Opóźnienie w spłacie kredytu. Co się stanie, kiedy nie zapłacisz raty w terminie?

Dlaczego spóźniamy się z płatnościami rat i co zrobić, kiedy tak się stanie?

Powodów, dla których Polacy spóźniają się z regulowaniem swoich zobowiązań, jest naprawdę wiele. Wśród tych najpopularniejszych znajdziemy zarówno bardzo błahe, wynikające z zapominalstwa i roztargnienia, jak również znacznie poważniejsze, mające swoje źródło w poważnych kłopotach budżetu domowego.

Co zatem sprawia, że nie płacimy rat w terminie i jak sobie poradzić z tym problemem?

📌 PRZEOCZENIE TERMINU PŁATNOŚCI

To bardzo błahy powód, który może się zdarzyć każdemu. Do przeoczenia dochodzi najczęściej, kiedy spadnie na nas bardzo dużo obowiązków do wypełnienia, kiedy płacimy wiele rat różnych zobowiązań lub kiedy przebywamy na urlopach i nie w głowie nam codzienne obowiązki. W jaki sposób uniknąć takich przeoczeń?

➡️Najwygodniej jest ustalić na swoim koncie bankowym  stałe zlecenia lub ustawić przypomnienia o płatnościach w telefonie. Czasami banki proszą też o zgodę na automatyczne pobieranie należności wynikających z rat zobowiązań z naszego konta. To również dobre rozwiązanie.

📌 NIEPLANOWANE WYDATKI I BRAK ŚRODKÓW NA KONCIE

Czasami się zdarza, że na naszym koncie zabraknie środków na uregulowanie raty, ponieważ niespodziewanie wzrosły wysokości innych opłat lub pracodawca spóźnił się z wypłatą wynagrodzenia.

➡️ W takim wypadku warto zapłacić chociaż część raty, a pozostałą kwotę dopłacić niezwłocznie, kiedy na Twoim koncie pojawią się środki.

📌 TRUDNOŚCI ZE “SPIĘCIEM” DOMOWEGO BUDŻETU

Ostatnio są one najczęściej pokłosiem inflacji i wzrostu cen, ale zdarza się również, że problem wynika z utraty źródła dochodu lub problemów zdrowotnych.

➡️ Niezależnie od przyczyny, jeśli podejrzewasz, że kłopoty będą trwały dłużej niż kilka-kilkanaście dni, postaraj się porozmawiać o nich z wierzycielami. Pamiętaj, że banki przychylniej patrzą na klientów, którzy próbują znaleźć rozwiązanie swoich przejściowych problemów finansowych, zanim wygenerują opóźnienia, niż na tych, którzy unikają kontaktu i generują spore opóźnienia.

📌 WZROST RAT ZWIĄZANY ZE WZROSTEM STÓP PROCENTOWYCH

To sytuacja, która dotyczy osób posiadających kredyty oprocentowane zmiennie. W ostatnim czasie problemy takie odnotowaliśmy pod koniec 2021 roku i pogłębiały się one aż do października 2022 roku. Potem stopy zostały zatrzymane w miejscu, aby niedługo później znowu zacząć spadać.

➡️ Jeśli to jest Twój problem, to najlepszym rozwiązaniem będzie skorzystanie z Wakacji kredytowych. Możesz również wnioskować o wydłużenie okresu kredytowania, a kiedy sytuacja jest już bardzo poważna i bank upomina się o swoje pieniądze, to przystań na propozycję restrukturyzacji.

👉  Sprawdź, czym są Wakacje kredytowe: Wakacje kredytowe w 2024 roku – będą, ale nie dla wszystkich

📌 PROBLEMY FINANSOWE

Mówię tutaj przede wszystkim o: utracie pracy, ciężkiej chorobie, rozwodzie lub innych sytuacjach, które bardzo negatywnie wpływają na sytuację rodzinną, psychiczną lub zdrowotną, a co za tym idzie – również na finanse.

➡️ Podobnie, jak wyżej, to również przypadek, kiedy najlepiej jest spróbować się dogadać z bankiem. Zdecydowanie łatwiej będzie znaleźć rozwiązanie, kiedy przewidujesz poważne problemy z płatnością rat, niż kiedy już one nastąpiły. Pamiętaj jednak, że nie ma sytuacji bez wyjścia, a kwestie finansowe zawsze da się jakoś rozwiązać! Czasami tylko potrzeba na to nieco więcej czasu, niż byśmy chcieli.

👉  Dowiedz się również, czym jest restrukturyzacja: Co to restrukturyzacja kredytu? Kiedy restrukturyzacja zadłużenia ma sens?

