Prokuratura Rejonowa w Hajnówce (Podlaskie) opublikowała informację o uzupełnieniu wniosku dowodowego, który złożyła do sprawy aktywistów zaangażowanych w pomoc humanitarną na granicy z Białorusią. Są oni oskarżeni o ułatwianie migrantom niezgodnego z prawem pobytu w Polsce. - Konieczne jest przesłuchanie jeszcze jednego świadka, w czerwcu możliwe zakończenie procesu - zdecydował sąd.
Prokuratura wnioskuje też do sądu o powołanie biegłych do oceny tych nowych dowodów. Kolejna rozprawa zaplanowana jest na środę.
W ocenie prokuratury dodatkowe dowody złożone przez nią do akt tej sprawy uzasadniają zmianę kwalifikacji czynów zarzuconych oskarżonym – z ułatwienia pobytu w Polsce na organizację migrantom nielegalnego przekraczania granicy „wspólnie i w porozumieniu ze sobą oraz z innymi nieustalonymi osobami”. To kwalifikacja surowsza od zawartej w akcie oskarżenia.
Sąd przesłuchał w środę troje świadków, w tym dwie osoby - kobiety pochodzenia kurdyjskiego - z wykorzystaniem telekonferencji z sądem w Niemczech. Zdecydował, że nowe wnioski dowodowe prokuratury, w ocenie której zachodzą okoliczności do zmiany kwalifikacji prawnej na surowszą, rozpozna na kolejnej rozprawie - pod koniec czerwca.
To wniosek m.in. o powołanie biegłego z ABW, by ten zbadał zawartość telefonów zabezpieczonych w sprawie. Prokuratura chciała, by sąd dał jej pięć miesięcy na przygotowanie takiej opinii. Sąd Rejonowy w Hajnówce decyzji co do tego wniosku nie podjął, uwzględnił jedynie inny - o przesłuchanie jeszcze jednego funkcjonariusza SG.
Jednocześnie sąd zapowiedział, że na kolejnej rozprawie - zaplanowanej na koniec czerwca - bardzo prawdopodobne jest, że dojdzie do zamknięcia przewodu sądowego, a strony wygłoszą mowy końcowe. Wtedy maksymalnie dwa tygodnie później zapadłby wyrok.
Nowe dowody w sprawie aktywistów?
We wtorek na stronie internetowej Prokuratury Okręgowej w Białymstoku ukazał się komunikat dotyczący wniosków dowodowych prokuratora w tej sprawie. Do komunikatu załączona została też kopia uzupełnienia wniosku dowodowego skierowanego do sądu pod koniec kwietnia. Jak podano, w piśmie do akt sprawy prokuratura w Hajnówce przedstawiła uzasadnienie wniosków, które zostały złożone przez prokuratora na ostatniej rozprawie.
Dodatkowe dowody pochodzą ze śledztwa lubelskiego wydziału zamiejscowego Prokuratury Krajowej. Jak wynika z informacji, które podawała przed sądem 15 kwietnia prok. Magdalena Rutyna z Prokuratury Rejonowej w Hajnówce, są to screeny wiadomości i nagrania głosowe z komunikatorów internetowych pochodzące z telefonu znalezionego w aucie. Jechać nim miała dwójka z piątki oskarżonych.
Prokurator mówiła, że w tych rozmowach są np.
- o instrukcjach dla migrantów,
- jakie trasy mają wybierać, by bezpiecznie i najszybciej dostać się do Europy Zachodniej,
- jakie kwoty są pobierane za transport,
- czy i jak przedstawiać służbom swoją sytuację po zatrzymaniu.
Mówiła też o korespondencji jednej z oskarżonych z osobą, którą prokurator określiła mianem organizatora przemytu ludzi.
"Oskarżona w konwersacji z organizatorem deklaruje możliwość płacenia +kurierom+ z pieniędzy pochodzących od Polaków, które były przekazywane jako darowizny na rzecz pomocy migrantom. Ciężko zarobione pieniądze przez Polaków, które przekazywali zgodnie z ich przekonaniem na słuszny cel, były w istocie przekazywane na finansowanie handlu ludźmi i organizowanie nielegalnego przekraczania granicy" – mówiła wtedy prok. Rutyna.
O co dokładnie toczy się proces?
W procesie na podstawie aktu oskarżenia hajnowskiej prokuratury rejonowej odpowiada pięć osób. Początkowo śledczy postawili im zarzuty pomocnictwa w marcu 2022 r. w nielegalnym przekraczaniu granicy polsko-białoruskiej (grozi za to do ośmiu lat więzienia) przez Egipcjanina i rodzinę z Iraku.
Po dwuletnim śledztwie prokuratura zmieniła te zarzuty i w takiej wersji do sądu trafił akt oskarżenia. Jedną osobę oskarżyła m.in. o to, że dostarczała migrantom jedzenie i ubrania, gdy ci przebywali w lesie. Miała też przekazywać im informacje przydatne w razie zatrzymania, udzielić schronienia i zapewnić odpoczynek. Pozostałe cztery oskarżyła o to, że przewoziły w głąb kraju tych cudzoziemców.
W ocenie prokuratury, aktywiści działali w celu osiągnięcia korzyści osobistej przez osoby, którym pomogli. Oskarżeni nie przyznają się, zapewniają, że chodziło o pomoc migrantom z pobudek humanitarnych. Postawienie im zarzutów, a potem skierowanie do sądu aktu oskarżenia, spotkało się z protestami organizacji niosących pomoc humanitarną w związku z kryzysem migracyjnym na granicy z Białorusią.
Proces toczy się przed Sądem Rejonowym w Hajnówce, ale odbywa się w sali rozpraw Sądu Rejonowego w Białymstoku; chodzi o to, że hajnowski sąd nie dysponuje na tyle dużą salą, by pomieścić dużą grupę dziennikarzy i publiczności. Kolejnym rozprawom towarzyszą akcje solidarnościowe z oskarżonymi, odbywające się przed budynkiem sądu.(PAP)
rof/ agz/
