Co to restrukturyzacja kredytu? Kiedy restrukturyzacja zadłużenia ma sens?

Co to jest restrukturyzacja kredytu?

Restrukturyzacja zadłużenia to po prostu zmiana warunków wcześniej zaciągniętego zobowiązania finansowego. W praktyce restrukturyzację przeprowadza się w formie aneksu, który zmienia przynajmniej jeden parametr kredytu.

De facto restrukturyzacja kredytu może dotyczyć szeregu różnych parametrów kredytowych. Końcowym rezultatem zwykle jest jednak modyfikacja wysokości miesięcznej raty oraz poziomu całkowitego kosztu kredytu. Przykładowo, gdy aktualnie przechodzimy trudności finansowe, to restrukturyzacja może obniżyć naszą miesięczną kwotę do spłaty.

Kiedy ubiegać się o restrukturyzację zadłużenia?

Zwykle po restrukturyzację kredytu sięga się, gdy terminowa spłata kolejnych rat kredytu okazuje się problematyczna. Praprzyczyną często jest zmiana szeroko pojętej sytuacji życiowej. Oto kilka scenariuszy, w których warto pomyśleć o restrukturyzacji kredytu:

• Obniżenie dochodów. Jeśli sytuacja dochodowa uległa pogorszeniu, to spłata tej samej miesięcznej raty naturalnie staje się trudniejsza. Stąd restrukturyzacja przykładowo w formie wydłużenia okresu kredytowania z niższą miesięczną ratą jest warta przemyślenia.

• Problemy z płynnością finansową. Zmianie może ulec też bieżąca sytuacja wydatkowa. Przykładowo inflacja zwiększa koszty życia, przez co pozostaje mniej środków na spłatę zadłużenia. W tym przypadku zmiana warunków kredytu również może się opłacić.

• Sytuacje losowe. Niektóre nagłe sytuacje mogą znacząco wpłynąć na terminowe spłacanie rat. Dotyczy to choćby niespodziewanej utraty pracy, czy przechodzenia poważnych problemów zdrowotnych. To kolejne sytuacje, gdy restrukturyzacja zadłużenia może okazać się rozsądnym wyjściem.

Zwykle o restrukturyzacji myśli się, gdy doszło do pogorszenia aktualnej sytuacji finansowej kredytobiorcy. Temat restrukturyzacji można też przemyśleć, gdy nasze bieżące uwarunkowania finansowe są lepsze niż wcześniej. W tego typu sytuacjach restrukturyzacja kredytu może nam przynieść lepsze warunki spłaty.

Zobacz również: Oswoić konsolidację, czyli kredyt konsolidacyjny krok po kroku

Jakie kredyty można zrestrukturyzować?

Na ogół restrukturyzacja zadłużenia ma największy sens przy kredytach długoterminowych zawartych na długi czas. To, jakie konkretnie produkty kredytowe można zrestrukturyzować, zależy od indywidualnej polityki banku. Zwykle możliwa jest restrukturyzacja kredytu gotówkowego i hipotecznego.

Niektóre banki oferują też restrukturyzację innych typów zadłużeń, w tym limitów odnawialnych i kart kredytowych. Poza osobami fizycznymi o restrukturyzację zobowiązań kredytowych ubiegać mogą się również przedsiębiorcy.

Duże znacznie ma moment złożenia wniosku o restrukturyzację. Z zasady aplikacja powinna być przedstawiona, zanim pojawi się przeterminowane zadłużenie. Gdy wniosek złożymy później, np. po rozpoczęciu postępowania windykacyjnego, to szanse na restrukturyzację stają się mniejsze. 

Jak możliwości występują podczas restrukturyzacji kredytu?

We wniosku o restrukturyzację możemy zaproponować zmianę praktycznie każdego parametru kredytu. W rzeczywistości po restrukturyzacji zwykle modyfikacji ulega kilka parametrów. Zmiana może dotyczyć podstawowych parametrów finansowych i warunków spłaty.

Po restrukturyzacji możemy uzyskać inny okres kredytowania, niższą ratę, czy obniżone RRSO. Zmieniona może zostać waluta kredytu i jego zabezpieczenia. Czasem po restrukturyzacji mamy do czynienia z praktycznie zupełnie nowym produktem kredytowym w tym samym banku.

Zmiana kosztów kredytu

Z punktu widzenia kredytobiorcy szczególnie atrakcyjnym pomysłem jest obniżenie kosztów zobowiązania. Bank po prostu w ramach restrukturyzacji kredytu miałby przystać na tymczasowe obniżenie marży. Taka opcja bywa praktykowana, gdy np. kredyt został zaciągnięty ze zmiennym oprocentowaniem, a stopy procentowe znacząco wzrosły. 