Ile dni możesz się spóźnić z płatnością raty, żeby nie było problemów?

Każde opóźnienie w spłacie raty będzie traktowane przez bank, jako naruszenie warunków umowy. Warto jednak wiedzieć, że w praktyce drobne opóźnienia są akceptowane i nie należy sobie nimi zbytnio zaprzątać głowy. Banki mają w tym zakresie nieco inne podejścia. Warto poznać niektóre z nich.

Poniżej zamieszczam informację o tym, jak konkretne instytucje podchodzą do drobnych opóźnień w płatnościach rat zobowiązań.

• PKO BP – opóźnienie w płatności raty o 7 dni nie powinno wiązać się z żadnymi negatywnymi konsekwencjami. Czasami bank nie robi problemów nawet przy opóźnieniach 14-dniowych. Jeśli opóźnienie będzie trwać dłużej, a Ty nie będziesz próbował podjąć rozmowy z Bankiem, to Twoja sprawa może trafić do zewnętrznej firmy windykacyjnej. Po 2-3 miesiącach niepłacenia rat, Twoja umowa może zostać wypowiedziana.

• Alior Bank – po kilku dniach opóźnienia Bank podejmuje próbę kontaktu i wyjaśnienia sytuacji. Niespłacone dwie raty powodują uruchomienie działań windykacyjnych. Przy zaległościach 3-miesięcznych Bank może wypowiedzieć umowę i skierować sprawę do sądu.

• BNP Paribas – po kilku dniach opóźnienia Bank będzie próbował podjąć kontakt z dłużnikiem w celu wyjaśnienia zaistniałej sytuacji. Po upływie 14 dni Bank najczęściej przekazuje sprawę zewnętrznej firmie windykacyjnej.

• ING Bank Śląski – opóźnienie kilkudniowe nie powinno wiązać się z żadnymi problemami, ale już niespłacenie dwóch rat może spowodować wypowiedzenie umowy.

• mBank – po kilku dniach opóźnienia Bank wysyła wiadomość z prośbą o uregulowanie zobowiązania. 3-miesięczne opóźnienie może spowodować wypowiedzenie umowy i przekazanie sprawy do zewnętrznej firmy windykacyjnej.

Jakie opóźnienia w spłacie kredytu będą akceptowane przy staraniu się o kolejny kredyt?

Myślisz o zaciągnięciu kredytu, ale boisz się, że Bank Ci go nie udzieli, ponieważ w przeszłości miałeś problem z terminowym regulowaniem posiadanych zobowiązań? Moje doświadczenie pokazuje, że większość banków akceptuje opóźnienia do 14 dni. Niektóre nawet opóźnienia do 30 dni. W BNP Paribas jest to 60 dni. W ING Banku Śląskim zaakceptowane może zostać nawet opóźnienie wynoszące 90 dni, ale tutaj ostateczna decyzja o udzieleniu zobowiązania będzie podjęta w drodze indywidualnej oceny Klienta przez analityka. Ważne jednak, żeby opóźnienia te nie powtarzały się regularnie.

Konsekwencje pominięcia jednej raty kredytu

Jeśli planujesz po prostu pominąć płatność jednej raty kredytu, nie informując o tym banku, to zdecydowanie nie jest to dobry pomysł! W praktyce oznacza to bowiem opóźnienie w spłacie wynoszące 29 lub 30 dni, a więc takie, które może spowodować uruchomienie działań windykacyjnych, dodanie negatywnego wpisu do BIK-u oraz spore trudności w zaciąganiu kolejnych zobowiązań.

Pamiętaj też, że jeśli pominiesz płatność jednej raty, to każda kolejna rata będzie zaksięgowana na poczet poprzedniej, a więc każda rata będzie płacona z 29- lub 30-dniowym opóźnieniem. Sprawi to, że będziesz traktowany, jako dłużnik generujący systematyczne opóźnienia w płatnościach rat i Twój scoring poszybuje w dół.

30-dniowe opóźnienie w spłacie kredytu – konsekwencje

Jeśli spłacisz dwie raty jednocześnie, gdzie jedna będzie zapłacona w terminie, a druga opóźniona o 30 dni, to dla większości banków nie będzie to duży problem, jeśli oczywiście nie będziesz unikał kontaktu z doradcą i poinformujesz go o swoich zamiarach i przyczynach zaistniałej sytuacji. Ba! W większości instytucji przy takim opóźnieniu będziesz mógł liczyć na uzyskanie kolejnego zobowiązania.

