Rynki

Twoje finanse

Biznes

Forum

Nowy zabytek w Warszawie. Dawne „Przytulisko” wpisane do rejestru

Kamienica dawnego Warszawskiego Domu Schronienia „Przytulisko” wraz z oficyną i kaplicą Matki Boskiej Nieustającej Pomocy przy ulicy Wilczej 7 została wpisana do rejestru zabytków.

(fot. Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków)

W uzasadnieniu decyzji mazowiecki wojewódzki konserwator zabytków Marcin Dawidowicz wskazał, że z perspektywy naukowej miejsce to wpisuje się w szerszy kontekst badań nad funkcjonowaniem inicjatyw kościelnych i społecznych w warunkach ograniczeń systemowych przełomu XIX i XX w., a także nad formami przetrwania i rozwoju struktur zakonnych w okresie zaborów.

reklama

„Ponadto zabudowa ta stanowi ważne źródło do badań nad działalnością projektową zatrudnionego od 1913 r. na stanowisku architekta diecezjalnego Konstantego Sylwina Jakimowicza oraz nad zaangażowaniem społeczeństwa w działalność dobroczynną, wyrażającą się m.in. we wsparciu przebudowy i remontu siedziby przytuliska oraz budowy znajdującej się w jego obrębie kaplicy, która w I połowie XX w. pełniła funkcję kaplicy pogrzebowej dla licznych mieszkańców stolicy” - zaznaczył.

Dodał, że ponadto zabudowania przy ul. Wilczej 7, dzięki zachowanej autentycznej formie, są również istotnym źródłem do badań architektury Warszawy.

Kamienicę w 1864 r. zakupiła filantropka Franciszka Robaczewska na potrzeby przytuliska, zakładu opiekuńczego dla ubogich, chorych i bezrobotnych kobiet. Przytulisko było pierwszą tego typu placówką, jaka powstała na terenie Warszawy. W tym czasie wzniesiono również murowaną wąską oficynę mieszczącą kuchnię i refektarz oraz sypialnie (na parterze) i pracownie dla kobiet (na piętrze). Na terenie posesji znajdowała się drewniana kaplica, którą w 1870 r. zastąpiła murowana pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy, ufundowana i poświęcona przez Bronisława Skarżyńskiego.

Zakład dobroczynny „Przytulisko” stał się siedzibą działającego w konspiracji zgromadzenia zakonnego założonego w 1882 r. przez ojca Honorata Koźmińskiego. Przełożoną zakonu została Kazimiera Gruszczyńska.

Produkty finansowe
Produkt
Kwota
Okres
miesięcy

Zgromadzenie początkowo funkcjonowało jako Zgromadzenie Sióstr Posłanniczek Serca Jezusowego, następnie Sióstr Franciszkanek od Cierpiących, Towarzystwo Pielęgnowania Chorych, a także Towarzystwo Opieki nad Pielęgniarkami, które w 1909 r. przemianowano na Towarzystwo Pielęgnowania Chorych św. Józefa. Działania te pozwoliły na rozpoczęcie działalności za zgodą władz rosyjskich i zalegalizowanie działań pielęgniarek pracujących w Przytulisku.

W latach 1910-1911 dokonano rozbudowy budynku frontowego i oficyny wg opracowanego wcześniej projektu Józefa Hussa, natomiast w latach 1913-1915 wybudowano nową kaplicę, której autorem był Jakimowicz. Kaplica wyróżniała się kształtem i technologią wykonania z użyciem żelazobetonu.

Podczas wojny dach i górna część budynku frontowego uległy uszkodzeniu. Pomimo działań wojennych kaplica była otwarta, w czasie Powstania Warszawskiego odbywały się w niej spotkania mieszkańców stolicy. Po kapitulacji Warszawy dokonano prowizorycznych napraw zabezpieczających kaplicę. Wykonano również remont dachu budynku frontowego, pokrywając go częściowo dachówkami i papą na deskowaniu, oraz przemurowano zniszczone fragmenty murów i ścian wewnętrznych.

Bezpośrednio po zakończeniu II wojny w Przytulisku urządzono dom noclegowy dla byłych jeńców wojennych, umieszczono tam także kuchnię Zarządu Miejskiego dla pracowników miejskich. W 1950 r. wykonano generalny remont kaplicy.

W latach 70. XX w. podjęto prace adaptacyjne dostosowujące wnętrze kaplicy do wymagań reformy liturgicznej. Kolejne remonty kaplicy miały miejsce w roku 1982, 2001 oraz 2014. W latach 1997-1999 przeprowadzono generalny remont i modernizację części mieszkalnej w budynku głównym i oficynie. (PAP)

mas/ miś/

Źródło: PAP
powiązane
polecane
najnowsze
popularne
najnowsze
bankier na skróty