz jednostek podporządkowanych objętych konsolidacją lub wyceną metodą praw własności
3. Dane dotyczące zobowiązań wobec budżetu państwa lub jednostek samorządu terytorialnego z tytułu uzyskania prawa własności budynków i budowli
4. Informacje o przychodach, kosztach i wynikach działalności zaniechanej w danym okresie lub przewidzianej do zaniechania w następnym okresie
5. Koszt wytworzenia środków trwałych w budowie, środków trwałych na własne potrzeby
6. Poniesione nakłady inwestycyjne oraz planowane w okresie najbliższych 12 miesięcy od dnia bilansowego nakłady inwestycyjne, w tym na niefinansowe aktywa trwałe; odrębnie należy wykazać poniesione i planowane nakłady na ochronę środowiska naturalnego
7.1. Informacje o transakcjach emitenta / jednostek powiązanych z podmiotami powiązanymi, dotyczących przeniesienia praw i zobowiązań
7.2. Dane liczbowe, dotyczące jednostek powiązanych, o:
a) wzajemnych należnościach i zobowiązaniach
b) kosztach i przychodach z wzajemnych transakcji
c) inne dane niezbędne do sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego
8. Informacje o wspólnych przedsięwzięciach, które nie podlegają konsolidacji, w tym:
a) nazwie, zakresie działalności wspólnego przedsięwzięcia
b) procentowym udziale
c) części wspólnie kontrolowanych rzeczowych składników aktywów trwałych, wartości niematerialnych i prawnych
d) zobowiązaniach zaciągniętych na potrzeby przedsięwzięcia lub zakupu używanych rzeczowych składników aktywów trwałych
e) części zobowiązań wspólnie zaciągniętych
f) przychodach uzyskanych ze wspólnego przedsięwzięcia i kosztach z nimi związanych
g) zobowiązaniach warunkowych i inwestycyjnych dotyczących wspólnego przedsięwzięcia
9. Informacje o przeciętnym zatrudnieniu w grupie kapitałowej emitena, z podziałem na grupy zawodowe
10. Informacje o łącznej wartości wynagrodzeń, nagród lub korzyści (w pieniądzu, naturze lub jakiejkolwiek innej formie), wypłaconych lub należnych, odrębnie dla każdej z osób zarządzających i nadzorujących emitenta w przedsiębiorstwie emitenta, bez względu na to, czy były one zaliczane w koszty, czy też wynikały z podziału zysku, a w przypadku, gdy emitentem jest jednostka dominująca lub znaczący inwestor - oddzielnie informacje o wartości wynagrodzeń i nagród otrzymanych z tytułu pełnienia funkcji we władzach jednostek zależnych, współzależnych i stowarzyszonych; dodatkowo należy podać informacje o wynagrodzeniach, łącznie z wynagrodzeniami z zysku, wypłaconych lub należnych osobom wchodzącym w skład organów zarządzających i nadzorujących spółek handlowych (dla każdej grupy osobno)
11. Informacje o wartości niespłaconych zaliczek, kredytów, pożyczek, gwarancji, poręczeń lub innych umów zobowiązujących do świadczeń na rzecz emitenta, jednostek od niego zależnych, współzależnych i z nim stowarzyszonych, z podaniem warunków oprocentowania i spłaty tych kwot, udzielonych przez emitenta w przedsiębiorstwie emitenta oraz oddzielnie w przedsiębiorstwach jednostek od niego zależnych, współzależnych i z nim stowarzyszonych (dla każdej grupy osobno), osobom zarządzającym i nadzorującym, odrębnie dla osób zarządzających i nadzorujących oraz oddzielnie ich współmałżonkom, krewnym i powinowatym do drugiego stopnia, przysposobionym lub przysposabiającym oraz innym osobom, z którymi są one powiązane osobiście, z podaniem warunków oprocentowania i spłaty tych kwot; dodatkowo należy podać informacje o pożyczkach, kredytach, zaliczkach i gwarancjach udzielonych osobom wchodzącym w skład organów zarządzających i nadzorujących spółek handlowych (dla każdej grupy osobno), ze wskazaniem warunków oprocentowania i terminów spłaty
12. Informacje o znaczących zdarzeniach, dotyczących lat ubiegłych, ujętych w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za bieżący okres
13. Informacje o znaczących zdarzeniach, jakie nastąpiły po dniu bilansowym, a nieuwzględnionych w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym
14. Informacje o relacjach między prawnym poprzednikiem a emitentem oraz o sposobie i zakresie przejęcia aktywów i pasywów
15. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe i porównywalne skonsolidowane dane finansowe, przynajmniej w odniesieniu do podstawowych pozycji skonsolidowanego bilansu oraz skonsolidowanego rachunku zysków i strat, skorygowane odpowiednim wskaźnikiem inflacji, z podaniem źródła wskaźnika oraz metody jego wykorzystania, z przyjęciem okresu ostatniego sprawozdania finansowego jako okresu bazowego - jeżeli skumulowana średnioroczna stopa inflacji z okresu ostatnich trzech lat działalności emitenta osiągnęła lub przekroczyła wartość 100%
