Dobra koniunktura dała takiego kopa finansom publicznym, że są w znacznie lepszej sytuacji, niż oczekiwał sam rząd, który zwykle optymistycznie prognozuje swoją sytuację finansową.
Średni deficyt finansów publicznych za ostatnie cztery kwartały, czyli od trzeciego kwartału 2017 r. do drugiego kwartału 2018 r., wyniósł zaledwie 0,7 proc. PKB. I był to pierwszy przypadek, kiedy ta miara (po zaokrągleniach) spadła poniżej 1 proc. PKB. Lub patrząc rygorystycznie – pierwszy przypadek, gdy saldo wzrosło powyżej -1 proc. PKB.
Deficyt za cały rok zatem również może być niższy niż 1 proc. PKB. Dziś „Dziennik Gazeta Prawna” podaje, że w Ministerstwie Finansów mówi się nawet o deficycie poniżej 0,5 proc. PKB. A przypomnijmy, że jeszcze w kwietniu sam rząd w Wieloletnim Planie Finansowym Państwa zakładał deficyt na poziomie 2,1 proc. PKB.
Skąd tak doskonały wynik? Bohater fiskalny ostatnich lat, czyli ściągalność VAT-u, ma w tym momencie niespodziewanie bardzo mały udział w poprawie salda finansów publicznych. Dochody z tego podatku w relacji do PKB już przestały rosnąć (choć są to dane jeszcze sprzed wprowadzenia tzw. split paymentu). Natomiast bardzo szybko rosną dochody państwa powiązane z wynagrodzeniami i zyskami firm – podatki dochodowe i składki na ubezpieczenia społeczne. To jest kluczowy czynnik, który poprawił wynik budżetu w minionym roku. Wpływ na to ma szybki wzrost płac i zatrudnienia, a także masowe rejestrowanie się imigrantów w ZUS-ie – w ciągu roku przybyło ich 150 tys.
Czy możemy osiągnąć nadwyżkę w finansach publicznych? Będzie to trudne, bo przyszły rok niemal na pewno będzie w gospodarce gorszy niż obecny. Dynamika zatrudnienia i wynagrodzeń już się obniżają, niższa jest również dynamika napływu imigracji i rejestracji imigrantów w ZUS-ie. Ale istotny z punktu widzenia stabilności finansowej kraju jest fakt, że udało się wyraźnie obniżyć dług publiczny w relacji do PKB i możliwe, że w przyszłym roku ten trend będzie kontynuowany.
Chcesz codziennie takie informacje na swoją skrzynkę? Zapisz się na newsletter SpotData.