Pamiętaj jednak, że jeśli będziesz unikał kontaktu z bankiem i wygenerujesz opóźnienie 14-dniowe, to wiele instytucje zdecyduje się przekierować Twoją sprawę do windykacji, co będzie dla Ciebie wiązało się z dodatkowymi kosztami.

1-dniowe opóźnienie w spłacie kredytu – konsekwencje

Jednodniowe opóźnienie w spłacie raty kredytu zdarzyło się zapewne wielu z nas i z własnego doświadczenia wiemy, że takie sytuacje nie powodują żadnych negatywnych konsekwencji. Banki nie zwracają uwagi nawet na dwu- czy trzydniowe opóźnienia w spłacie, ponieważ te często są wynikiem księgowań przelewów międzybankowych lub roztargnienia.

Co się stanie, jeśli spóźnisz się z zapłaceniem raty kredytu?

Działania podejmowane ze strony banków uzależnione są od długości okresu opóźnienia w spłacie rat kredytu. Poniżej prezentuję, jakie kroki podejmie bank, kiedy nie zapłacisz raty na czas.

• Opóźnienie 1-3-dniowe – bank najprawdopodobniej nie podejmie żadnych działań.

• Opóźnienie od kilku do 30 dni – bank rozpocznie procedurę upominawczą: będzie próbował się z Tobą skontaktować telefonicznie, wysyłał maile i sms-y z prośbą o uregulowanie należności.

• Opóźnienie powyżej 30 dni – przy opóźnieniach powyżej 30 dni sprawa najczęściej trafia do windykacji. Czasami banki już w tym momencie decydują się na wysłanie ostatecznego wezwania do zapłaty informującego o możliwości wypowiedzenia umowy kredytowej i skierowania sprawy na drogę sądową.

• Opóźnienie powyżej 60 dni – bank najpewniej skieruje sprawę do windykacji. Jeśli jej działania okażą się nieskuteczne, to umowa kredytowa zostanie wypowiedziana, a sprawa skierowana do sądu. Kolejno Twoim zadłużeniem zajmie się komornik.

Opóźnienie w spłacie kredytu powoduje wzrost zadłużenia!

Pamiętaj, że już kilkudniowe opóźnienia w spłacie rat zobowiązań mogą powodować wzrost kosztów obsługi kredytu. Stanie się tak, ponieważ bank ma prawo do naliczania dodatkowych odsetek karnych za każdy dzień opóźnienia w spłacie oraz opłat za wysyłanie monitów upominawczych  i wezwań do zapłaty.  Im wyższe będzie opóźnienie, tym droższa okaże się obsługa zobowiązania i cięższa jego spłata.

Ile wynoszą odsetki za opóźnienie w spłacie kredytu?

Stawka odsetek za opóźnienie w spłacie kredytu powinna zostać uregulowana w umowie kredytowej. Jeśli jednak wysokość ta nie została doprecyzowana, to należy stosować przepisy kodeksu cywilnego. Zgodnie z jego zapisami, odsetki ustawowe za opóźnienie w spłacie zobowiązań wynoszą tyle, co suma aktualnej wysokości stopy referencyjnej NBP i 5,5 punktu procentowego.

Obecnie (marzec 2024 roku) główna stopa referencyjna NBP znajduje się na poziomie 5,75%. Oznacza to, że maksymalna wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie w spłacie rat kredytu wynosi 11,25%.

Co powinieneś zrobić, kiedy wiesz, że nie będziesz w stanie zapłacić raty na czas?

Ta wiedza przyda się każdemu kredytobiorcy. W tym akapicie napisze bowiem, co zrobić, kiedy przydarzy Ci się sytuacja, że nie będziesz w stanie zapłacić raty zobowiązania na czas.

Przede wszystkim pamiętaj, że w bankach pracują zwykli ludzie, którzy mają podobne problemy do Twoich. Większość z nich jest bardzo empatyczna i rozumie przeróżne sytuacje życiowe powodujące brak możliwości uregulowania raty kredytu na czas. Z tego też względu nie bój się poinformować bank o swoich problemach i obawach, że nie zapłacisz raty w terminie. Kiedy masz już zaległości, to nie unikaj kontaktu z bankiem. To najgorsza rzecz, jaką możesz zrobić.

A co się stanie, kiedy podejmiesz rozmowy z bankiem o swoich problemach finansowych? Nie obawiaj się, że bank natychmiast wypowie Ci umowę kredytową, bo uzna, że straciłeś zdolność kredytową. Takie działania jest dla instytucji ostatecznością i stosowane jest, dopiero kiedy inne sposoby zawiodą. Dlaczego? Ponieważ po wypowiedzeniu umowy, cała należność staje się wymaganą natychmiast i raczej ciężko jest mieć nadzieję na to, że kredytobiorca mający problem z zapłaceniem jednej raty, będzie w stanie oddać wszystkie pozostałe do spłaty pieniądze. Wypowiedzenie umowy to kłopot i dodatkowe koszty, a banki wolą proste rozwiązania.