Na ogół jednak bank stawia warunki, pod jakimi zgodzi się z obniżenie swojej marży w ramach restrukturyzacji zadłużenia. Takim warunkiem może być skorzystanie z jakichś dodatkowych usług dostępnych w danym banku.

Modyfikacja harmonogramu spłat

Podczas restrukturyzacji zobowiązania nierzadko zmienia się okres spłaty kredytu. Zwykle okres kredytowania zostaje wydłużony. Największą zaletą takiego rozwiązania jest znaczne obniżenie poziomu miesięcznej raty. Po podpisaniu umowy restrukturyzacyjnej miesięczna suma do spłaty będzie dużo niższa. Takie rozwiązanie ma też wady. Kredyt będzie trzeba spłacać dłużej. W dodatku całkowite koszty kredytu wzrosną. 

Jeśli nasza sytuacja życiowa się poprawiła, to spłatę kredytu możemy zmienić w odwrotny sposób. Wtedy to skrócimy okres kredytowania. Co prawda miesięczna wysokość raty będzie wyższa, ale całe zobowiązanie spłacimy szybciej, a łączne koszty kredytu okażą się mniejsze.

Skorzystanie z wakacji kredytowych 

Gdy przechodzimy duże, ale tymczasowe trudności finansowe, to dobrym rozwiązaniem mogą okazać się wakacje kredytowe. Wówczas raty kredytu zostaną w całości odroczone. Wniosek o restrukturyzację kredytu z uwzględnieniem wakacji kredytowych można złożyć, gdy np. straciło się pracę i potrzeba paru miesięcy na znalezienie nowego miejsca zatrudnienia.

Podobnym rozwiązaniem jest karencja w spłacie kapitału. W tym przypadku odroczona zostanie wyłącznie część kapitałowa zobowiązania. Z kolei część odsetkową będzie się spłacać tak, jak do tej pory. Karencja w spłacie części kapitałowej kredytu pozwala zatem tymczasowo obniżyć wysokość rat.

Zabezpieczenie kredytu gotówkowego

Dla banków przedstawienie zabezpieczenia obniża ryzyko kredytowe. Dlatego też kredytodawcy są wtedy skłonni zaproponować atrakcyjniejsze warunki finansowe. Ten fakt możemy wykorzystać, np. gdy chcemy przeprowadzić restrukturyzację kredytu gotówkowego.

Wtedy to proponujemy bankowi, by pozostałą do spłaty część kredytu gotówkowego zabezpieczyć nieruchomością bądź ruchomością. W zamian możemy liczyć na niższe RRSO oraz obniżenie rat i całkowitego kosztu kredytu gotówkowego.

Przewalutowanie kredytu

Ten pomysł na restrukturyzację zadłużenia pojawił się w głowach wielu kredytobiorców mających kredyt pierwotnie zaciągniętych w euro lub frankach szwajcarskich. Po przewalutowaniu można przecież pozbyć się ryzyka walutowego. To zaś sprawia, że dużo łatwiej przewidzieć wysokość kolejnych rat.

Częstokroć przewalutowanie okazuje się korzystnym rozwiązaniem. Jednocześnie jest to jednak ryzykowana operacja. Koniecznie trzeba więc wszystko dokładnie przeanalizować i skrupulatnie ocenić opłacalność przewalutowania.

Sprawdź również: Czy przewalutowanie kredytu we frankach się opłaca?

Zmiana rodzaju rat

Podczas zaciągania kredytów zwykle decydujemy się na raty stałe lub malejące. Czasem też, np. przy zakupie samochodu na kredyt mamy do wyboru raty balonowe. Zmiana w naszym życiu może jednak sprawić, że pierwotnie wybrany rodzaj rat obecnie wcale nie okazuje się optymalnym rozwiązaniem.

Restrukturyzacja kredytu może nam zatem pozwolić na dopasowanie rodzaju rat do naszych bieżących potrzeb i możliwości. Tak może być, gdy np. wybraliśmy raty malejące dla kredytu hipotecznego, jednak ich obecna wysokość zbyt mocno obciąża nasz budżet. Wtedy to przez restrukturyzację kredytu raty możemy zamienić na stałe.

