Ministerstwo Finansów (MF) poinformowało, że piąty eksporter mocznika został wpisany na listę sankcyjną Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA) na wniosek Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (KAS). W uzasadnieniu decyzji MSWiA wskazało, że chodzi o spółkę MetaTradingProm LLC.
Resort wyjaśnił też, że mocznik sprzedawany przez MetaTradingProm LLC produkowany był przez Grodno Azot, a spółka MetaTradingProm LLC występowała w roli pośrednika sprzedając ten towar do polskich odbiorców. Firma Grodno Azot znajduje się na liście sankcyjnej.
"Tym samym MetaTradingProm LLC dokonując zakupu produktów od Grodno Azot (zakup bezpośredni lub pośredni) i późniejszy eksport, naruszył zakazy i ograniczenia sankcyjne, ponieważ regulacje obejmują zakaz importu i eksportu produktów białoruskich pochodzących od sankcjonowanych firm bez względu na kraj, firmę czy inne okoliczności pośrednictwa" - stwierdziło ministerstwo.
MF dodało natomiast, że nowo wpisany podmiot zajmował się nielegalnym obrotem mocznika od października 2024 r. "Dzięki działaniom KAS zmniejszył się o ponad 80 proc. wolumen podaży tego towaru na rynek polski i unijny od podlegającego sankcjom białoruskiego producenta" - zaznaczyło MF.
Podkreśliło, że KAS stale monitoruje m.in. branżę nawozową i przeciwdziała obchodzeniu sankcji nałożonych przez właściwe organy Unii Europejskiej na Federację Rosyjską i Białoruś. W opinii ministerstwa działania KAS nie tylko udaremniają ujawniony proceder omijania sankcji, ale także przynoszą skutek w postaci ochrony polskiej branży nawozowej oraz producentów z innych państw członkowskich UE. "Struktury KAS prowadzą, między innymi w branży nawozowej intensywne czynności, aby przeciwdziałać omijaniu sankcji" - poinformowało MF.
20 listopada ub.r. Polska, Litwa, Łotwa i Estonia przekazały do KE wspólne pismo w sprawie wprowadzenia ceł na nawozy z Rosji i Białorusi. W przypadku ceł potrzebne jest uzyskanie poparcia 55 proc. państw członkowskich, czyli 15 z 27 członków UE. Inne instrumenty ochrony rynku UE, takie jak zmniejszenie kontyngentów, czy sankcje wymagają jednomyślności.
19 lutego 2025 r. podczas posiedzenia Komisji Handlu Międzynarodowego (INTA) w Parlamencie Europejskim, Komisja Europejska zaprezentowała propozycję wprowadzenia ceł na nawozy pochodzące z Rosji i Białorusi. Polska Izba Przemysłu Chemicznego (PIPC) informowała, że wraz z Business & Science Poland (BSP) przygotowały wspólne stanowisko, w którym apelują "o bardziej ambitne ustalenia celów dot. ceł na nawozy ze Wschodu".
Krajowa Administracja Skarbowa informowała pod koniec listopada 2024 r., że na listę sankcyjną trafił eksporter mocznika z Białorusi firma NFT LLC 18 grudnia br., że szef KAS złożył wnioski o wpis na listę sankcyjną trzech kolejnych podmiotów. Na listę wpisano firmy będące eksporterami mocznika, wyprodukowanego przez objętą unijnymi sankcjami białoruską spółkę Grodno Azot. Lista prowadzona jest przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA). "To już kolejne podmioty zidentyfikowane przez KAS, które zajmowały się obrotem mocznika pochodzenia białoruskiego. Jeden z podmiotów ma siedzibę w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, natomiast dwa pozostałe są zarejestrowane na terytorium Białorusi" - wskazała KAS w komunikacie. Dodała, że chodzi o firmy World Chem Trading, Technospetstrading, TechnospetstradingExport.
W Polsce największymi producentami nawozów są Grupa Azoty i Anwil z Grupy Orlen. Grupa Azoty to też drugi w UE producent nawozów azotowych i wieloskładnikowych. Jest jedynym producentem melaminy w Polsce. Wytwarza również takie produkty jak: poliamid, alkohole OXO, plastyfikatory czy biel tytanowa. Skarb Państwa posiada 33 proc. akcji Grupy Azoty. (PAP)
ab/ malk/