Zastrzeżenie karty płatniczej: jak to zrobić szybko i skutecznie?

Wprowadzenie karty płatniczej na rynek w 1950 roku przez Diners Club jest uważane za przełomowy moment w historii tej formy płatności. Osoby posiadające karty mogły płacić nimi w restauracjach, które współpracowały z Diners Club. Karty debetowe, kredytowe czy przedpłacone – choć różnią się nazwą i sposobem działania, zasadniczo służą jednemu celowi - bezgotówkowemu regulowaniu płatności. Ich największa zaleta – a więc niewielki rozmiar, dzięki czemu idealnie mieszczą się w każdym portfelu, jest jednak również ich największą wadą. Przez to łatwo je zgubić albo paść ofiarą przestępców, którzy tylko czyhają na chwilę nieuwagi. Jednocześnie karty płatnicze dają łatwy dostęp do zgromadzonych na rachunku środków przy stosunkowo łatwej autoryzacji.

Brak ostrożności może więc okazać się wyjątkowo kosztowny. Z tego względu po stwierdzeniu braku plastiku powinniśmy reagować jak najszybciej. W tym celu możemy wykonać zastrzeżenie karty lub jej zablokowanie.

Zastrzeżenie karty czy blokada?

W przypadku stwierdzenia kradzieży karty powinniśmy jak najszybciej zająć się zastrzeżeniem karty. No właśnie, ale co jeśli zauważymy tylko jej brak. Nie będziemy pewni czy wkrótce jej nie odnajdziemy. Opowiedzmy wobec tego, jak działa czasowa blokada karty, jako alternatywa do jej zastrzeżenia. 

Kiedy zastanowić się nad zastrzeżeniem karty płatniczej?

Zastrzeżenie karty polega na zgłoszeniu bankowi, że karta została zagubiona, skradziona lub że istnieje podejrzenie, iż ktoś nieuprawniony uzyskał do niej dostęp. W takim przypadku na nasze żądanie bank zablokuje kartę, uniemożliwiając dokonywanie transakcji i zabezpieczając środki zgromadzone na koncie klienta.

💡 Zastrzeżenie powoduje, że numer jest wprowadzanu w system zastrzegania kart, ona staje się nieaktywna, ale konto bankowe nadal pozostaje aktywne i można korzystać z innych form płatności z nim związanych, takich jak przelewy internetowe czy płatności mobilne. 

Zastrzec karty czy tymczasowo zablokować?

Możemy też zastosować blokadę karty. Jest to procedura analogiczna, która działa jednak  tymczasowo. Jeżeli alarm okaże się być fałszywy, możemy na nowo aktywować kartę co da możliwość jej używania w przyszłości. Nie zostaniemy też obciążeni kosztami za generowanie nowej karty. 

Należy pamiętać, że chociaż karta może zostać zablokowana, to nadal istnieje ryzyko, że jej dane mogą być skradzione i wykorzystane do dokonania nieautoryzowanych transakcji w Internecie w przyszłości. Z tego powodu, zanim podejmiesz decyzję o odblokowaniu karty, trzeba mieć pewność, że nie wpadła wcześniej w niepowołane ręce. 

W jaki sposób zablokować lub zastrzec kartę płatniczą?

Obie czynności w niezwykle łatwy sposób przeprowadzimy zarówno korzystając z czynnej całą dobę infolinii, w oddziale banku, jak i przez serwis internetowy lub aplikację mobilną. Warto jeszcze pamiętać o tym, że pod adresem https://zastrzegam.pl/ funkcjonuje system zastrzegania kart. Działa on przez całą dobę i obsługuje - pod jednym numerem telefonu - klientów wielu różnych banków. Jeśli nie wiesz, gdzie konkretnie zgłosić sie z zastrzeżeniem karty albo nie możesz dodzwonić się na infolinię banku, wybierz system zastrzegania kart.

💡 Warto jednak zastanowić się, kiedy wybrać konkretne rozwiązanie. Od tego w znacznej mierze zależeć będzie bezpieczeństwo środków.

Blokada karty wykonana przez bank

Jest jeszcze jedna możliwość techniczna. Blokada karty płatniczej może nastąpić z inicjatywy instytucji bankowej. Blokada może wtedy mieć kilka przyczyn, ale najczęściej jest ona stosowana przez bank w przypadku podejrzenia oszustwa lub nieprawidłowości związanych z daną transakcją. W takiej sytuacji bank zablokuje kartę na czas prowadzenia dochodzenia i skontaktuje się z właścicielem karty, aby poinformować o sytuacji i ustalić dalsze kroki. Blokada karty jest zwykle tymczasowa i może zostać zdjęta, gdy bank stwierdzi, że transakcja była legalna i nie było w niej żadnych nieprawidłowości.

Zastrzeżenie karty – kiedy je wybrać?