Konsolidacja zadłużenia

Zwykle mówiąc o restrukturyzacji, ma się na myśli jednej konkretny kredyt. Bywa jednak, że restrukturyzacja zadłużenia dotyczy kilku produktów kredytowych jednocześnie. Tak może być, gdy przykładowo mamy kilka kredytów gotówkowych jednocześnie, a łączna miesięczna kwota do spłaty staje się kłopotliwa.

Wówczas interesującym wariantem restrukturyzacji okazuje się kredyt konsolidacyjny. Oznacza to, że wiele zadłużeń zostaje przekształcanych w jedno. Po scaleniu zobowiązań okres kredytowania ulega wydłużeniu. Po konsolidacji kredytów miesięczna rata do spłaty okaże się więc niższa.

Sięgając po konsolidację zobowiązań zaciągniętych w banku, można też liczyć na uproszczony proces regulowania długu. Zamiast wielu rat, spłacać trzeba już tylko jedną. W konsekwencji dużo łatwiej jest zarządzać domowym budżetem.

W jaki sposób złożyć wniosek o restrukturyzację kredytu?

Wniosek o restrukturyzację kredytu znajdziemy w placówkach banku lub na jego stronach internetowych. Trzeba tam podać dane osobowe oraz informacje na temat samego zobowiązania. Ponadto wniosek o restrukturyzację często zawiera miejsce, w którym należy zaproponować sposób restrukturyzacji. Tutaj można wpisać choćby wakacje kredytowe czy wydłużenie terminu spłaty.

Podczas uzupełnienia aplikacji może też pojawić się pytanie, jak uzasadnić wniosek o restrukturyzację kredytu. Banki często chcą bowiem uzyskać informację na temat motywacji wnioskodawcy. Powinno się tu po prostu napisać prawdę w zwięzły sposób. Przykładowo wniosek o restrukturyzację można uzasadnić tymczasowymi trudnościami finansowymi wynikającymi ze zmian zawodowych.

Czasem trzeba złożyć wniosek o restrukturyzację z uzasadnieniem opisowym. Bywają jednak wyjątki. Przykładowo Santander Bank Polska we wniosku zamieszcza tabelę z przyczynami powstania trudności finansowych. Zaznacza się tam po prostu najbardziej pasująca opcję, np. przekredytowanie.

Wniosek kredytobiorcy o restrukturyzację zadłużenia może zostać złożony na kilka sposobów. Wśród opcji pojawia się złożenie dokumentacji w placówce banku lub za pośrednictwem poczty. W niektórych bankach np. w PKO BP i ING Banku Śląskim dostępna jest możliwość złożenia stosownej dyspozycji przez bankowość elektroniczną.

Jaka jest szansa na akceptację wniosku o restrukturyzację?

Po złożeniu wniosku trzeba odczekać na reakcję banku. Pierwszej odpowiedź zwykle otrzymuje się w ciągu tygodnia. Możliwe, że pracownik banku skontaktuje się jeszcze z nami, by uzyskać dodatkowe informacje. 

Prawdą jest, że bank nie ma obowiązku zgodzić się na to, by restrukturyzacja kredytu miała miejsce. Na ogół jednak kredytodawcy są otwarci na rozmowy i negocjacje. Im przecież także zależy na tym, by zobowiązanie zostało spłacone.

Przy wydawaniu decyzji o restrukturyzacji zadłużenia bank ponownie zbada naszą zdolność kredytową. Znaczenie będzie mieć nie tylko bieżąca sytuacja. Przedstawiciele banku będą też przewidywać, jak nasza zdolność kredytowa i ogólna sytuacja życiowa zmieni się w bliższej i dalszej przyszłości,

Ile kosztuje restrukturyzacja kredytu hipotecznego i gotówkowego?

W gruncie rzeczy restrukturyzacja kredytu polega na modyfikacji warunków spłaty już zaciągniętego zobowiązania. Tak naprawdę wcale nie musi się to wiązać ze zwiększeniem kosztów. Poniekąd czasem jest odwrotnie. Przykładem jest tu sytuacja, gdy po restrukturyzacji zmniejszymy liczbę rat. Wtedy to całkowity koszt kredytu powinien zostać zmniejszony, choć oczywiście miesięczna rata będzie wyższa.

Jednakże niektóre warianty restrukturyzacji kredytu mogą prowadzić do naliczenia dodatkowych opłat. Przykładowo za wykorzystanie karencji w spłacie części kapitałowej zobowiązania bank może naliczyć specjalną prowizję. Z kolei gdy przez restrukturyzację zechcemy zabezpieczyć kredyt, to trzeba w kalkulacjach uwzględnić opłaty za ustanowienie takiego zabezpieczenia. Krótko mówiąc, każdy przypadek wymaga indywidualnych analiz kosztowych. 

