Zgodnie z wymogami Komisji Nadzoru Finansowego, przejście na nowy wskaźnik ma zostać zrealizowane do końca roku. Na razie oba wskaźniki - WIBOR i WIRON, będą wykorzystywane równolegle do obliczania stopy procentowej. W przypadku dużych przedsiębiorstw, umowy kredytowe już są negocjowane zgodnie z nowymi zasadami. Zmiana zacznie dotyczyć rynku masowego od 1 lipca, kiedy to pierwsze instytucje wprowadzą wskaźnik WIRON do umów kredytowych o zmiennym oprocentowaniu.
Czym jest WIBOR?
Najpierw zobaczmy, czym charakteryzuje się wskaźnik WIBOR, który jest obecnie standardowym parametrem, na którym bazują kredyty oparte na zmiennej stopie procentowej. Akronim ten jest wywiedziony z pełnej nazwy "Warsaw Interbank Offered Rate", symbolizując średnie oprocentowanie, które banki na polskim rynku międzybankowym są gotowe oferować innym bankom. WIBOR jest ustalany każdego dnia roboczego o godzinie 11.00 lub 17.00, zależnie od typu wskaźnika, i pełni kluczową rolę dla całego sektora finansowego.
Wskaźnik ten jest istotny dla szeregu transakcji finansowych, w tym kredytów hipotecznych, pożyczek korporacyjnych i instrumentów pochodnych. Stanowi bowiem punkt odniesienia kredytów o zmiennym oprocentowaniu będąc częścią kosztu kredytu. WIBOR występuje w kilku odmianach, z których najpopularniejsze to stawki 1M, 3M oraz 6M.
Wartość WIBORu ma istotne znaczenie dla kosztów kredytów i pożyczek w Polsce. Wzrost WIBORu sygnalizuje wzrost kosztów kredytu dla kredytobiorców, podczas gdy spadek oznacza odwrotną sytuację.
Czym jest WIRON?
"Planowany WIRON (Warsaw Interest Rate Overnight) ma na celu stać się wskaźnikiem referencyjnym zastępującym obecnie stosowany WIBOR. Cel nowego wskaźnika to zapewnienie większej stabilności niż jego poprzednik, a jego wprowadzenie jest wymagane przez nowe rozporządzenie wykonawcze Rady UE.
Kluczowa różnica polega na tym, że WIRON jest obliczany wyłącznie na podstawie transakcji depozytowych realizowanych przez podmioty przekazujące dane z instytucjami finansowymi oraz dużymi przedsiębiorstwami. W przeciwieństwie do WIBOR, który w dużej mierze opiera się na przewidywaniach dotyczących przyszłych warunków transakcji, a nie na rzeczywiście przeprowadzonych transakcjach.
Nowy wskaźnik można stosować już od końca 2022 roku. Do tej pory jednak żadna z instytucji finansowych nie zdecydowała się na masowe wprowadzenie tego parametru do umów. Termin obowiązkowego wdrożenia przez banki ustalono na 1 stycznia 2024 roku. Instytucje mogą jednak decydować o wcześniejszym terminie. Od 1 lipca 2023 roku WIRON planują wprowadzić BNP Paribas, ING oraz Millenium Bank.
Gdzie znajdę WIRON?
Notowania WIRON® publikowane są regularnie na stronie internetowej jego administratora: GPW Benchmark. Dane są aktualizowane codziennie o 12:25.
Na czym polega zmiana wskaźników referencyjnych?
Reforma wskaźnika referencyjnego ma na celu zastąpienie jednego wskaźnika drugim. Wprowadzenie WIRON-u, w porównaniu do WIBOR-u, przyniesie istotne zmiany, gdyż wartość WIRON-u jest obecnie zauważalnie niższa. W rezultacie, wprowadzenie zmiany przyczyni się do obniżenia rat, a tym samym kosztu kredytów.
Reformą nowego wskaźnika zajmuje się Narodowa Grupa Robocza (NGR), powołana przez Komisję Nadzoru Finansowego. Grupa składa się z przedstawicieli między innymi Ministerstwa Finansów, Narodowego Banku Polskiego, Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, a także kluczowych podmiotów działających na krajowym rynku finansowym, które są ściśle powiązane z obszarem wskaźników referencyjnych.
Proces wdrażania będzie przebiegał następująco:
-
W 2023 roku banki na rynku przystosowują swoje systemy informatyczne, wewnętrzne procedury oraz szablony umów, aby umożliwić klientom korzystanie z wszystkich rodzajów produktów finansowych, które opierają się na indeksie WIRON.
-
W 2024 roku powinno stać się możliwe wyemitowanie obligacji, w tym tych korporacyjnych i samorządowych, które wykorzystują indeks WIRON.
-
Przewiduje się, że do końca 2024 roku zostaną wprowadzone zmiany do polskich i unijnych regulacji prawnych, które dotyczą funkcjonowania indeksu WIRON.
-
Zamiana ustawowa wskaźnika referencyjnego na WIRON w kredytach bazujących na wskaźniku WIBOR, a także zaprzestanie tworzenia wskaźników WIBOR i WIBID, jest zaplanowane na rok 2025.
Co z obecnymi umowami?
-
“Zastąpienie stawki WIBOR w istniejących umowach stawką WIRON jest możliwe w drodze aneksu, w zależności od umowy, natomiast sektor bankowy raczej sugeruje, żeby poczekać na określenie odgórnych warunków tranzycji wskaźników w drodze rozporządzenia” - powiedział PAP Biznes Tadeusz Białek przewodniczący KS NGR.
Jak podkreślił przewodniczący, niektóre banki pozytywnie przychylają się do zmian w umowach. Są to jednak raczej epizodyczne przypadki oraz nie wszystkie umowy będzie można w taki sposób aneksować.
Jakie będą nowe stawki kredytów?
Posłużmy się przykładem wyliczenia dla kredytu:
Kwota: 300 tys. zł
Marża: 2%
Okres kredytowania: 30 lat
| WIBOR 3M | WIBOR 6M | WIRON 3M | WIRON 6M | |
| Wskaźnik | 6,90% | 6,95% | 5,8% | 5,9% |
| Oprocentowanie | 8,90% | 8,95% | 7,8% | 7,9% |
| Rata | 2392 zł | 2403 zł | 2160 zł | 2180 zł |
Podsumowując, nadchodzące zmiany w sektorze finansowym to duże wyzwanie, ale także okazja do poprawy sytuacji kredytobiorców. Czas pokaże, jak szybko banki, firmy i konsumenci przystosują się do nowego systemu i jakie będą ostateczne korzyści dla wszystkich stron.