Zastrzeżenie karty wiąże się ze zdecydowanie poważniejszymi konsekwencjami i oznacza, że nawet jeśli plastik szczęśliwie się odnajdzie, nie będziemy mogli już z niego korzystać. Jednocześnie daje jednak stuprocentową pewność, że osoba nieuprawniona się nią nie posłuży, więc warto z niej skorzystać jeśli:

• Zostałeś okradziony ❗ – jeżeli wszystko wskazuje na to, że złodziej wszedł w posiadanie Twojej karty płatniczej, konieczne stanie się jej zastrzeżenie.

• Nie możesz jej znaleźć – przed podjęciem decyzji o zastrzeżeniu karty warto jej oczywiście dokładnie poszukać (w tym czasie powinna być zablokowana). Jeżeli nie da się jej znaleźć, należy jak najszybciej ją zastrzec.

• Obawiasz się, że ktoś poznał jej dane – karty płatnicze umożliwiają nie tylko płatności w sklepach stacjonarnych, ale również łatwe płatności bezgotówkowe przez Internet lub drogą telefoniczną. Jeżeli masz uzasadnione podejrzenie, że ktoś poznał wszystkie dane umieszczone na karcie, w tym kod CVC/CVV, lepiej chuchać na zimne i wykonać zastrzeżenie karty. Wątpliwości może wzbudzić również nieznany bankomat, z którego korzystałeś, ale jego budowa umożliwiała np. umieszczenie dodatkowych czytników.

• Nie miałeś jej pod kontrolą – nawet jeżeli udało Ci się znaleźć kartę, ale przez dłuższy czas nie miałeś do niej dostępu, lepiej na wszelki wypadek zastrzec kartę. Nie wiesz w końcu, co działo się z cennym plastikiem przez ten czas. Być może nieuczciwe osoby zdobyły interesujące ich informacje i posłużą się nimi później. Oczywiście nie będzie to uzasadnione, jeżeli karta leżała pod stertą papierów w domu, często zostawiamy ją jednak np. w restauracjach lub sklepach.

• Zauważyłeś nieznane transakcje – zastrzeżenie karty powinno być pierwszą reakcją po zauważeniu na wyciągu płatności, których nie autoryzowałeś. W takim przypadku należy skontaktować się z bankiem i policją, zastrzeżenie karty uniemożliwi natomiast dalszy dostęp do środków.

W opisanych wyżej przypadkach liczy się czas reakcji ✔️. Niezwłocznie skorzystaj z systemu zastrzegania kart, albo zrealizuj tę dyspozycję w inny sposób, np. z systemu bankowości internetowej, telefonicznie czy w placówce banku. Do zastrzegania kart nie jest potrzebny nawet dowód osobisty, procedury bankowe zakładają szybkość działania, dla Twojego bezpieczesńtwa.

Kiedy wybrać zablokowanie karty?

Zablokowanie karty nie przełoży się na brak możliwości korzystania z niej w przyszłości. Warto więc wybrać tę opcję w sytuacjach, w których nie jesteśmy w stanie do końca ocenić, co dzieje się z kartą, ale chcemy zabezpieczyć ją przed działaniem niepowołanych osób. Warto o tym pomyśleć, jeśli:

• Zapodziałeś kartę – jeżeli dopiero stwierdziłeś, że plastiku nie ma w dedykowanej mu przegródce w portfelu, oczywiście nie musi wiązać się to z kradzieżą lub trwałym zagubieniem. Równie dobrze karta może znajdować się w ubraniach lub pełnić chwilowo rolę zakładki książki. Lepiej jednak nie kusić losu: blokada karty da Ci czas na poszukiwania, a jeżeli te zostaną zwieńczone sukcesem, wystarczy ją jedynie odblokować.

• Masz wątpliwości – działanie w emocjach nigdy nie jest najlepszym rozwiązaniem. Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości dotyczące bezpieczeństwa karty, możesz ją szybko zablokować, a następnie w spokoju zastanowić się, czy jej dalsze użytkowanie jest bezpieczne, czy konieczne będzie zastrzeżenie karty.

• Chwilowo nie masz kontroli nad kartą – zostawiłeś kartę u przyjaciół albo w hotelowym pokoju? A może spoczywa w szafce na basenie czy siłowni? Zapewne nic jej się nie stanie, jednak – po raz kolejny – lepiej nie kusić losu. Możemy ją więc zastrzec do momentu, w którym będziemy mieć nad nią pełnię kontroli.

Jednocześnie należy pamiętać, że blokada karty nie zabezpieczy nas przed transakcjami, które nie wymagają blokady środków, czyli np. płatnościami bez autoryzacji numerem PIN. Tylko zastrzeżeniem karty uzyskasz kompleksową ochronę swoich pieniędzy.

UWAGA ❗ W regulaminie każdego banku powinna znajdować się informacja o skutkach zablokowania karty. Może to dotyczyć maksymalnego okresu, na jaki karta płatnicza może pozostać zablokowana, np. 30 dni, po których nastąpi automatyczne zastrzeżenie karty płatniczej.

Sprawdź też, czym jest czasowa blokada środków na koncie (preautoryzacja)

Zastrzeżenie karty – jak to zrobić?

