Z punktu widzenia podatkowego w kontekście funduszu reprezentacyjnego należy zwrócić uwagę na przepisy ustaw o PIT i CIT, dotyczące kosztów uzyskania przychodów po stronie przedsiębiorcy. W szczególności art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o PIT oraz art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT stanowią odpowiednio, iż nie uważa się za koszty uzyskania przychodów „kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych”.
W związku z niezdefiniowaniem w przepisach podatkowych pojęcia „reprezentacji” w sposób kompleksowy, stosowanie tych regulacji napotyka w praktyce na znaczne trudności dotyczące zwłaszcza odróżnienia reprezentacji od reklamy przedsiębiorstwa. Trudności z interpretowaniem pojęcia „reprezentacji” dla celów podatkowych znajdują również odzwierciedlenie w rozbieżnych stanowiskach organów podatkowych i sądów administracyjnych.
Z jednej strony, kierując się definicją słownikową, należałoby przyjąć, iż „reprezentacja” oznacza „okazałość”, „wystawność”. Z drugiej strony, w niedawnym wyroku Naczelny Sąd Administracyjny uznał, iż nawet przekazywanie drobnych upominków, ale oznaczonych logo innych firm, zmierza do „podniesienia prestiżu firmy u jej kontrahentów” i „ma służyć dobremu wizerunkowi własnej firmy”, a zatem „należy do sfery reprezentacji” (wyrok z 2 lutego 2010 r., sygn. II FSK 1472/08). W związku z niepewną sytuacją prawną, podatkowa kwalifikacja wydatków w kontekście reprezentacji jest przedmiotem licznych interpretacji wydawanych przez organy podatkowe na wniosek podatników.
Należy zauważyć, iż zasadniczo możliwe jest również utworzenie przez podatnika funduszu reprezentacyjnego w sensie wyodrębnienia majątkowego, odzwierciedlonego odpowiednio w księgach rachunkowych (jak np. w przypadku zakładowego funduszu świadczeń socjalnych). W takim przypadku odpisy dokonywane na taki fundusz nie będą stanowiły kosztów podatkowych przedsiębiorcy (art. 23 ust. 1 pkt 7 ustawy o PIT, art. 16 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT).
Działania w zakresie reprezentacji przedsiębiorstwa wiążą się również z konsekwencjami na gruncie przepisów dotyczących VAT. W obecnie obowiązującym stanie prawnym nieodpłatne przekazywanie przez podatnika towarów oraz nieodpłatne świadczenie usług na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem (np. w ramach reprezentacji przedsiębiorstwa), nie powinny być uznawane za czynności podlegające opodatkowaniu VAT (art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o VAT).
Z drugiej strony w świetle wyroków sądów administracyjnych można argumentować, iż podatnikowi generalnie powinno pomimo to przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego na nabycie towarów i usług na cele reprezentacyjne, jeżeli owa reprezentacja dotyczy działalności przedsiębiorstwa opodatkowanej VAT. Wyjątki w tym zakresie powinny dotyczyć sytuacji, w których ustawa o VAT wprost odmawia prawa do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu, jak np. co do zasady ma to miejsce przy nabyciu usług noclegowych i gastronomicznych (art. 88 ust. 1 pkt 4). W takim przypadku VAT niepodlegający odliczeniu powinien natomiast stanowić koszt uzyskania przychodów dla potrzeb PIT/CIT (art. 23 ust. 1 pkt 43 lit. a tiret drugie ustawy o PIT, art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. a tiret drugie ustawy o CIT).
Poza kwestiami opodatkowania PIT/CIT oraz VAT samego przedsiębiorcy, należy również zwrócić uwagę na możliwe konsekwencje wydatków ponoszonych z funduszu reprezentacyjnego w zakresie obowiązków przedsiębiorcy jako płatnika PIT i ZUS. W szczególności, jeżeli przedsiębiorca sfinansuje pracownikom ze środków funduszu świadczenia niezwiązane z wykonywaniem przez nich obowiązków służbowych (takich jak reprezentowanie firmy w kontaktach z kontrahentami), lecz na ich prywatny użytek, zachodzi ryzyko, iż będzie to stanowiło przychód z tytułu nieodpłatnego świadczenia tych pracowników, od którego pracodawca powinien odprowadzić PIT i ZUS.
Maciej Zaręba, doradca podatkowy w Firmie Doradczej KPMG
Zobacz też:
» Inwestowanie w pracowników może przynieść 50% zysku
» Zwolnieni urzędnicy wygrają w sądach
» Dobry klinet to stały klient
» Inwestowanie w pracowników może przynieść 50% zysku
» Zwolnieni urzędnicy wygrają w sądach
» Dobry klinet to stały klient
Źródło:
