"Nie ma innej gwarancji niż artykuł 5. Traktatu Północnoatlantyckiego o zobowiązaniu sojuszników do kolektywnej obrony – podkreśliła Marin na wspólnej konferencji prasowej z premier Szwecji Magdaleną Andersson.
Stwierdziła, że "chciałaby, aby Finlandia oraz Szwecja podjęły podobną decyzję w sprawie NATO w tym samym czasie". "Jest to ważne dla całego regionu" – podkreśliła fińska premier. Jednocześnie Marin wyraziła zrozumienie, że każdy kraj musi podjąć decyzję w sprawie NATO niezależnie.
Premier Szwecji podkreśliła, że stanowisko jej kraju wobec członkostwa w Sojuszu wymaga "dogłębnej analizy". "W związku z obecną sytuacją nie możemy jednak przeciągać tego procesu" – stwierdziła Andersson.
Rząd Szwecji przygotowuje raport w sprawie możliwości wejścia do NATO. Ma on być gotowy do 31 maja.
Marin pytana przez dziennikarzy, dlaczego Finlandia tak szybko zmienia swoją politykę bezpieczeństwa odpowiedziała, że "Rosja jest naszym sąsiadem". "Widzimy, co dzieje się teraz na Ukrainie. Musimy zadać sobie pytanie, w jaki sposób możemy uniknąć podobnej sytuacji" – stwierdziła.
Za ryzyko wynikające z wstąpienia do NATO, Marin uznała wzrost zagrożenia ze strony Rosji cyberatakami oraz atakami hybrydowymi.
Szefowe fińskiego oraz szwedzkiego rządu zapewniły, że ich kraje będą koordynować politykę bezpieczeństwa. Marin oraz Andersson zapowiedziały dalsze finansowe i materialne wsparcie Ukrainy oraz poparcie dla jej członkostwa w UE. Finlandia oraz Szwecja poprą także kolejne sankcje gospodarcze wobec Rosji.
Rządowy raport: Rosja jest zagrożeniem. Akcesja do NATO razem ze Szwecją zwiększyłaby stabilność w regionie
Sytuacja militarna w sąsiedztwie Finlandii jest "obecnie spokojna", a "kraj nie stoi w obliczu bezpośredniego zagrożenia". Władze przestrzegają jednak przed "użyciem siły zbrojnej lub groźby jej użycia oraz naciskami politycznymi" – wynika z raportu przyjętego w środę przez radę ministrów. Dokument jest podstawą do złożenia formalnego wniosku o członkostwo w NATO.
Działania wojenne skierowane przeciwko Ukrainie dowodzą, jak ważne jest "szybkie osiągnięcie gotowości do działania i zdolność reagowania oraz odpowiedzi na długotrwałą presję militarną" – zaznaczono w liczącym około 50 stron raporcie, który został przekazany parlamentowi. Deputowani będą go omawiać w przyszłym tygodniu.
"Sytuacja bezpieczeństwa Europy i Finlandii jest poważniejsza i trudniejsza do przewidzenia niż kiedykolwiek wcześniej w okresie po zimnej wojnie" – powiedział szef MSZ Pekka Haavisto omawiając raport na konferencji w Helsinkach.
Analiza ewentualnego członkostwa w NATO (czyli plusów i minusów akcesji oraz praw i obowiązków państwa członkowskiego), do którego zaczęła przymierzać się Finlandia po ataku Rosji na Ukrainę zajmuje kilka stron dokumentu. "Możliwe członkostwo w NATO objęłoby Finlandię gwarancjami bezpieczeństwa" – napisano w raporcie.
Według dokumentu "dołączenie Finlandii i Szwecji do Sojuszu zwiększyłoby stabilność w regionie Morza Bałtyckiego w dłuższej perspektywie". W czasie publikacji fińskiego raportu premier Sanna Marin składała wizytę w Sztokholmie. W obu krajach prasa spekuluje, że kraje złożą formalne wnioski do NATO w maju lub czerwcu.
"Szwecja to najbliższy partner Finlandii" – przyznał Haavisto, podkreślając, że jego kraj pogłębia współpracę ze swoim sąsiadem, a oba kraje nordyckie podejmują także "trójstronną" współpracę z USA. Istotne jest, aby Finlandia i Szwecja "znalazły rozwiązania w zakresie bezpieczeństwa w tym samym czasie".
Minister przyznał, że Finlandia, która bezpośrednio sąsiaduje z Rosją, stara się podtrzymać "kanały współpracy" z tym krajem, w granicach dopuszczonych przez sankcje. "W interesie Finlandii leży utrzymanie stosunków z Rosją w dalszej perspektywie" – dodał.
Fiński raport nie opowiada się wprost ani za ani przeciw przystąpieniu do NATO. Przeanalizowano w nim także inne alternatywy dla realizacji polityki bezpieczeństwa Finlandii – w tym współpracę w regionie nordyckim, z USA, z Wielką Brytanią oraz w ramach stosunków wielostronnych, obejmujących także m.in. kwestie bezpieczeństwa dostaw.
W dokumencie zaznaczono jednak, że ewentualne członkostwo Finlandii w Sojuszu, nie "zobowiązywałoby kraju do utrzymywanie na swoim terenie broni jądrowej, stałych baz oraz oddziałów". Finlandia – jako członek NATO, podtrzymywałaby oraz rozwijałaby własne mocne zdolności obronne oraz kontynuowałaby współpracę z innymi krajami. Utrzymano by również powszechny pobór do armii – podkreślono. (PAP)
autorzy: Przemysław Molik, Sztokholmu Daniel Zyśk
pmo/ adj/ zys/ ap/