Spread. Co to jest spread walutowy? Jak go obliczyć?

Termin spread pojawiał się w mediach szczególnie często podczas debaty na temat frankowiczów. Nie tylko oni muszą jednak skrupulatnie przyglądać się dodatkowym opłatom, z którymi wiąże się przewalutowanie. W końcu mamy z nim do czynienia niezwykle często, np. w trakcie wakacyjnych podróży, delegacji czy zakupów przez Internet. 

Świat staje się coraz mniejszy, jednak nadal wiele transakcji w walucie obcej potrafi słono kosztować. Aby poznać koszty, z którymi mogą się wiązać, warto dowiedzieć się, czym jest spread bankowy i jak go obliczyć. Może nam to również pomóc w znalezieniu bardziej dogodnej opcji, która pozwoli zaoszczędzić ciężko zarobione środki.

Co to jest spread?

W ramach spreadu walutowego zamykają się dodatkowe koszty związane z wymianą waluty – zarówno marża instytucji, jak i prowizja za przeprowadzenie transakcji. Aby poznać jego mechanizm, warto przypomnieć sobie, jak wygląda wymiana walut np. w kantorze. Zwykle prezentuje się w nim trzy kursy: jeden – ten najwyższy – to kurs kupna, na podstawie którego możemy kupić walutę, najniższy to kurs sprzedaży, określający, za ile możemy ją sprzedać, trzecia wartość, plasująca się pomiędzy nimi, to z kolei kurs rynkowy (właśnie on jest podawany w popularnych notowaniach walut), określający wartość na rynku walutowym. 

Spread to różnica pomiędzy kursem kupna a sprzedaży. Oczywiście – im jest niższy, tym lepiej dla osoby wymieniającej walutę. Im wyższy – tym większa jej strata. Aby cieszyć się jak najtańszymi transakcjami, powinniśmy więc znaleźć instytucję oferującą jak najniższy spread walutowy.

Dlaczego istnieje spread?

Spread stanowi źródło zysku dla instytucji finansowych, takich jak banki, kantory czy platformy tradingowe, które umożliwiają handel różnymi aktywami. W praktyce jest to opłata, którą traderzy i inwestorzy płacą za każdą transakcję. Wysokość spreadu może być stała lub zmienna, zależna od wielu czynników, takich jak:

• Płynność rynku: Na bardziej płynnych rynkach, gdzie odbywa się wiele transakcji, spread zazwyczaj jest niższy. Dzieje się tak, ponieważ łatwiej jest zrealizować transakcje blisko rynkowych cen.

• Wolatylność rynku: W okresach większej niepewności ekonomicznej lub podczas znaczących wydarzeń finansowych spread może się zwiększać, ponieważ instytucje ryzykują więcej oferując handel.

• Czas: Spread może różnić się w zależności od pory dnia, szczególnie na rynkach, które nie działają całą dobę, jak np. rynek akcji.

Jak wpływa to na inwestorów?

Dla inwestorów i traderów spread jest kosztem transakcji. Jeśli spread jest wysoki, koszty transakcji również rosną, co może zmniejszyć potencjalne zyski. Zrozumienie spreadów jest istotne, szczególnie dla osób często handlujących na rynkach finansowych, ponieważ te koszty mogą się szybko sumować.

W kontekście kredytów walutowych, spread odnosi się do różnicy pomiędzy kursem waluty, po jakim bank konwertuje pieniądze na potrzeby spłaty kredytu, a kursem rynkowym tej waluty. Dla kredytobiorców, rozumienie spreadu jest ważne, gdyż wpływa to bezpośrednio na kwotę, jaką będą musieli zapłacić.

Spread walutowy: sposób na zarobek

Dlaczego banki i inne instytucje wykorzystują spread walutowy? Odpowiedź jest niezwykle prosta: aby zarabiać. W przypadku kredytów hipotecznych we frankach szwajcarskich spread często określano zresztą mianem ukrytej prowizji, ponieważ poprzez odpowiednie kształtowanie kursów można było uzyskać spore zyski. 

Co ważne: spread bankowy jest ustalany indywidualnie przez każdą instytucję oddzielnie dla poszczególnych walut. Może więc okazać się, że w innych bankach spread będzie korzystniejszy albo lepszym rozwiązaniem okaże się np. skorzystanie z karty Revolut lub przelicznika walut online, który pomoże wybrać miejsce oferujące najlepszy kurs.

Jak obliczyć spread?

Obliczenie spreadu jest niezwykle łatwe. Warto przeprowadzić je za każdym razem, kiedy planujemy transakcję w walucie obcej lub chcemy ją kupić. Może to pomóc zaoszczędzić niemałe środki. Aby dowiedzieć się, jaki jest spread walutowy w wybranej instytucji, należy od kursu sprzedaży odjąć kurs kupna, zachowując przy tym wszystkie liczby po przecinku.

Aby dowiedzieć się, ile realnie dopłacimy do transakcji, powinniśmy zwrócić uwagę na czwartą liczbę po przecinku w spreadzie bankowym, czyli pips, odpowiadający jednej setnej grosza. Przy podanych kursach spread wynosi 3,02 grosza. Biorąc pod uwagę, że średni kurs NBP to obecnie 4.3355 zł, spread bankowy w ujęciu procentowym to w tym przypadku 1,38%.

Co ma wpływ na wysokość spreadu?

