By móc skorzystać z urlopu ojcowskiego, ojciec dziecka prowadzący działalność gospodarczą musi spełnić dodatkowe warunki:
- podlegać pod dobrowolne ubezpieczenie chorobowe
- terminowo opłacać z tego tyłu składki.
Jest to w zgodzie z obecnie obowiązującymi przepisami zgodnie, z którymi przedsiębiorcy, którzy nie odprowadzają składki z tytułu dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, tracą prawo m.in. do: zasiłku macierzyńskiego i rodzicielskiego.
Ojciec dziecka może wykorzystać przysługujące mu uprawnienia w ciągu 24 miesięcy od dnia narodzin dziecka albo do upływu 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10 roku życia.
Urlop ojcowski przedsiębiorcy trwa dwa tygodnie, ale nie musi być wykorzystany jednorazowo. Można go podzielić na dwa odrębne urlopy, przy czym każdy z nich nie może trwać krócej niż tydzień.
Co można zyskać
Za okres urlopu ojcowskiego przedsiębiorcy przysługuje zasiłek, który jest wypłacany w kwocie 100% podstawy wymiaru.
Przy opłacaniu pełnej składki ZUS, która w 2021 roku wynosi 1457,49 zł, ZUS wypłaci zasiłek w wysokości 1054,63 zł.
Dodatkowo, oprócz zasiłku można obniżyć należne składki do ZUS za cały 14-dniowy okres przebywania na urlopie. Otóż, przedsiębiorca może pomniejszyć wysokość składek na ubezpieczenie społeczne oraz Fundusz Pracy i zapłacić tylko za tę część miesiąca, w trakcie której nie przebywał na urlopie ojcowskim. Przy wykorzystaniu w jednym miesiącu całego należnego urlopu ojcowskiego w wymiarze 14 dni, można zaoszczędzić kwotę równą 501,98 zł. O tyle obniżona zostanie składka z tytułu ubezpieczenia społecznego.
Warto również pamiętać, że składka zdrowotna nie podlega proporcjonalnemu zmniejszeniu i należy ją opłacić w pełnej wysokości. Jest ona bowiem niepodzielna i stała.
Jakie dokumenty trzeba złożyć
Do wypłaty zasiłku za okres urlopu ojcowskiego wymagane jest przesłanie do ZUS następujących dokumentów:
- Formularza ZUS ZAO- wniosek o zasiłek macierzyński za okres urlopu ojcowskiego.
W formularzu należy wskazać okres na jaki ma być udzielony urlop ojcowski oraz wskazanie rachunku do wypłaty świadczenia. Trzeba również złożyć oświadczenie czy zasiłek macierzyński za okres urlopu ojcowskiego został pobrany z innego tytułu.
- Formularz ZUS Z-3b- zaświadczenie płatnika składek prowadzącego pozarolniczą działalność o wystąpieniu o zasiłek macierzyński za okres urlopu ojcowskiego.
We wniosku należy zawrzeć informacje o podleganiu dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu.
Oprócz wypełnienia powyższych formularzy należy również złożyć:
- skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub jego kopię potwierdzoną przez płatnika składek lub ZUS za zgodność z oryginałem;
- decyzję ostateczną o odroczeniu obowiązku szkolnego lub jej kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez płatnika składek lub ZUS, w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka, wobec którego podjęto taką decyzję,
- w przypadku ubiegania się o zasiłek w związku z przyjęciem dziecka na wychowanie i wystąpiono do sądu z wnioskiem o jego przysposobienie należy dodatkowo złożyć prawomocne postanowienie sądu o przysposobieniu dziecka lub jego kopię potwierdzoną przez płatnika składek lub ZUS za zgodność z oryginałem
Wniosek można złożyć elektronicznie, osobiście lub listownie. Ważne, by wniosek został złożony najpóźniej przed terminem rozpoczęcia korzystania z zasiłku macierzyńskiego.
Co trzeba wiedzieć
Roszczenie o wypłatę zasiłku przedawnia się po upływie 6 miesięcy od ostatniego dnia okresu, za który zasiłek przysługuje.
Należy również pamiętać, że urlop ojcowski jest niezależny od urlopu macierzyńskiego oraz tzw. urlopu "tacierzyńskiego". Oznacza to, że ojciec dziecka może skorzystać z 2-tygodniowego urlopu ojcowskiego zarówno w sytuacji, gdy matka dziecka korzysta jednocześnie z urlopu macierzyńskiego, jak i w sytuacji, gdy sam ojciec wykorzystuje część urlopu macierzyńskiego żony w formie tzw. „urlopu tacierzyńskiego".
By skorzystać z urlopu ojcowskiego nie trzeba zawieszać swojej działalności, a co za tym idzie można m.in. nadal wystawiać faktury czy podpisywać umowy oraz realizować wszelkie inne czynności związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Przedsiębiorca we własnym zakresie decyduje, w jaki sposób skorzysta z czasu urlopowego.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 2020 r., poz. 1320, ze zm.)
Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 grudnia 2015 r. w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków (Dz. U. z 2015 r. poz. 2243).
Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2020 r. poz. 870 ze zm.).