Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego zatrzymała Polaka, który miał szpiegować na rzecz rosyjskiego cywilnego wywiadu SWR. Pracując w warszawskim urzędzie, miał przekazywać Rosji cenne operacyjnie dane. Sąd aresztował go na trzy miesiące. "Ta sprawa to jedynie element szerokich działań Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, która neutralizuje działalność wywiadowczą Federacji Rosyjskiej" - powiedział podczas konferencji prasowej Żaryn.
Ambasador Andriejew w rozmowie z dziennikarzami po wyjściu z polskiego MSZ przekazał, że został poinformowany o decyzji polskich władz o wydaleniu z Polski dyplomatów rosyjskich. "Dostałem notę MSZ o wydaleniu 45 naszych pracowników ambasady i misji handlowej" - powiedział.
Pytany, jak polska dyplomacja uzasadniała tę decyzję odparł: "Za działalność, która jest niezgodna z Konwencją Wiedeńską, jak to zwykle jest. (...) Niby oni pracowali niezgodnie z Konwencją Wiedeńską, niezgodnie z ich statusem. Po drugie sytuacja ogólna, sytuacja na Ukrainie".
Jego zdaniem, nie ma do tego żadnych podstaw. "Nasi współpracownicy zajmowali się działalnością normalną, dyplomatyczną, handlową, zgodnie z ich obowiązkami" - mówił Andriejew.
Zaznaczył, że dyplomaci ci muszą opuścić Polskę w ciągu maksymalnie pięciu dni. "To jest decyzja suwerenna strony polskiej. Tak samo, jak mamy prawo do własnych decyzji ws. kroków odwetowych" - powiedział Andriejew. Dopytywany o jakie kroki chodzi odparł: "Na zasadzie wzajemności".
Dodał, że wobec niego nie została podjęta decyzja o wydaleniu. "Pozostaję" - oświadczył. Zwrócił przy tym uwagę, że formalnie stosunki dyplomatyczne pomiędzy Polską i Rosją nie zostały zerwane, a ambasada rosyjska w Polsce nadal będzie działać.
Żaryn na środowym briefingu podkreślił, że z rozpoznania Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego wynika, że "służby rosyjskie są coraz bardziej ofensywne i agresywnie działają przeciwko Polsce".
"W związku wypełnianiem swoich obowiązków ABW przygotowała listę zidentyfikowanych 45 osób pracujących w Polsce pod tzw. przykryciem dyplomatycznym. To są osoby, które funkcjonują w ramach statusu dyplomatycznego, ale de facto prowadzą działalność wywiadowczą przeciwko Polsce" - poinformował.
"Na tej liście, która została w ostatnim dniu przekazana do Ministerstwa Spraw Zagranicznych, znajdują się funkcjonariusze służb specjalnych Federacji Rosyjskiej, ale także osoby z nimi współdziałające" - podkreślił rzecznik prasowy ministra koordynatora służb specjalnych.
Jak poinformował, szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego przekazując we wtorek taką listę do polskiego MSZ, "wniósł jednocześnie o spowodowanie pilnego wydalenia tych osób z terenu RP". "Czekamy na dalsze informacje, które będą podawane przez MSZ" - powiedział rzecznik.
Żaryn zaznaczył, że wskazane na liście osoby prowadziły działalność wywiadowczą przeciwko Polsce, ale także przeciwko naszym partnerom. "Działalność związana z tymi osobami i działalność tych osób to nie tylko pogwałcenie polskiego prawa, ale również działalność, która jest sprzeczna z konwencją wiedeńską" - zauważył.
"Te osoby, które mają chociaż status dyplomatyczny, należy traktować jako osoby prowadzące działalność wywiadowczą w imieniu służb specjalnych Federacji Rosyjskiej" - podkreślił. Jak przekazał PAP, na liście są tylko Rosjanie, którzy w Polsce przebywali w ramach rosyjskiej misji dyplomatycznej i oficjalnie mają taki status.
Pytany na briefingu, od kiedy ci "dyplomaci" działali w Polsce, odparł, że nie ma takich informacji. "Mamy do czynienia z osobami, które zostały zidentyfikowane jako te, które prowadzą działalność wywiadowczą na terenie Polski. Ta decyzja władz ABW jest decyzją związaną i z uwarunkowaniami dotyczącymi agresji rosyjskiej na Ukrainę, ale również z większą aktywnością, groźniejszą aktywnością służb specjalnych przeciwko Polsce" - dodał.
Żaryn wyjaśnił też, że na tej liście znajduje się też oficer służb rosyjskich, którego działalność została rozpoznana w śledztwie dotyczącym obywatela RP zatrzymanego 17 marca pod zarzutem szpiegostwa. Na briefingu mówił też o szczegółach tego zatrzymania. Mężczyzna miał szpiegować na rzecz rosyjskiego cywilnego wywiadu SWR.
Rzecznik ministra koordynatora służb specjalnych informował wcześniej PAP, że zatrzymany pracował w Wydziale Archiwalnym Ksiąg Stanu Cywilnego w Archiwum Urzędu Stanu Cywilnego m.st. Warszawy. W urzędzie miał kopiować dane i przekazywać je Rosjanom z SWR. Prokuratura postawiła mu zarzut szpiegostwa - prowadzenia działalności na rzecz obcego wywiadu oraz zarzut przestępstwa urzędniczego - przekroczenia uprawnień. Za takie czyny grozi kara do 15 lat więzienia. Na wniosek prokuratora sąd zdecydował o trzymiesięcznym aresztowaniu podejrzanego.
"Są dowody na to, że ten człowiek realnie przekazywał informacje stronie rosyjskiej, czym wyrządził szkodę RP" - podkreślił Żaryn na briefingu. Zapytany, kiedy zatrzymany zatrudnił się w urzędzie i jak długo prowadził taką działalność, odparł, że "nie ma takich danych do przekazania". "Mamy do czynienia ze śledztwem, które trwa. Ten mężczyzna został zatrzymany w ostatnich dniach. To śledztwo wciąż jest w toku, różne wątki muszą być nadal weryfikowane" - powiedział Żaryn.
Jak zaznaczył, sprawa ta jest rozwojowa i niewykluczone są dalsze czynności w tym śledztwie.(PAP)
Autorki: Agnieszka Ziemska, Daria Kania, Anna Kruszyńska