Restrukturyzacja kredytu gotówkowego bądź hipotecznego może wiązać się z pewnymi opłatami proceduralnymi. Takowe pojawiają się, gdy np. trzeba zawrzeć aneks do umowy kredytu. Opłaty tego rodzaju zwykle opiewają na maksymalnie kilkaset złotych. Zdarzają się jednak wyjątki. Przykładowo mBank informuje, że za aneksy do umów kredytowych nie są pobierane żadne opłaty, o ile zmiany dotyczą wsparcia w zakresie spłaty zadłużenia.

Jak restrukturyzacja wpływa na zdolność i historię kredytową?

Tak naprawdę jednym z głównych powodów składania wniosku o restrukturyzację jest istotna zmiana zdolności kredytowej. Jeżeli na przykład nasze obecne dochody są zupełnie inne niż w dniu podpisywania umowy kredytowej, to i poziom zdolności kredytowej plasuje się na odmiennym poziomie. 

Zmiany, jakie wprowadzi restrukturyzacja kredytu, wpłyną na zdolność kredytową. Dokładny zakres tych zmian jest uzależniony od specyfiki konkretnej restrukturyzacji. Jeśli przykładowo restrukturyzacja pozwoli nam obniżyć koszty kredytu, to nasza bieżąca zdolność kredytowa ulegnie poprawie.

Jednym z pozytywnych skutków restrukturyzacji kredytu może też być utrzymanie pozytywnej historii kredytowej. Tak będzie, jeśli restrukturyzacja pozwoli nam uniknąć pojawienia się przeterminowanych zobowiązań finansowych. Pozytywna historia kredytowa to zaś podstawowy warunek tego, by w przyszłości móc swobodnie korzystać z kolejnych produktów kredytowych.

Co w przypadku restrukturyzacji ze zmianą kredytobiorcy?

O swego rodzaju restrukturyzację kredytu aplikuje się również w sytuacjach nadzwyczajnych. Taką jest zwłaszcza śmierć kredytobiorcy. W takiej sytuacji wszystko zależy od tego, czy spadkobiorcy przyjęli spadek. Znaczenie ma też to, czy kredyt był ubezpieczony.

Jeśli w ramach spadku przyjmuje się kredyt, to wskazany jest możliwie najszybszy kontakt z bankiem. Często przeprowadzona zostaje wtedy właśnie restrukturyzacja kredytu. Przykładowo bank zaproponuje czasową karencję w spłacie zobowiązania. Nierzadko restrukturyzację zadłużenia przeprowadza się również po rozwodach. 

Jakie są alternatywy dla restrukturyzacji zadłużenia?

Mówiąc o restrukturyzacji kredytu, zwykle ma się na myśli rozwiązania proponowane przez bank, w którym ma się kredyt. Skorzystanie z tych rozwiązań ma na celu dopasowanie warunków zadłużenia do aktualnej sytuacji finansowej kredytobiorcy.

Wsparcia możemy też poszukać w programach rządowych. Za przykład można podać Fundusz Wsparcia Kredytobiorców. Ten program pozwala uzyskać pomoc w spłacie rat kredytu w wysokości kilkudziesięciu tysięcy złotych.

Alternatywą dla restrukturyzacji jest także refinansowanie kredytu. Uproszczając, polega to na przeniesieniu zobowiązań kredytowych do innego banku. Celem refinansowania kredytu gotówkowego lub hipotecznego jest zwykle uzyskanie niższego parametru RRSO.

Kiedy restrukturyzacja kredytu jest opłacalna?

Uogólniając, restrukturyzacja kredytu pozwala nam manewrować bieżącymi i przyszłymi kosztami zobowiązania. Opłacalność tego pomysłu zależy więc od perspektywy czasowej. Zdarza się, że restrukturyzacja kredytu jest korzystna w perspektywie krótkoterminowej, a już niekoniecznie długoterminowej. Tak będzie, gdy np. zarządzimy wydłużenie okresu kredytowania. Uzyskamy w ten sposób niższą bieżącą ratę, jednak łączny koszt kredytu okaże się wyższy.

Zawsze pod uwagę trzeba wziąć specyfikę indywidualnej sytuacji. Jeśli przykładowo przez restrukturyzację kredytobiorca uniknie postępowania windykacyjnego, to z pewnością jest to pomysł godny przynajmniej rozważenia.