Ostatnie lata upływają nam pod znakiem różnego rodzaju kryzysów. Zaczęło się od pandemii COVID-19 i lockdownów, później nadeszła wojna w Ukrainie i wreszcie rekordowa inflacja.
- Wszystko to powoduje, że Polacy widzą przyszłość finansową w ciemnych barwach. Nie wiemy, co będzie, ale w naturalny sposób tworzymy wizję przyszłości, opierając się na niedawnych doświadczeniach, a te były niestety przeważnie negatywne – mówi Katarzyna Kierzkowska, menadżer ds. Badań i Analiz Rynku w Credit Agricole.
Bank przeprowadził badania, w których sprawdził, czy ostatnie wydarzenia zmieniły podejście Polaków do zarządzania budżetami domowymi i wydawania pieniędzy. Oto najważniejsze wnioski z raportu.
1. 70 proc. respondentów obawia się o swoją sytuację finansową w przyszłości.
70 proc. badanych obawia się o swoją sytuację finansową. Najsilniej obawy te odczuwają kobiety. Niepokoi przede wszystkim rekordowa inflacja – taką odpowiedź wskazało 91 proc. respondentów. Na dalszych pozycjach znalazły się wojna w Ukrainie i powrót pandemii COVID-19.
2. 78 proc. badanych lepiej planuje domowe finanse.
Polacy zaczynają oszczędzać. 56 proc. respondentów odkłada regularnie jakąś kwotę pieniędzy, a 64 proc. robi to od czasu do czasu. 61 proc. zdecydowało się ograniczyć codzienne wydatki, a 52 proc. odłożyło na później zaciągnięcie kredytu. Aż 62 proc. respondentów zrezygnowało z wyjazdów turystycznych.
3. Większość trzyma oszczędności w banku.
Oszczędzone środki przeważnie są deponowane na koncie oszczędnościowym, albo na koncie ROR, 23 proc. deklaruje, że przechowuje oszczędności w domu.
- Oznacza to, że Polakom trudno wdrożyć długofalowe strategie dotyczące np.: planowania budżetu czy systematycznego oszczędzania. Tego typu działania wymagają czasu i wysiłku, nierzadko poszerzania wiedzy na tematy finansowe, a przede wszystkim - zmiany nawyków. Zamiana nawyków jest zaś procesem trudnym i długotrwałym stąd często nierealizowanym - mówi Katarzyna Kierzkowska.
4. W ciągu ostatnich 3 miesięcy 15 proc. badanych przeniosło pieniądze do innego banku.
Część osób szuka dla swoich pieniędzy lepszych produktów oszczędnościowych. 18 proc. respondentów zdecydowała się przenieść pieniądze na bardziej opłacalny produkt bankowy w swoim banku, a 15 proc. znalazła lepszą ofertę w innej instytucji. 14 proc. ankietowanych musiało wydać część oszczędności na życie.
5. Ponad połowa Polaków nie szuka informacji o oszczędzaniu.
Tylko niecała 1/3 Polaków szuka opłacalnych sposób pomnażania oszczędności, 51 proc. w ogóle nie chce poszerzyć wiedzy o oszczędzaniu i zarządzaniu pieniędzmi. Inwestycje i alternatywne formy pomnażania środków pozostają w kręgu zainteresowań bardzo wąskiej grupy (tylko ok. 20 proc. interesuje się tym tematem, a 1-2 proc. podejmuje realne działania). Niecałe 60 proc. osób deklaruje, że nie używa żadnych narzędzi do zarządzania budżetem, mimo że są świadomi, że tym budżetem powinni zarządzać uważniej.
6. Szukamy rabatów i promocji.
- Nie ulega wątpliwości, że przy obecnym poziomie inflacji, wzrostu cen nie jesteśmy w stanie wydawać pieniędzy tak samo, jak przed tzw. erą kryzysów. Dlatego też faktyczne działania odnośnie budżetu i oszczędzania to najczęściej mikrostrategie dotyczące ograniczania konsumpcji, odkładania planów i szukania codziennych oszczędności – mówi Katarzyna Kierzkowska.
- W naszym badaniu działaniem podejmowanym przez zdecydowaną większość Polaków okazało się…poszukiwanie rabatów i promocji. Ponad 78% badanych zadeklarowało, że szuka rabatów i promocji, nawet jeśli wymaga to od nich czasu i wysiłku, jednocześnie rabaty i promocje to najczęściej poszukiwany sposób na oszczędzanie. Oznacza to, że dla dużej części Polaków oszczędzanie to nie tyle pomnażanie środków, ile poszukiwanie sposobów na to, by wydać mniej, tak by móc utrzymać standard życia na podobnym poziomie jak przed nadejściem inflacji – dodaje.
Opracowano na podstawie badania Banku Credit Agricole „Budżet i oszczędności”. Badanie zostało zrealizowane w sierpniu 2022 r. na reprezentatywnej próbie 1043 Polaków.