Instytucje finansowe dbają o bezpieczeństwo swoich klientów. Dlatego też dają im różnorodne możliwości zastrzeżenia karty. Można to zrobić:

• W oddziale – w tym celu wystarczy udać się do stacjonarnego oddziału banku i zgłosić chęć zastrzeżenia karty pracownikowi. Jest to jednak zdecydowanie najbardziej czasochłonna opcja, a w przypadku zastrzeżenia karty często znaczenie mają nawet minuty.

• Przez infolinię – każdy bank posiada dedykowaną infolinię czynną przez okrągłą dobę. Warto zapisać ten numer w telefonie lub sprawdzić przez Internet. Jednocześnie wszyscy klienci polskich banków mogą skorzystać z infolinii działającej pod auspicjami Związku Banków Polskich i NBP. Aby dokonać zastrzeżenia karty wystarczy zadzwonić na numer (+48) 828 828 828.

• W serwisie internetowym – zastrzeżenie karty przez Internet to zdecydowanie najprostszy i najłatwiejszy sposób. O ile dzwoniąc na infolinię będziemy musieli podać dodatkowe informacje umożliwiające weryfikację klienta, w przypadku wybrania tej opcji jedyne, co będzie potrzebne, to standardowo wykorzystywane narzędzie weryfikacji.

• W aplikacji mobilnej – najszybciej uda nam się zastrzec kartę przy użyciu aplikacji mobilnej banku. Możemy zrobić to w ciągu kilku sekund po stwierdzeniu braku plastiku.

Warto pamiętać również o tym, że po zastrzeżeniu karty konieczne stanie się zamówienie nowego plastiku. Zazwyczaj możemy wnioskować o to już w trakcie tego procesu, niezależnie od tego, którą metody wybraliśmy.

Jak zablokować kartę?

Kwestia blokady karty wygląda pod tym względem podobnie: banki umożliwiają blokowanie karty przez aplikacje mobilne, serwisy internetowe oraz dedykowane infolinie. W tym przypadku oprócz samej blokady mamy jednak również możliwość jej zdjęcia, jeżeli plastik uda się odnaleźć bez obaw o to, że działo się z nim coś złego – robimy to w dokładnie taki sam sposób. Zdecydowanie najwygodniejszym rozwiązaniem, podobnie jak w przypadku zastrzeżenia karty, okaże się aplikacja mobilna.

Co daje zastrzeżenie karty?

Klienci banków powinni mieć świadomość, że zastrzeżenie karty jest jednym z podstawowych zabezpieczeń, chroniących ich interesy. Właśnie z tego powodu należy dokonać go niezwłocznie po stwierdzeniu nieprawidłowości.

✔️ Zgodnie z obowiązującym prawem od momentu zastrzeżenia karty to bank ponosi odpowiedzialność za wszystkie nieautoryzowane transakcje: oznacza to, że później nie musimy się już martwić o to, co dzieje się z plastikiem. Kosztowny może okazać się za to okres od utraty karty do zgłoszenia tego faktu bankowi. Warto więc, by trwał jak najkrócej.

Co zrobić między zastrzeżeniem karty a otrzymaniem nowej?

Zastrzeżenie karty płatniczej oznacza, że nie można z niej dłużej korzystać. Wiedząc o tym, na czym polega zastrzeżenie karty, wiele osób zastanawia się, co zrobić bez niej. To faktycznie problem dla preferujących płatności bezgotówkowe - nawet jeśli od razu zamówisz nową kartę płatniczą, na jej dostarczenie przyjdzie Ci zaczekać. W międzyczasie - od czasu zastrzeżenia karty do otrzymania nowej - korzystaj z innych instrumentów płatniczych. Jeśli masz aktywną usługę NFC, karta płatnicza jest podpięta do Twojego telefonu. Więcej o tym, jak płacić kartą w telefonie przeczytasz w artykule:

Innym sposobem są płatności BLIK z poziomu systemu bankowości mobilnej. Jeśli karta została zastrzeżona w swoim banku, nadal masz sporo możliwości placenia bezgotówkowo do czasu otrzymania nowej.

Czy zastrzeżenie karty anuluje subskrypcje?

Jest to często zadawane pytanie i praktyczny problem. Zastrzeżenie karty płatniczej, a także  jej blokada uniemożliwiają dalsze korzystanie z karty, co oznacza, że wszelkie subskrypcje, które są opłacane za pomocą tej karty, nie będą mogły zostać automatycznie odnowione. Subskrypcje związane z zastrzeżoną kartą zostaną przerwane, ponieważ dostawcy usług nie będą mogli zrealizować transakcji. 

To będzie jednym z głównych efektów, które odczujemy na własnej skórze z kilkutygodniowym lub kilkumiesięcznym opóźnieniem. 

Aby uniknąć przerwania subskrypcji, warto jak najszybciej zaktualizować dane płatnicze w serwisach, z których korzystasz. Po zastrzeżeniu karty i otrzymaniu nowej, zaloguj się do swoich kont w usługach subskrypcyjnych i wprowadź dane nowej karty płatniczej. W ten sposób zapewnisz ciągłość subskrypcji i unikniesz ewentualnych problemów związanych z brakiem dostępu do płatnych usług.