Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo zakończyło modernizację instalacji pozyskania helu w Odolanowie. Spółka poinformowała w poniedziałek w komunikacie, że jest to jedyna tego typu instalacja w Unii Europejskiej.
Polska jest jednym z sześciu krajów na świecie, które dostarczają czysty hel. PGNiG sprzedaje hel m.in. do Niemiec, Francji, Wielkiej Brytanii, Austrii, Szwajcarii, a także do krajów bałkańskich i Turcji.
Jak podała spółka, w ostatnich dwóch latach przeprowadzono w Odolanowie gruntowne prace modernizacyjne, które zwiększyły możliwości oczyszczania i skraplania helu.
Przebudowa jedynej w Unii Europejskiej przemysłowej instalacji odzysku, oczyszczania i skraplania helu rozpoczęła się w marcu 2010 r. i zakończyła w styczniu 2012 r. uruchomieniem nowej instalacji usuwania wodoru, skraplarki helowej oraz magazynu ciekłego helu. Obecnie trwają ostateczne testy ruchowe. Koszt modernizacji wyniósł 27 mln 734 tys. zł.
"Od początku swojej działalności Oddział w Odolanowie jest wiarygodnym dostawcą helu, którego niewątpliwym atutem jest niewielka odległość od klientów. Nowoczesna instalacja do skraplania helu oprócz tego, że zapewnia skroplenie o blisko 30 proc. większego strumienia helu, znacząco ograniczy zużycie energii niezbędnej do oczyszczenia i skroplenia tego gazu" - poinformował cytowany w komunikacie Marek Karabuła, wiceprezes PGNiG.
PGNiG sprzedaje hel w postaci gazowej lub ciekłej. Spośród kilkudziesięciu odbiorców głównym kontrahentem odbierającym hurtowe dostawy ciekłego helu jest niemiecka firma Messer Group GmbH.
Z uwagi na unikalne właściwości hel znajduje zastosowanie w skanerach rezonansu magnetycznego używanych w medycynie, przy produkcji nadprzewodników czy światłowodów, w spawaniu i cięciu laserem, przy badaniach naukowych wymagających temperatur bliskich zera bezwzględnego lub też w chromatografii gazowej. Wśród najbardziej spektakularnych zastosowań jest przedmuch silników rakietowych w programach kosmicznych oraz schładzanie zderzacza hadronów LHC w CERN pod Genewą.
Eksploatowana do tej pory w Odolanowie instalacja oczyszczania i skraplania helu pracuje przez 24 godziny na dobę od 1977 roku. Dlatego w 2009 roku podjęto decyzję o jej modernizacji. Prace zwiększyły zdolności instalacji do oczyszczania i skraplania helu, dając możliwość przyjęcia i przetworzenia dodatkowych ilości helu pochodzącego z odazotowni w Grodzisku Wielkopolskim oraz oczyszczenie go z podwyższonej zawartości wodoru.
Jedynym źródłem pozyskania na ziemi helu jest gaz ziemny. Hel w Odolanowie odzyskiwany jest od lat 70. XX wieku z przetwarzanego tutaj gazu zaazotowanego, pochodzącego z okolicznych kopalń; od 2009 r. do Odolanowa trafia także sprężony koncentrat helowy z odazotowni gazu w Grodzisku Wielkopolskim.
