Kredyt to zobowiązanie finansowe, które polega na pożyczeniu określonej kwoty pieniędzy od banku lub firmy pożyczkowej na ustalony procent. Oznacza to, że pożyczasz kapitał, a oddajesz kapitał powiększony o odsetki. W tym kontekście widać, że odsetki od kredytu stanowią zarobek banku.
Dowiedz się, jaką część spłacanej kwoty kredytu hipotecznego stanowią odsetki, w jaki sposób można je obniżyć i wreszcie, jak obliczyć ratę kredytu hipotecznego z podziałem na kapitał i odsetki. Pozwoli Ci to na poznanie szacunkowych kosztów kredytu hipotecznego czy konsumenckiego.
Czym są odsetki od kredytu?
Odsetki od kredytu to wynagrodzenie dla banku za udostępnienie środków finansowych. Dla kredytobiorcy oznacza to koszt, jaki musi ponieść w związku z pozyskaniem pieniędzy na sfinansowanie swoich inwestycji.
Wysokość odsetek zależy od oprocentowania kredytu, które jest ustalane na podstawie obowiązujących stóp procentowych oraz marży banku. Oprocentowanie kredytu podawane jest w skali roku, choć odsetki od kredytu są naliczane co miesiąc i doliczane do każdej raty. Dlatego też mówimy, że są to raty kapitałowo-odsetkowe.
Oprocentowanie kredytu hipotecznego, podobnie jak innych form kredytów, może być:
-
stałe,
-
zmienne.
W przypadku kredytu ze stałą stopą, odsetki nie zmieniają się przez określony czas (zazwyczaj przez 5, maksymalnie 7 lat) obowiązywania umowy kredytowej. Z kolei w kredytach ze zmiennym oprocentowaniem, wysokość odsetek zmienia się w zależności od stóp procentowych ustalanych przez Radę Polityki Pieniężnej.
Całkowity koszt kredytu - to powinien wiedzieć kredytobiorca
Całkowity koszt kredytu to suma wszystkich kosztów związanych z kredytem, jakie kredytobiorca musi ponieść. Całkowity koszt kredytu wyraża się często w postaci rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania (RRSO), która uwzględnia wszystkie koszty związane z kredytem i pozwala na lepsze porównanie różnych ofert kredytowych. Składają się na niego:
-
odsetki od kredytu – czyli wynagrodzenie banku za udostępnienie środków.
-
prowizje i opłaty dodatkowe – związane z zawarciem umowy kredytowej oraz jej obsługą.
-
koszty ubezpieczeń – niektóre banki wymagają ubezpieczenia kredytu hipotecznego na wypadek zdarzeń losowych.
Odsetki od kredytu to tylko jeden z elementów, które mają wpływ na całkowity koszt kredytu. Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim definiuje dokładnie rodzaj i wysokość kosztów kredytu, a wpływ na nie mają:
Do kosztów nie zaliczają się opłaty notarialne, a jedynie koszty odsetkowe i pozaodsetkowe. Ich wysokość nie jest niejawna. Przeciwnie - doradca musi Ci je zaprezentować, są one ujęte w umowie kredytowej i formularzu informacyjnym.
Ustawa definiuje, jaka może być maksymalna rzeczywista roczna stopa oprocentowania. Aby lepiej zrozumieć, czym jest rzeczywista roczna stopa oprocentowania (RRSO) banki pokazują potencjalnym klientom tzw. przykłady reprezentatywne. Trzeba jednak pamiętać, że do tych obliczeń przyjmuje się średnie zadłużenie, średni okres kredytowania itd. Ostatecznie wartość odsetek będzie różnić się dla każdego kredytobiorcy, stąd dobrze jest wiedzieć, jak je obliczyć.
Wariant spłaty rat - raty równe lub raty malejące
Rata kredytu hipotecznego składa się z dwóch części: części kapitałowej oraz części odsetkowej. Część kapitałowa to kwota, którą kredytobiorca spłaca z tytułu pożyczonego kapitału, natomiast część odsetkowa to kwota, którą kredytobiorca płaci bankowi za możliwość korzystania z pożyczonych środków.
Posiadacze kredytów mogą zdecydować się na raty kredytu równe lub malejące.
-
Raty równe to takie, gdzie wysokość miesięcznej raty jest stała przez cały okres spłaty kredytu (pod warunkiem, że nie zmienia się wysokość stóp procentowych). W tym przypadku na początku okresu kredytowania większą część raty stanowią odsetki, a mniejszą kapitał. Z biegiem czasu proporcje te zmieniają się – odsetki stanowią coraz mniejszą część raty, a kapitał coraz większą.
-
Raty malejące charakteryzują się tym, że kwota kapitału spłacana w każdej racie jest stała, natomiast odsetki maleją w miarę spłaty kapitału. Oznacza to, że pierwsze raty są wyższe, ale zmniejszają się wraz z upływem czasu.
Jak obliczyć odsetki od kredytu?
Informacje o odsetkach, o które powiększana jest rata kapitałowa, znajduje się w harmonogramie spłat. Jednak można też samodzielnie obliczyć odsetki od kredytu, znając najważniejsze jego parametry:
-
kwota kredytu (kapitał) – jest to suma, którą pożycza kredytobiorca,
-
oprocentowanie kredytu – wyrażane w procentach, zwykle jako roczna stopa oprocentowania.
-
okres kredytowania – czas, na jaki kredyt został udzielony.