| | | 16. Zestawienie oraz objaśnienie różnic pomiędzy danymi ujawnionymi w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym i porównywalnych skonsolidowanych danych finansowych, a uprzednio sporządzonymi i opublikowanymi skonsolidowanymi sprawozdaniami finansowymi
17. Zmiany stosowanych zasad (polityki) rachunkowości i sposobu sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego, dokonanych w stosunku do poprzedniego roku obrotowego (lat obrotowych), ich przyczyny, tytuły oraz wpływ wywołanych tym skutków finansowych na sytuację majątkową i finansową, płynność oraz wynik finansowy i rentowność
18. Dokonane korekty błędów podstawowych, ich przyczyny, tytuły oraz wpływ wywołanych tym skutków finansowych na sytuację majątkową i finansową, płynność oraz wynik finansowy i rentowność
19. W przypadku występowania niepewności co do możliwości kontynuowania działalności, opis tych niepewności oraz stwierdzenie, że taka niepewność występuje, oraz wskazanie, czy skonsolidowane sprawozdanie finansowe zawiera korekty z tym związane. Informacja powinna zawierać również opis podejmowanych, bądź planowanych przez emitenta / jednostki powiązane działań mających na celu eliminację niepewności
20. W przypadku skonsolidowanego sprawozdania finansowego sporządzonego za okres, w ciągu którego nastąpiło połączenie, wskazanie, że jest
to skonsolidowane sprawozdanie finansowe sporządzone po połączeniu spółek, oraz wskazanie dnia połączenia i zastosowanej metody rozliczenia połączenia (nabycia, łączenia udziałów):
- w przypadku rozliczenia metodą nabycia - nazwę (firmę) i opis przedmiotu działalności spółki przejętej, liczbę, wartość nominalną i rodzaj udziałów (akcji) wyemitowanych w celu połączenia, cenę przejęcia, wartość aktywów netto według wartości godziwej spółki przejętej na dzień połączenia, wartość firmy lub ujemną wartość firmy i opis zasad jej amortyzacji lub
- w przypadku rozliczenia metodą łączenia udziałów – nazwę (firmę) i opis przedmiotu działalności spółek, które w wyniku połączenia zostały wykreślone z rejestru, liczbę, wartość nominalną i rodzaj udziałów (akcji) wyemitowanych w celu połączenia, przychody i koszty, zyski i straty oraz zmiany w kapitałach własnych połączonych spółek za okres od początku roku obrotowego, w ciągu którego nastąpiło połączenie, do dnia połączenia
21.1. W przypadku gdy dzień bilansowy, na który sporządzane jest sprawozdanie finansowe objętej skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym jednostki podporządkowanej, wyprzedza dzień bilansowy, na który sporządza się skonsolidowane sprawozdanie finansowe, nie więcej jednak niż o trzy miesiące, podaje się istotne zdarzenia dotyczące zmian stanu aktywów, pasywów oraz zysków i strat tej jednostki podporządkowanej, jakie nastąpiły w okresie między dniem bilansowym, na który sporządzono skonsolidowane sprawozdanie finansowe, a dniem bilansowym jednostki podporządkowanej
21.2. Informacje o korektach oraz wielkości poszczególnych pozycji sprawozdania finansowego, dla których przyjęto odmienne metody i zasady wyceny, w przypadku dokonywania odpowiednich przekształceń sprawozdania finansowego jednostki objętej skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym do metod i zasad przyjętych przez jednostkę dominującą, a w przypadku odstąpienia od dokonywania przekształceń - uzasadnienie odstąpienia
22. Jeżeli emitent sporządzający skonsolidowane sprawozdanie finansowe, wyłącza na podstawie odrębnych przepisów jednostkę podporządkowaną z obowiązku objęcia konsolidacją lub metodą praw własności, w dodatkowej nocie objaśniającej do skonsolidowanego sprawozdania finansowego należy przedstawić podstawę prawną wraz z danymi uzasadniającymi wyłączenia, podstawowe wskaźniki ekonomiczno-finansowe, charakteryzujące działalność jednostek powiązanych w danym i ubiegłym roku obrotowym, takie jak: wartość przychodów ze sprzedaży oraz przychodów finansowych, wynik finansowy netto oraz wartość kapitału własnego, z podziałem na grupy, wartość aktywów trwałych, przeciętne roczne zatrudnienie oraz inne informacje jeżeli są wymagane na podstawie odrębnych przepisów
Ponadto w przypadku innych dodatkowych informacji niż wskazane powyżej, wymaganych na podstawie obowiązujących przepisów o rachunkowości, lub innych informacji, mogących w istotny sposób wpłynąć na ocenę sytuacji majątkowej, finansowej, wyniku finansowego i ich zmian – należy ujawnić te informacje w odpowiedniej części skonsolidowanego sprawozdania finansowego | | |
| | | Plik | Opis | | |
dodatkowe noty.rtf: dodatkowe_noty.rtf | Dodatkowe noty objaśniające | |
|