Pokolenie Z wkracza na rynek pracy w czasach dynamicznych zmian technologicznych, społecznych i gospodarczych. O tym, jak młodzi odnajdują się w tej rzeczywistości, czy elastyczne formy zatrudnienia, praca zdalna i równowaga między życiem prywatnym a zawodowym to dla nich priorytety – rozmawiali uczestnicy panelu „Pokolenie Z na rynku pracy. Przygotowani czy nie?” podczas Europejskiego Forum Nowych idei w Sopocie.
Najważniejszy balans między pracą a życiem prywatnym
Głównym punktem spotkania była prezentacja wyników badań dotyczących pokolenia Z na rynku pracy, zrealizowanych przez zespół pod kierunkiem prof. Jacka Męciny z Uniwersytetu Warszawskiego oraz firmę badawczą SW Research. Pokazały one, że:
- blisko 80 proc. badanych uznało równowagę między życiem zawodowym a prywatnym za kluczową wartość przy wyborze pracodawcy,
- wybór pracodawcy nie jest przypadkowy i młodzi ludzie bardzo cenią sobie jego reputację oraz podmiotowy sposób traktowania pracowników,
- dla 82 proc. liczy się otwarta komunikacja z przełożonymi oraz dobra atmosfera w miejscu pracy,
- 80 proc. respondentów wskazało jako istotną przy wyborze miejsca pracy stabilność zatrudnienia,
- 83 proc. badanych oczekuje atrakcyjnych zarobków, choć na etapie wyboru pracodawcy wynagrodzenie jest dla nich decydujące,
- istotne były również benefity dodatkowe oraz możliwość rozwoju zawodowego i osobistego.
Wysokie wynagrodzenie to nie wszystko
Jak twierdzi Piotr Zimolzak z SW Research, to, co wybrzmiewa z badań, jeśli chodzi o oczekiwania młodych ludzi, to work-life balance, świadomy wybór pracodawcy, ważna rola relacji, I to, że liczy się nie tylko satysfakcjonujące wynagrodzenie, ale również pozapłacowe benefity.
– Pokolenie Z to grupa, która cechuje się dużą elastycznością, gotowością do uczenia się, samodzielnością, wysoką świadomością własnych potrzeb, której nie należy mylić z roszczeniowością – mówi Piotr Zimolzak. – Natomiast komunikatem dla menadżerów jest to, że niekoniecznie przyciągnie ich do pracy wysokie wynagrodzenie.
Według prof. Jacka Męciny, pokolenie Z za chwilę będzie stanowiło prawie jedną trzecią zasobów pracowniczych w Polsce.
– Ich najważniejsze oczekiwania i preferencje to stabilność zatrudnienia, sprawiedliwe wynagrodzenie i równowaga praca-życie, a także możliwość rozwoju zawodowego i dobrostan psychiczny – mówi prof. Jacek Męcina.
Żądają równowagi i dobrostanu
Jak zauważyła Maria Jastrzębska, studentka Uniwersytetu Warszawskiego, każde pokolenie, które wchodziło na rynek, zarówno X-y, boomersi czy Y-ki, wprowadzało coś nowego - etos ciężkiej pracy, lojalność wobec jednego pracodawcy, koncepcję work-life balance, transparentność.
– Również my jesteśmy kolejną generacją, która wnosi nowości, a niekoniecznie wymusza te zmiany – twierdzi Maria Jastrzębska. – Żądamy równowagi i balansu. Chcemy, aby pracodawca dbał o nasz dobrostan. Z badań Humanitas wynika, aż 63 proc. Zetek zniechęca się do podjęcia pracy, gdy pracodawca nie odpowiada ich wartościom. Czyli jeśli nie zgadzamy się z tym, co dana firma reprezentuje, nie będziemy gotowi na podjęcie tam pracy. Oczywiście stawiamy na dużą elastyczność, na to, aby być autonomicznymi. Trochę odpychamy hierarchię. Lubimy, żeby praca była pod nas, ale za to dużo możemy dać od siebie m.in. elastyczność, świadomość, szybkość pracy. Cały nasz świat jest tak dynamiczny, że jesteśmy gotowi w ciągu minuty zmienić się z projektu na projekt.
– Przede wszystkim wnosimy siłę roboczą. Dlatego po prostu musimy się jakoś dogadać – uważa Wiktoria Nowak, studentka Uniwersytetu Warszawskiego. – Warto sobie przypomnieć, co było, kiedy milenialsi wchodzili na rynek pracy. Rodzice mi opowiadali, że jak oni zaczęli mówić o tym, że chcą mieć godną płacę, wyjeżdżać na wyjazdy na weekendy i mieć ładne biuro z piłkarzykami, to pracodawcy byli zaskoczeni. Teraz dzieje się kolejna zmiana i trzeba się dostosować do siebie wzajemnie.
Urodzili się w świecie cyfrowym i mają cenne kompetencje
Uczestnicy
spotkania rozmawiali też o konsekwencjach wprowadzenia robotyzacji,
automatyzacji i sztucznej inteligencji.
– Młodzi nie tylko urodzili się w świecie cyfrowym i są z tym kompetencjami za
pan brat, ale w dodatku oni te kompetencje nabyli nie dzięki publicznej
edukacji czy pracodawcom, ale dzięki własnym inicjatywom i samokształceniu
– uważa prof. Jacek Męcina.
– Jesteśmy bardzo specyficznym pokoleniem, ponieważ dorastaliśmy tuż przed rozpoczęciem sfery internetowej. Tak naprawdę my tworzyliśmy i wprowadzaliśmy z milenialsami internet, na którym w tym momencie bazujemy, więc to jest niezastępowalna wartość. Mamy wiedzę i znajomość tematu, m.in. jeśli chodzi o sferę digitalną – uważa Zu Bochniarz, studentka Uniwersytetu Warszawskiego.
Również dla młodych technologia bywa wyzwaniem
Według przedstawicieli Zetek, sztuczna inteligencja i nowe technologie będą zmieniać rynek pracy, jednak również dla nich są one wyzwaniem.
– Jesteśmy pierwszym pokoleniem, które urodziło się w kompletnie cyfrowym świecie. Natomiast zderzamy się na co dzień z takim błędnym przeświadczeniem, że te nasze kompetencje cyfrowe są nad wyraz rozwinięte. Tymczasem to nie jest tak, że potrafimy automatycznie rozwiązać wszystkie problemy informatyczne świata – uważa Mikołaj Florczak, student Uniwersytetu Warszawskiego.
Okazuje się, że młodzi ludzie pokładają w nowych technologiach duże nadzieje na realizację swoich priorytetów.
– AI to kolejna technologia, która powinna tak naprawdę zmienić rynek, żebyśmy mieli czas na życie. W końcu dążymy do tego, aby osiągnąć work-life balance i żeby mimo wszystko praca nie była całym naszym życiem, tylko była czymś, co nas dopełnia – dodaje Zu Bochniarz.