Rzecznik Praw Obywatelskich zaskarżył do Trybunału Konstytucyjnego kwotę wolną od podatku w pierwszym progu podatkowym od osób fizycznych (PIT). W ocenie Rzecznika 556 zł i 2 grosze to zbyt niska kwota zwolnienia, nieodpowiadająca progowi ubóstwa.
O skierowaniu wniosku do TK poinformował dziennikarzy we wtorek w Warszawie zastępca rzecznika Stanisław Trociuk.
RPO zwraca uwagę w piśmie do TK, że roczny dochód odpowiadający takiemu zwolnieniu - 3089 zł - nie pozwala na zapewnienie elementarnych potrzeb życiowych. Przypomina, że kwota wolna od podatku do 2003 r. była ustawowo waloryzowana. Od tej pory tylko raz - w 2006 r. Sejm podwyższył kwotę z 530,08 zł do obecnej.
Zdaniem Rzecznika kwota wolna od podatku powinna odpowiadać progowi ubóstwa - kryteriom dochodowym uprawniającym do pomocy socjalnej. To obecnie 542 zł miesięcznie dla osoby samotnej oraz 456 zł miesięcznie dla osoby w rodzinie. Oznacza to, że roczny dochód dla osoby samotnej jest ponad dwukrotnie wyższy od dochodu podlegającemu zwolnieniu - 6504 zł rocznie, przy 3089 zł zwolnionych obecnie z podatku - przypomina RPO.
Trybunał miałby ocenić sytuację, w której ustawodawca ustala kwotę wolną od podatku w oderwaniu od przyjętych w prawie normatywnych kryteriów ubóstwa. Rzecznik podnosi, że nie jest sprawiedliwa norma, która każe osobom uzyskującym dochód niepozwalający na zaspokojenie niezbędnych potrzeb życiowych, podzielić się jeszcze tym dochodem z resztą społeczeństwa.
Taki system przyczynia się do poszerzenia ubóstwa i jeszcze bardziej uzależnia takie osoby od publicznego systemu pomocy społecznej - zaznaczył Rzecznik w wystąpieniu do TK.
Trociuk podkreślił, że przed skierowaniem sprawy do TK Rzecznik zwracał się o zmianę przepisów - kwoty wolnej od podatku - do resortu finansów, jednak nie została podjęta odpowiednia zmiana prawa. Dlatego zdecydował się poddać te zasady ocenie Trybunału.
Obecnie podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT) płacony jest według dwóch stawek podatkowych - 18 i 32 proc. Próg dochodowy po przekroczeniu którego płaci się podatek według wyższej stawki wynosi 85 tys. 528 zł dochodu.
Komentarz eksperta
Krzysztof Kolanygłówny analityk Bankier.plPodatek dochodowy może zabić
Kwota wolna od PIT nie była waloryzowana praktycznie od 11 lat. Dla porównania: w tym samym czasie w Wielkiej Brytanii uległa ona podwojeniu! Tyle że Trybunał Konstytucyjny nie stoi na straży zdrowego rozsądku, tylko Konstytucji RP i nierzadko stosuje arcypokrętne uzasadnienia dla obrony interesów państwa kosztem obywateli.
Szanse na pozytywny dla podatników werdykt TK są tym mniejsze, im większe może być uszczuplenie wpływów podatkowych. A w przypadku propozycji RPO byłoby ono niebagatelne. Podniesienie kwoty wolnej do podatku z obecnych 556,02 zł do 1170,72 zł oznaczałoby dla państwa „utratę” 614,70 zł na podatnika. Przy przeszło 25 milionach podatników PIT dochody państwa zmalałby o 15,3 mld złotych, co stanowi ok. 30% wpływów z tego podatku.
Czytaj dalej(PAP)
ago/ pz/
