Podczas środowych obrad sejmowa Komisja Gospodarki i Rozwoju rozpatrywała 10 poprawek zgłoszonych w trakcie drugiego czytania projektu ustawy o fundacji rodzinnej m.in. przez posłów PiS i Polski 2050.
Trzy spośród pozytywnie zarekomendowanych przez komisję dziewięciu poprawek otrzymało negatywną rekomendację rządu - reprezentowanego na komisji przez wiceminister rozwoju i technologii Olgę Semeniuk-Patkowską. Były to: poprawka nr 1, która zmierza do tego, aby fundację rodzinną mogły tworzyć również osoby prawne; poprawka nr 4 - doprecyzowująca "iż wniesienie aktywów do fundacji nie jest odpłatnym zbyciem i nie powoduje ich opodatkowania" oraz poprawka nr 9 - dotycząca rozliczenia majątku w przypadku likwidacji fundacji. Zmiany te w imieniu koła Parlamentarnego Polska 2050 przedstawił Mirosław Suchoń. Biuro Legislacyjne Sejmu zwróciło uwagę, że przyjęcie podczas głosowania nad ustawą zmian nr 3 i 10 spowoduje bezpodstawność poprawki 9.
Inne poprawki, które otrzymały pozytywną rekomendację komisji gospodarki, to zmiana nr 3 i 10, które, jak wskazało sejmowe Biuro Legislacyjne, należy głosować łącznie. Przedstawił je w imieniu PiS Andrzej Gawron. Dotyczą one, jak mówił, tego by do przychodów fundacji rodzinnej nie zaliczać wartości dodanej zwracanego majątku oraz "żeby celem wykorzystania fundacji rodzinnej nie było unikanie opodatkowania".
Z kolei poprawka nr 5 - wiązała się z doprecyzowaniem, jakie informacje powinny być przekazywane uczestnikom posiedzenia organu fundacji rodzinnej, a zmiana nr 6 "ma na celu uściślenie, że od zgłoszenia zmiany adresu do doręczeń fundatora nie pobiera się opłaty sądowej" - wyjaśnił Gawron.
Jak tłumaczył poseł Gawron, celem poprawki nr 7 jest, by uregulowanie skutków podatkowych wprowadzonych przez fundację rodzinną nie wykraczało poza dopuszczalną ustawę o fundacji rodzinnej.
Poprawka nr 8, również doprecyzowująca - ma zaś za zadanie "przeciwdziałanie optymalizacji podatkowej", wyjaśnił Gawron.
Według opracowanego przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii projektu ustawy o fundacji rodzinnej, fundacja taka to nowa instytucja, której zadanie to przede wszystkim zarządzanie majątkiem i jego ochrona, w tym zapewnienie środków dla grupy wskazanych przez fundatora beneficjentów. W myśl projektowanych przepisów fundator będzie miał dużą swobodę w określeniu zarówno zasad zarządzania fundacją, jej funkcjonowania, jak i celu, dla którego zostaje ona powołana. Według projektodawców dodatkowymi celami są: budowanie ładu rodzinnego w przypadku rodzin związanych z biznesem, akumulacja kapitału oraz zwiększenie inwestycji w Polsce.
Zgodnie z uzasadnieniem do projektu, fundatorem będzie mogła zostać osoba fizyczna, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych, a więc m.in. prawo swobodnego dysponowania swoim majątkiem. Fundację rodzinną będzie mogło utworzyć także kilku fundatorów. Fundacja rodzinna będzie mogła być ustanawiana na czas określony albo na czas nieokreślony.
Majątek, w który wyposaża się fundację rodzinną, będzie mogło stanowić mienie, w rozumieniu Kodeksu cywilnego, należące do fundatora albo fundatorów, w tym przede wszystkim udziały i akcje spółek. Wartość przekazanego fundacji rodzinnej majątku ma wynosić co najmniej 100 tys. zł (fundusz założycielski) - podano.
Fundacja rodzinna będzie mogła prowadzić działalność gospodarczą, polegającą na obrocie majątkiem, w tym udziałami w spółkach, "jeśli nie nabywa ich tylko w celu dalszej odsprzedaży, najmie, udzielaniu pożyczek spółkom, w których posiada udziały lub beneficjentom, obrocie obcą walutą w celu dokonywania płatności związanych z działalnością fundacji oraz prowadzeniu gospodarstwa rolnego".
Autorzy rozwiązań zwrócili uwagę na możliwość wycofania się fundatora (przedsiębiorcy) z aktywnego prowadzenia biznesu, bez utraty dochodów; finansowe zabezpieczenie członków rodziny; czy oddzielenie spraw biznesowych i rodzinnych. Założenie fundacji i przekazanie majątku do fundacji ma nie być opodatkowane.
W ocenie MRiT fundacja rodzinna będzie wykorzystywana głównie przez osoby posiadające spółki handlowe. "Nie wprowadzamy jednak ograniczeń we wnoszeniu do fundacji rodzinnej przedsiębiorstw, ich zorganizowanych części czy ich poszczególnych składników" - wskazano. Fundacja rodzinna, ze względu na rozwiązanie dotyczące zawężenia prowadzenia działalności gospodarczej, będzie mogła np. wydzierżawić przedsiębiorstwo i podbierać z tego tytułu czynsz - dodano.
Zwrócono uwagę, że projektowane przepisy o fundacji rodzinnej pozwalają też uporządkować w rodzinie kwestie prawa do zachowku.
Jak podano w uzasadnieniu, projekt MRiT stanowi odpowiedź na postulaty firm rodzinnych, które mierzą się lub będą mierzyć w niedalekiej przyszłości z koniecznością przekazania przedsiębiorstwa następcom prawnym. W Polsce blisko 830 tys. firm to firmy rodzinne, spośród których 57 proc. planuje sukcesję w ciągu najbliższych pięciu lat - wskazano za danymi Instytutu Biznesu Rodzinnego. (PAP)
autorka: Magdalena Jarco
maja/ amac/