Kiedy więc podejmiesz rozmowę z bankiem o swoich problemach z terminowym regulowaniem rat posiadanego zobowiązania, ten najprawdopodobniej zaproponuje Ci:

• przesunięcie terminu płatności raty – taki termin można przesunąć o kilka, a nawet kilkanaście dni; konieczna do zapłacenia rata będzie jednak powiększona o kwotę odpowiadającą okresowi przesunięcia; jeśli zatem przesuniesz termin płatności raty o 15 dni, to Twoja pierwsza rata po tym przesunięciu będzie w wysokości 1,5 standardowej raty, a każda kolejna rata będzie w “normalnej” wysokości;

• wakacje kredytowe – to rozwiązanie dla posiadaczy kredytów hipotecznych;

• karencja w spłacie kapitału – podczas trwania takiej karencji będziesz płacił wyłącznie część odsetkową raty; okres kredytowania zostanie wydłużony;

• restrukturyzacja zobowiązania – najczęściej polega ona na wydłużeniu okresu spłaty kredytu;

👉 Więcej na ten temat napisaliśmy tutaj: Co to restrukturyzacja kredytu? Kiedy restrukturyzacja zadłużenia ma sens?

• skorzystanie z Funduszu Wsparcie Kredytobiorców – to kolejne rozwiązanie dla kredytobiorców hipotecznych, dzięki któremu możesz uzyskać nieoprocentowaną pożyczkę na spłatę nawet 36 rat kredytu.

👉 Więcej na ten temat piszę tutaj: Nawet 2 tysiące dopłaty do rat kredytu hipotecznego! Sprawdź, czy je dostaniesz!

Opóźnienie w spłacie raty kredytu hipotecznego i gotówkowego, a BIK

Biuro Informacji Kredytowej przetwarza informacje o Twoich zobowiązaniach przez cały okres ich spłaty. Dane te są regularnie przekazywane do bazy danych BIK. Jeśli spłacasz raty terminowo i wyrazisz na to zgodę, to Twoja historia kredytowa będzie widoczna dla instytucji mających dostęp do BIK-u.

Istnieją jednak sytuacje, kiedy BIK ma prawo przetwarzać dane o obsługiwanych przez Ciebie zobowiązaniach przez 5 lat po ich zamknięciu. Aby było to możliwe, konieczne jest spełnienie dwóch warunków:

1. opóźnienie w płatności raty wynosiło minimum 60 dni;

2. minęło 30 dni, od kiedy instytucja finansowa, w której zalegasz ze spłatą, poinformowała Cię o zamiarze przetwarzania danych na temat tego kredytu i w tym czasie nie dokonałeś zapłaty zaległych rat.

Kiepska historia kredytowa może obniżyć Twoje szanse na zaciągnięcie kolejnych zobowiązań, czy skuteczne zawarcie umów o usługi abonamentowe. Negatywne wpisy widoczne są przez 5 lat od dnia uregulowania całości należności, nie dnia dokonania wpisu.

Opóźnienie w spłacie kredytu hipotecznego i gotówkowego – najważniejsze informacje

1. Jednodniowe, a nawet kilkudniowe opóźnienie w spłacie kredytu nie powinno powodować negatywnych konsekwencji.

2. Jeśli przewidujesz dwutygodniowe lub dłuższe opóźnienie w spłacie kredytu, koniecznie poinformuj o tym bank.

3. Jeśli masz opóźnienie w spłacie kredytu, nie unikaj kontaktu z bankiem. To pogorszy Twoją sytuację.

4. W spłacie kredytu hipotecznego może pomóc Ci Fundusz Wsparcia Kredytobiorców.

5. W spłacie raty kredytu gotówkowego może pomóc Ci przesunięcie terminu spłaty raty lub karencja w spłacie kapitału.

6. Maksymalna wysokość odsetek za opóźnienie w spłacie kredytu powinna zostać zapisana w umowie kredytowej. Jeśli tak się nie stało, to należy sięgnąć do przepisów kodeksu cywilnego.

7. Banki na bieżąco wysyłają informacje o spłacie kredytu do BIK-u. Są tam dane zarówno o zobowiązaniach płaconych w terminie, jak również ratach przeterminowanych.