Rząd postanowił wypłacić emerytom i rencistom jałmużnę w kwocie od 100 zł do 350 zł. Przeznaczymy na to 1,6 mld zł. Według PO jest to zadośćuczynienie za niską prognozowaną waloryzację w 2016 roku. Ale czy na pewno?
Już w marcu 2016 roku od 100 zł do 350 zł dodatku do świadczeń otrzyma 6 mln emerytów i rencistów. Osoby otrzymujące świadczenie do 900 zł dostaną 350 zł dodatku.
| Wysokość jednorazowego dodatku dla emerytów w 2016 roku | ||
|---|---|---|
| Wartość emerytury | Wartość jednorazowego dodatku na rok | W rozłożeniu na miesiąc |
| Emerytura do 900 zł | 350 zł | 29 zł na miesiąc |
| Od 900,01 zł do 1100 zł | 300 zł | 25 zł na miesiąc |
| Od 1100,01 zł do 1500 zł | 200 zł | 16,7 zł na miesiąc |
| Od 1500,01 zł do 2000 zł | 100 zł | 8,34 zł na miesiąc |
| Źródło: Kancelaria Premiera, opracowanie Bankier.pl | ||
Przy świadczeniach od 900 zł do 1100 zł dodatek wyniesie 300 zł. Obejmie on ok. 8% emerytów. W przedziale od 1100 zł do 1500 zł jednorazowy dodatek wyniesie 200 zł. Z kolei osoby otrzymujące emeryturę lub rentę w wysokości od 1500 zł do 2000 zł dostaną 100 zł więcej. Całość będzie nas kosztować 1,6 mld zł.
Przeczytaj także
| Jakie emerytury pobierają Polacy? | ||
|---|---|---|
| Przedział emerytury brutto | Odsetek emerytów | Liczba emerytów w tys. |
| Do 1000 zł | 6,3% | 315 |
| Od 1001 zł do 1400 zł | 18,4% | 920 |
| Od 1401 zł do 1800 zł | 24,3% | 1215 |
| Od 1801 zł do 2200 zł | 19,4% | 970 |
| Od 2201 zł do 2600 zł | 12,1% | 605 |
| Od 2601 zł do 3000 zł | 6,9% | 345 |
| Od 3001 zł do 3600 zł | 5,8% | 290 |
| Od 3601 zł do 4000 zł | 2,6% | 130 |
| Powyżej 4001 zł | 4,2% | 210 |
| Ogółem: | 100% | 5000 |
| Źródło: Statystyka ZUS za 2014 rok. Opracowanie Bankier.pl | ||
Zdaniem rządu jest to rekompensata za deflację, która wpłynie na niską prognozowaną waloryzację świadczeń wypłacanych przez ZUS, która wyniesie ok. 0,5% - przy średniej emeryturze wynoszącej ok. 2 tys. zł oznacza to podwyżkę rzędu ok. 11 zł, a emeryt otrzymujący 1 tys. zł świadczenia dostałby 5 zł więcej.
Przeczytaj także
| Staż pracy osób, którym przyznano emerytury w 2014 roku | |||
|---|---|---|---|
| Staż w latach | Ogółem | Mężczyźni | Kobiety |
| 24 lata i mniej | 9,5% | 9,9% | 7,4% |
| 25-29 | 26,7% | 33,2% | 1,2% |
| 30-34 | 22% | 25,8% | 6,8% |
| 35-39 | 17,1% | 10,5% | 43,3% |
| 40-44 | 14,3% | 8,1% | 39% |
| 45-49 | 9,8% | 11,8% | 2% |
| 50 i więcej | 0,6% | 0,7% | 0,3% |
| Średni staż w latach | 33,7 lat | 32,8 lat | 37,5 lat |
| Średni wiek przejścia na emeryturę | 60,4 lat | 61 lat | 59,8 lat |
| Źródło: Statystyka ZUS za 2014 rok. Opracowanie Bankier.pl | |||
W zeszłym roku osoba pobierająca świadczenie w wysokości 1 tys. zł dostała minimum 36 zł podwyżki. W tym roku, jego świadczenie wzrośnie o ok. 5 zł miesięcznie. Otrzyma też jednorazowy dodatek w wysokości 350 zł, czyli w rozłożeniu na rok daje nam to 29 zł miesięcznie. W sumie oznacza to podwyżkę rzędu 34 zł, czyli mniejszą niż w 2015.
Przeczytaj także
Emeryt ze świadczeniem wynoszącym 1600 zł dostanie zatem (wraz z jednorazowym dodatkiem) podwyżkę wynoszącą mniej niż 20 zł miesięcznie!
| Emerytury wypłacane przez ZUS wybranym grupom zawodowym | ||
|---|---|---|
| Grupa | Liczba emerytów | Średnie świadczenie brutto |
| Kolejarze | 106 tys. | 1962 zł |
| Górnicy | 206 tys. | 4001 zł |
| Nauczyciele | 261 tys. | 2314 zł |
| Przedsiębiorcy | 76,6 tys. | 1715 zł |
| Źródło: Statystyka ZUS za okres I-VI 2015 roku, opracowanie Bankier.pl. | ||
Wskaźnik waloryzacji rent i emerytur uwzględnia wartość inflacji powiększoną o co najmniej 20% wzrostu przeciętnego wynagrodzenia. Kłopot w tym, że w Polsce utrzymuje się deflacja. Dynamika wzrostu wynagrodzeń też pozostawia wiele do życzenia.
| Wskaźnik waloryzacji w okresie 2005-2015 | |
|---|---|
| Rok | Wskaźnik waloryzacji |
| 2007 | nie było |
| 2008 |
|
| 2009 | 106,1% |
| 2010 | 104,62% |
| 2011 | 103,1% |
| 2012 | 104,8%, "waloryzacja kwotowa" - 71 zł brutto |
| 2013 | 104% |
| 2014 | 101,6% |
| 2015 | 100,68% - minimum 36 zł |
| Źródło: ZUS, opracowanie Bankier.pl | |
Podobna sytuacja była w 2015 roku – w związku z tym MPiPS zaproponował, by waloryzacja miała charakter mieszany, tzn. określono minimalną kwotową podwyżkę na poziomie 36 zł. W tym roku również zastanawiano się nad zastosowaniem podobnego rozwiązania w 2016 roku, ale zwyciężyła koncepcja jednorazowego dodatku.
Przeczytaj także
Wyraźnie mamy kłopot z waloryzowaniem rent i emerytur
Pobierający świadczenia w zasadzie do ostatniej chwili nie wiedzą, o ile zwiększą się ich dochody. O wiele łatwiej przewidzieć wzrost kosztów życia, m.in. rachunków za media. Obecnie stosowane rozwiązania mają charakter prowizoryczny. To negatywnie wpływa na zaufanie emerytów do państwa, ich stabilizację życiową, ale też utrudnia planowanie budżetu kraju. Waloryzacja może zawierać elementy uelastyczniające, ale tylko w kwestii podwyżek ponad ustawowe minimum.
Przeczytaj także
Być może powinniśmy zastanowić się na stworzeniem uniwersalnego wskaźnika opartego nie tylko o „inflację emerycką”, wzrost przeciętnego wynagrodzenia, ale też o dynamikę PKB - tak, by emeryci w większym stopniu czerpali korzyści w latach wysokiego wzrostu gospodarczego. W czasach "BIG DATA", zaawansowanych komputerów i modeli statystycznych prognozujących stan FUS-u w 2050 roku, naprawdę stworzenie tabeli waloryzacji w określonych warunkach makroekonomicznych na 5 lat do przodu nie powinno być większym problemem.