O tym, ile zapłacimy za wymianę walut, decyduje przede wszystkim interesująca nas para. W przypadku popularnych walut spread jest zwykle znacznie niższy niż w bardziej egzotycznych zestawieniach. Znaczenie ma również stabilność notowań. Jeżeli kurs ma tendencję do częstych i nieoczekiwanych zmian, zapewne znajdzie to również odzwierciedlenie w spreadzie. Ważna jest również polityka konkretnej instytucji, dlatego przed podjęciem decyzji o zagranicznych transakcjach warto szczegółowo zapoznać się z jej ofertą.

Spread w przypadku kredytu we frankach

Najczęściej o spreadzie walutowym było nam dane słyszeć podczas debat na temat frankowiczów i ich trudnej sytuacji. Obecnie obowiązujące w Polsce prawo nie zezwala na zaciąganie kredytu w walucie innej niż ta, w której osiągany jest dochód. Wciąż jednak sporo osób musi spłacać zobowiązania w walucie obcej i ponosi konsekwencje przeliczania przez lata kosztów kredytu zgodnie z niekorzystnym dla klienta kursem, zakładającym wyższy spread. 

26 sierpnia 2011 roku w życie weszła jednak tzw. „Ustawa antyspreadowa”, dotycząca wszystkich kredytów walutowych zaciągniętych po 1 lipca 2000 roku. Zgodnie z jej postanowieniami dalsza spłata kredytów może odbywać się bezpośrednio w walucie, w których zostały udzielone, bez dodatkowych opłat. Umożliwia to więc kredytobiorcom np. pozyskiwanie waluty z innych, tańszych źródeł, pomijając przy tym przewalutowaniu bank. W przypadku zobowiązań indeksowanych i denominowanych możliwe jest również wystąpienie o zwrot spreadu pobranego podczas spłacania kredytu hipotecznego we frankach. 

Aktualnie nie ma wątpliwości, że zawarcie aneksu umożliwiającego spłatę kredytu bezpośrednio w frankach szwajcarskich (CHF) nie odbiera kredytobiorcy możliwości kwestionowania ważności umowy kredytowej oraz jej poszczególnych klauzul. Jest to wyraźnie określone w art. 385^2 Kodeksu cywilnego, co zostało również potwierdzone przez uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 20 czerwca 2018 r. (sygn. akt III CZP 29/17), a później również przez wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 kwietnia 2019 r. (sygn. akt III CSK 159/17).

Jak wymieniać walutę taniej?

Znalezienie sposobów na tańszą wymianę walut może przynieść znaczące oszczędności, szczególnie przy większych kwotach lub regularnych transakcjach. Poniżej przedstawiam kilka skutecznych metod, dzięki którym możesz minimalizować koszty związane ze spreadem walutowym oraz innymi opłatami.

1. Porównaj oferty kantorów i banków

Najprostszym sposobem na znalezienie najlepszego kursu wymiany jest porównanie ofert różnych kantorów i banków. Wiele kantorów online oferuje korzystniejsze kursy niż tradycyjne placówki. Strony internetowe oraz aplikacje do porównywania kursów mogą ułatwić to zadanie, pozwalając na szybką analizę różnych opcji w czasie rzeczywistym.

2. Skorzystaj z platform wymiany walut online

Platformy takie jak TransferWise (obecnie znane jako Wise) czy Revolut oferują znacznie lepsze kursy wymiany niż tradycyjne banki, dzięki mniejszym spreadom i transparentnym opłatom. Te serwisy często umożliwiają również bezpośrednie przewalutowania w ramach międzynarodowych przelewów, co może dodatkowo obniżyć koszty.

3. Wykorzystaj karty wielowalutowe

Karty wielowalutowe, takie jak te oferowane przez Revolut czy Curve, pozwalają użytkownikom na trzymanie środków w wielu walutach i korzystanie z nich bez potrzeby dodatkowego przewalutowania przy każdej transakcji. Dzięki temu można uniknąć kosztów związanych ze zmieniającymi się kursami w trakcie podróży.

4. Obserwuj kursy walut i planuj transakcje

Monitoring rynku walutowego może pomóc w wybraniu najlepszego momentu do wymiany walut. Korzystanie z alertów kursowych dostępnych w aplikacjach bankowych lub dedykowanych serwisach finansowych pozwoli ci na reakcję, gdy kurs osiągnie pożądany poziom.

5. Negocjuj stawki w kantorach

W przypadku większych transakcji, szczególnie w fizycznych kantorach walutowych, istnieje możliwość negocjacji lepszych kursów. Nie bój się pytać o lepsze stawki, zwłaszcza gdy wymieniasz większe sumy pieniędzy.

6. Uważaj na ukryte opłaty

Podczas wymiany walut ważne jest, by zwrócić uwagę nie tylko na kurs wymiany, ale również na wszelkie dodatkowe opłaty, które mogą być naliczane. Czasami atrakcyjny kurs może być zniwelowany przez wysokie opłaty transakcyjne.

7. Rozważ opcje przewalutowania oferowane przez banki

Niektóre banki oferują opcje przewalutowania w ramach rachunku wielowalutowego, które mogą okazać się korzystniejsze niż standardowe przeliczenia. Jest to szczególnie przydatne w przypadku regularnych płatności lub otrzymywania dochodów w obcej walucie.