-
liczba dni w danym miesiącu – w przypadku zmiennych okresów spłat.
Do obliczenia odsetek najczęściej używa się wzoru:
Kwota kapitału pozostała do spłaty x oprocentowanie kredytu w skali roku x liczba dni miesiąca/liczbę dni w roku (365 lub 366) = wysokość odsetek bankowych
Pokazujemy, jak obliczyć odsetki na konkretnym przykładzie, gdzie:
-
kwota kapitału pozostała do spłaty to 200 tysięcy złotych,
-
oprocentowanie kredytu w skali roku to 7%,
-
w danym miesiącu jest 31 dni,
-
dany rok ma 365 dni.
200 000 zł x 0,07 x 31/365 dni = 1189 zł - odsetki kredytu w skali miesiąca
Przedterminowa spłata kredytu - co dzieje się z odsetkami?
Kredytobiorca ma prawo do częściowej spłaty kredytu lub całkowitej spłaty kredytu hipotecznego przed terminem określonym w umowie. Wynika to bezpośrednio z zapisów ustawy
Częściowa spłata kredytu oznacza zmniejszenie kapitału, co prowadzi do zmniejszenia przyszłych odsetek lub skrócenia okresu kredytowania.
W dowolnym momencie trwania umowy kredytowej kredytobiorca może także spłacić całość zadłużenia. Przedterminowa spłata kredytu może jednak wiązać się z dodatkowymi kosztami, które są ustalone w umowie kredytowej.
UWAGA! Rekompensata nie może być wyższa niż odsetki od kredytu naliczane od spłacanej kwoty w okresie roku poprzedzającym faktyczną spłatę. Jednocześnie nie może przekraczać 3% wartości spłacanej kwoty kredytu hipotecznego.
Co się dzieje z odsetkami w związku z przedterminową spłatą?
-
W przypadku spłaty całości kredytu hipotecznego przed terminem określonym w umowie o kredyt hipoteczny całkowity koszt kredytu hipotecznego ulega obniżeniu o odsetki i inne koszty kredytu hipotecznego przypadające za okres, o który skrócono obowiązywanie umowy kredytowej, chociażby konsument poniósł je przed tą spłatą.
-
W przypadku spłaty części kredytu hipotecznego przed terminem określonym w umowie o kredyt hipoteczny przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.
Częściowa spłata kredytu hipotecznego pozwala nie tylko na obniżenie miesięcznych rat, ale także na skrócenie okresu obowiązywania umowy kredytowej. Skrócenie okresu kredytowania oznacza, że kredytobiorca zapłaci mniej odsetek w całym okresie spłaty kredytu, co pomoże mu wygenerować oszczędności. Jakie? Łatwo to obliczyć dla wariantu, gdy skrócono okres trwania umowy kredytowej albo zmniejszono wysokość rat. W tym celu możesz skorzystać np. z kalkulatora zmiany oprocentowania kredytu hipotecznego UOKiK.
Czy można liczyć na zwrot odsetek po spłacie kredytu?
Nie, ponieważ bank nie pobiera odsetek naprzód, a nalicza je na bieżąco od posiadanego zadłużenia. Gdy dokonujesz nadpłaty kredytu hipotecznego, zalicza się ona na poczet kapitału. Odsetki są naliczane właśnie od kapitału, więc im wyższe zadłużenie, tym większe odsetki od kredytu. Nadpłata sprawia, że kwota kapitału zmniejsza się i odsetki są naliczane od niższej kwoty. Aby to zobrazować:
-
7% z 500 000 zł to 35 000 zł
-
7% z 450 000 zł to 31 500 zł
Gdy spada kapitał (w wyniku nadpłat), maleje też wysokość odsetek. Jednak bank nie zwraca odsetek, które zostały zapłacone do tego momentu.
Odsetki od zadłużenia przeterminowanego - kiedy są naliczane?
Jeśli kredytobiorca nie spłaca rat kredytu zgodnie z harmonogramem spłat, naliczane są dodatkowe odsetki, czyli odsetki od zadłużenia przeterminowanego.
Wysokość tych odsetek jest wyższa niż standardowe oprocentowanie kredytu, co stanowi formę kary za opóźnienia w spłacie. Jednak wartość odsetek jest określana przez kodeks cywilny i jest równa sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy.
Zgodnie z tymi zapisami: Maksymalna wysokość odsetek za opóźnienie nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie (odsetki maksymalne za opóźnienie).
Warto pamiętać, że niewywiązywanie się z obowiązku terminowej spłaty kredytu to nie tylko konsekwencje finansowe, ale też negatywne wpisy w BIK, które źle wpływają na Twoją wiarygodność i scoring.
Poznaj odsetki i zaplanuj budżet domowy
Przy zaciąganiu zobowiązania kredytowego, warto dokładnie dowiedzieć się, co kształtuje ostateczną ratę kredytu hipotecznego. Ma przy tym znaczenie oprocentowanie kredytów hipotecznych, ale nie tylko. Na to, jak wysokie będą odsetki kredytu wpływa też stopa referencyjna, rodzaj rat (równe lub malejące), wysokość kapitału i Twoja rzetelność w terminowej spłacie rat. Warto obliczyć odsetki, korzystając z zaprezentowanego wyżej odpowiedniego wzoru lub kalkulatora internetowego:
https://www.bankier.pl/smart/narzedzia/kalkulator-kredytu-hipotecznego-raty-koszt
Publikacja zawiera linki afiliacyjne.
Komentarze