„Kredyt na start” a własność nieruchomości. Odpowiadamy na pytania

Na początku kwietnia światło dzienne ujrzał projekt ustawy wprowadzającej „Kredyt na start”. Następca „Bezpiecznego kredytu 2 procent” od początku budzi sporo emocji. Z jednej strony krytykowany jest wpływ preferencyjnego finansowania na wzrost cen na rynku nieruchomości. Z drugiej, schemat staje się obiektem zainteresowania osób, które nie mają obecnie szans na komercyjną hipotekę lub poszukują tańszej alternatywy.

Do redakcji napływają pytania od Czytelników, którzy mają wątpliwości, czy w ogóle mieszczą się w grupie docelowej „Kredytu na start”. Szczególną niepewność budzą wymagania dotyczące braku prawa do nieruchomości jako warunku wstępnego otrzymania dopłat do kredytu hipotecznego. Spójrzmy na parę przykładów, podkreślając jednak, że nasz komentarz opiera się na obecnym kształcie projektu ustawy, a nie obowiązującego prawa.

Dwie kawalerki otrzymane w darowiźnie a „Kredyt na start”

„Moja żona dostała jako darowiznę dwie kawalerki. Jedną z nich przed naszym ślubem, a drugą po. Nie posiadamy rozdzielności majątkowej. Czy wiedzą państwo czy to wyłącza nas z programu 'na start'?” – pyta się w wiadomości przesłanej Bankier.pl jeden z Czytelników.

Projekt ustawy jasno wskazuje, że w takim przypadku „Kredyt na start” nie będzie dostępny. Podstawowy warunek brzmi bowiem następująco „Kredyt mieszkaniowy może zostać udzielony, jeżeli: 1) w dniu jego udzielenia: a) kredytobiorca nie posiada i przed tym dniem nie posiadał prawa własności lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego”. Przewidziano jednak od tej zasady wyjątki.

Pierwszym jest sytuacja, w której w skład gospodarstwa domowego wchodzi co najmniej trójka dzieci. Projekt dopuszcza wówczas operację, którą można nazwać „mieszkaniowym upgradem”. Takie gospodarstwo może kupić na preferencyjny kredyt nową nieruchomość, a poprzednią musi sprzedać w ciągu 2 kolejnych lat.

Drugą opcją jest pozbycie się posiadanych nieruchomości w drodze darowizny, ale na rzecz osoby, która nie wchodzi w skład gospodarstwa domowego. Mówi o tym scenariuszu następujący fragment:

„Nie jest prawem własności lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego w rozumieniu ust. 1 pkt 1 lit. a, ani spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu w rozumieniu ust. 1 pkt 1 lit. b:

1) prawo nabyte przez kredytobiorcę w drodze dziedziczenia lub darowizny i zbyte: a) przez niego przed ukończeniem 18 lat lub b) w drodze darowizny na rzecz osoby nie wchodzącej w skład jego gospodarstwa domowego”

Taka regulacja oznaczałaby, że możliwe byłoby np. przekazanie w darowiźnie rodzicom lub rodzeństwu nieruchomości (bez dodatkowych obciążeń podatkowych), a w przyszłości ponowne przeniesienie prawa do nieruchomości w ten sam sposób.

Działka lub budowa a „Kredyt na start”

„Czy posiadając 10% udziałów w działce budowlanej bez kredytu jest szansa na to by ubiegać się o ten kredyt czy nie?” – pyta się jeden z Czytelników zainteresowany preferencyjnym finansowaniem.

W tym i podobnych przypadkach kluczowym pytaniem jest, czy nieruchomość posiadana w części lub całości przez potencjalnego kredytobiorcę jest nieruchomością mieszkalną. Działka nie stanowi nieruchomości mieszkalnej, a więc możliwe będzie skorzystanie z „Kredytu na start”.

Podobną sytuację napotkamy, jeśli na działce już rozpoczęta została budowa lub posiadamy działkę np. rekreacyjną z domkiem letniskowym. Projekt ustawy wśród warunków wstępnych wymienia tylko nieposiadanie prawa własności do lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.