Co to jest subkonto w ZUS? Jak działa i kogo można do niego upoważnić?

Jaki procent składki na ubezpieczenie emerytalne trafia na subkonto w ZUS?

Osoby, które decydują się na subkonto w ZUS gromadzą na nim pieniądze stanowiące odpowiednio:

• 7,3% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne - w całości na subkonto w ZUS,

• 2,92% (OFE) i 4,38% (subkonto ZUS) podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne.

Kto jest członkami otwartego funduszu emerytalnego?

Od 1 maja 2011 roku subkonto w ZUS jest prowadzone dla osób, które należą do otwartego funduszu emerytalnego albo dla tych, urodzonych po 31 grudnia 1968 roku, które nie przystąpiły do OFE. W 2014 roku zaszła w tym obszarze zmiana, która daje osobom rozpoczynającym pracę szansę na podjęcie decyzji - czy chcą zawrzeć umowę z OFE, czy nie. Mają na to 4 miesiące od podjęcia zatrudnienia. Brak decyzji w tym obszarze skutkuje gromadzeniem składek automatycznie na subkoncie w ZUS.

Członkiem OFE nie może być osoba urodzona przed 1 stycznia 1949 r. W związku z tym, nie ma ona również subkonta w ZUS.

Dzielenie środków zgromadzonych na subkoncie w ZUS

Zarówno wtedy, gdy jesteś członkiem otwartego funduszu emerytalnego, jak i masz subkonto w ZUS, musisz mieć świadomość tego, że w niektórych okolicznościach może dojść do ich podziału.

Kiedy dzielone są pieniądze?

• W przypadku rozwodu.

• W przypadku ustania wspólności majątkowej.

• Gdy dojdzie do unieważnienia małżeństwa.

W każdym z tych trzech przypadków - ustania wspólności majątkowej, rozwodu lub unieważnienia małżeństwa - należne sumy są transferowane na subkonto w ZUS należące do byłego współmałżonka. Nie ma możliwości złożenia wniosku o wypłatę środków w formie gotówkowej.

Innym powodem dzielenia pieniędzy z subkonta ZUS jest:

• Śmierć osoby, która miała subkonto w ZUS.

Jeśli była to osoba w związku małżeńskim

Jeżeli dana osoba była w związku małżeńskim i we wspólności majątkowej z partnerem, na jego subkonto w ZUS trafi połowa środków zgromadzonych na subkoncie. Drugą połowę otrzymają osoby uposażone. Jeśli nikt nie został wskazany, pieniądze z subkonta ZUS zostaną włączone do masy spadkowej.

Jeśli ta osoba nie miała męża

Całość środków z subkonta ZUS trafia do osób uprawnionych przez zmarłego. W przypadku osób ubezpieczonych, które nikogo nie wskazały, całość środków z subkonta trafi do masy spadkowej.

Dziedziczenie w przypadku śmierci osoby mającej subkonto w ZUS

Nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że środki zgromadzone ba subkoncie w ZUS podlegają dziedziczeniu. Kto kwalifikuje się do dziedziczenia środków zapisanych na koncie? To prawo przysługuje osobom uprawnionym przez zmarłego lub jego ustawowym spadkobiercom, jeśli za życia nie doszło do sporządzenia testamentu czy upoważnienia konkretnych osób lub zmarły nie miał żony/męża.

Przeczytaj także: Oszczędzanie na emeryturę: IKE – co warto o nim wiedzieć?

Środki zgromadzone na subkoncie i w OFE wchodzą w skład masy spadkowej. Uwaga! Nie są automatycznie wypłacane, lecz przekazywane wyłącznie na wskazane konto po złożeniu stosownego wniosku. Tak, do otrzymania środków z subkonta zmarłego członka rodziny czy przyjaciela trzeba złożyć wniosek. O takiej konieczności przypomni ZUS, kontaktując się z osobami uprawnionymi przez posiadacza konta.

Jak zawnioskować o wypłatę środków z subkonta osoby ubezpieczonej?

Wypłata środków - ZUS i OFE

Jeśli zmarły miał subkonta ZUS i był członkiem OFE, wtedy w razie jego śmierci wypłatę środków rozpoczyna OFE. To tam dokonuje się podział i informacja w ciągu 14 dni zostaje przekazana do ZUS. Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma 3 miesiące na realizację wypłaty.

Wniosek o wypłatę środków a subkonto ZUS

Jeśli zmarły nie był członkiem OFE, wypłatę środków rozpoczyna ZUS. Wymaga to jednak złożenia stosownego wniosku - wniosek USS dostępny jest m.in. na stronie internetowej. Po wypełnieniu można przesłać go elektronicznie lub złożyć osobiście w oddziale.

ZUS nie określa, w jakim terminie należy złożyć wniosek. Można to zrobić bezterminowo, w dowolnym momencie.

Wskazanie osób uprawnionych do subkonta w ZUS

Jak wynika z powyższego, warto jest upoważnić bliskich do swojego subkonta w ZUS. Takie oświadczenie najlepiej jest złożyć w momencie wejścia na rynek pracy i podjęcia zatrudnienia. W takiej sytuacji, w razie śmierci osoby mającej subkonto, dojdzie do bezpośredniego kontaktu z upoważnionymi do dziedziczenia pieniędzy z subkonta w ZUS.

Osoba ubezpieczona może swobodnie decydować o tym, kto będzie upoważniony do otrzymania środków zgromadzonych na subkoncie w ZUS. To nie tylko członkowie rodziny, ale też osoby niespokrewnione.

Proces wypłaty przebiegnie nie tylko sprawniej, ale też środki trafią do tych osób, na których Ci zależy. Informacja o środkach zgromadzonych na subkoncie z otwartym funduszem emerytalnym trafi do nich szybko i będą mogli złożyć wniosek o wypłatę środków z subkonta.

W przeciwnym razie - gdy nie ma wskazanych osób uprawnionych - po śmierci osoby ubezpieczonej pieniądze trafiają do masy spadkowej.

Środki na subkoncie w ZUS a przejście na emeryturę

Gdy nastaje długo wyczekiwany dzień osiągnięcia wieku emerytalnego (60 lat kobiety i 65 lat mężczyźni), wiele osób rezygnuje z aktywności zawodowej i decyduje się żyć ze świadczenia emerytalnego. Ci, którzy gromadzili środki na indywidualnym koncie, mieli II lub nawet III filar mogą liczyć na podwyższone świadczenie emerytury docelowej.

Jeśli decydujesz się na wcześniejszą emeryturę, wtedy środki zgromadzone w ramach otwartego funduszu emerytalnego OFE i subkonta w ZUS przekazywane są na dochody budżetu państwa. To warunek konieczny.

Wypłata gwarantowana z subkonta ZUS - o co chodzi?

Załóżmy, że emeryt gromadził środki na swoim subkoncie w ZUS, ale zmarł zanim ukończył 65 lat i otrzymał prawo do pobierania świadczenia emerytalnego. Co wtedy dzieje się z jego pieniędzmi? ZUS przekazuje wypłatę gwarantowaną osobom wskazanym przed emeryta.

Uposażony ma prawo otrzymać jednorazowe świadczenie pieniężne:

• w całości lub

• częściowo.

Przekazanie części wypłaty gwarantowanej następuje wtedy, gdy do śmierci doszło w ciągu 3 lat od pierwszej wypłaty emerytury docelowej.

Co stanie się z pieniędzmi zgromadzonymi na subkoncie ZUS w razie niewskazania uposażonego? Wtedy automatycznie prawo do środków ma współmałżonek zmarłego. Otrzymuje on wypłatę środków zgromadzonych na subkoncie w ZUS, o ile pozostawali we wspólności majątkowej. W przeciwnym razi po śmierci ubezpieczonego środki zgromadzone na subkoncie wejdą w skład jego masy spadkowej i zostaną rozdzielone po osobach uprawnionych.

Kogo można upoważnić do otrzymania środków?

• Członków najbliższej rodziny, czyli dzieci, wnuki, rodziców, współmałżonka.

• Osoby z dalszej rodziny, a nawet niespokrewnione, ale pod warunkiem, że współmałżonek wyrazi na to zgodę.

Więcej o upoważnieniach i konsekwencjach swoich decyzji przeczytasz w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (17 grudnia 1998 r.).