Co to jest rachunek bankowy?
▶️ Zgodnie z definicją Narodowego Banku Polskiego (NBP), rachunek bankowy to usługa oferowana przez banki, która umożliwia klientom na bezpieczne przechowywanie pieniędzy.
Mając rachunek bankowy, możesz realizować wpłaty, wypłaty, rozliczenia bezgotówkowe (np. przelewy), a także korzystać z kredytów i produktów oszczędnościowych, jak lokaty czy konta oszczędnościowe. Bank zapisuje wszystkie te operacje, dzięki czemu klient ma pełen wgląd w swoje finanse.
[ Kodeks cywilny ]
Inną definicję znajdziesz w kodeksie cywilnym. Według niego, przez umowę rachunku bankowego, bank zobowiązuje się względem posiadacza rachunku, na czas oznaczony lub nieoznaczony, do przechowywania jego środków pieniężnych oraz, jeśli umowa tak stanowi, do przeprowadzania na jego zlecenie rozliczeń pieniężnych.
Bankowy rachunek jest zapisem prowadzonym przez bank, w którym znajduje się rejestr obrotów, tj. wpłaty i wypłat oraz stan wkładu pieniężnego klienta. Prowadzony jest na podstawie umowy cywilnoprawnej, zwartej pomiędzy bankiem a posiadaczem rachunku bankowego. Właścicielem może być osoba fizyczna, jak i kilka osób, jeśli posiadają wspólny rachunek bankowy.
[ Prawo bankowe ]
Zasady funkcjonowania rachunku bankowego, obok kodeksu cywilnego, regulują przepisy prawa bankowego, tj. ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe. Zgodnie z nimi bank prowadzi dla posiadacza osobisty rachunek bankowy, zwany też kontem bankowym. Innymi słowy, bank udostępnia niepowtarzalny numer rachunku bankowego. Dzięki niemu otrzymujesz „miejsce”, w którym możesz przechowywać środki pieniężne i swobodnie realizować wpłaty i wypłaty.
(shutterstock/PH888) Rodzaje rachunku bankowego
Posiadacz rachunku bankowego może swobodnie dysponować środkami zgromadzonymi na rachunku bankowym, choć w umowie z bankiem mogą zostać zawarte postanowienia ograniczające tę swobodę. Dodatkowo obowiązkiem banku jest zapewnienie bezpieczeństwa przechowywanych środków, które mogą znajdować się na różnego rodzaju rachunkach bankowych.
Banki mogą prowadzić w szczególności następujące rodzaje rachunków bankowych:
🟢rachunki rozliczeniowe, w tym bieżące i pomocnicze,
🟢rachunki lokat terminowych → sprawdź ranking lokat,
🟢rachunki oszczędnościowe, rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe, w tym rachunki 🟢rodzinne, oraz rachunki terminowych lokat oszczędnościowych,
🟢rachunki powiernicze.
💡Chcesz wiedzieć więcej? Przeczytaj również: Wyciąg z konta – co to jest i jak go pobrać?
Do kogo należy rachunek bankowy?
Posiadaczem rachunku bankowego mogą być wszystkie podmioty prawa cywilnego, a zatem osoba fizyczna, zarówno prowadząca, jak i nieprowadząca działalności gospodarczej.
Mogą to również być osoby prawne, tj. spółki akcyjne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółdzielnie, fundacje i stowarzyszenia. Przy czym w ich przypadku umowę z bankiem podpisują osoby upoważnione do reprezentacji danego podmiotu.
Bankowy rachunek mogą również posiadać jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, tj. spółka jawna, partnerska czy komandytowa oraz wspólnoty mieszkaniowe.
Oznacza to, że w ramach umowy rachunku bankowego może być prowadzony przykładowo wspólny rachunek bankowy, rachunek bankowy dla firm, darmowy rachunek bankowy.
(shutterstock/Jose Calsina) Umowa rachunku bankowego – co zawiera?
Zgodnie z ustawą Prawo bankowe art. 52, umowa rachunku bankowego musi zostać zawarta na piśmie, a ponadto powinna określać:
🟠strony umowy,
🟠rodzaj otwieranego rachunku,
🟠walutę rachunku,
🟠czas trwania umowy,
🟠wysokość oprocentowania oraz możliwości jego zmiany, terminy wypłaty, postawienia do dyspozycji lub kapitalizacji należnych odsetek (o ile strony zastrzegają oprocentowanie środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku),
🟠wysokość prowizji i opłat za czynności związane z wykonywaniem umowy,
🟠formy i zakres rozliczeń pieniężnych dokonywanych na polecenie posiadacza rachunku oraz terminy ich realizacji,
🟠możliwości i tryb zmiany umowy,
🟠przesłanki i tryb rozwiązania umowy rachunku bankowego,
🟠zakres odpowiedzialności banku za terminowe i prawidłowe przeprowadzenie rozliczeń pieniężnych oraz wysokość odszkodowania za przekroczenie terminu realizacji dyspozycji posiadacza rachunku.
💡 Sprawdź: Jak można przewalutować kredyt?
(shutterstock/Ground Picture ) Cechy charakterystyczne rachunku bankowego
Jeśli chcesz otworzyć rachunek bankowy, wystarczy, że złożysz wniosek. Możesz to zrobić przez internet lub bezpośrednio w oddziale banku. Do wniosku, w zależności od rodzaju klienta, muszą zostać dołączone dokumenty potwierdzające jego prawną tożsamość.
Jako posiadacz konta w banku możesz swobodnie dysponować środkami zgromadzonymi na rachunku bankowym oraz dokonywać czynności tj. wpłata na rachunek bankowy, wypłata czy przelew na rachunek bankowy. Może również składać dyspozycje realizacji przyszłych transakcji.
Informacje o wszystkich operacjach są zawarte w historii rachunku, która jest udostępniana przez bank w formie wyciągu bankowego (papierowego lub elektronicznego).
Co ważne, bank jest zobowiązany do zachowania tajemnicy bankowej. Natomiast informacje bankowe mogą zostać udzielone wyłącznie prokuraturze i sądom w związku ze sprawami karnymi lub karno-skarbowymi, a także inspektorom NIK-u, dyrektorom urzędów skarbowych w przypadku postępowań karno-skarbowych.
Zamknięcie rachunku bankowego następuje z chwilą rozwiązania umowy bądź w sytuacji, kiedy właściciel podał nieprawidłowe dane przy otwieraniu rachunku bankowego lub nie przeprowadza operacji za jego pośrednictwem przez określony regulaminem banku czas.
Zalety i wady różnych typów rachunków bankowych
1️⃣ Rachunek bieżący (konto osobiste)
Konto bieżące to podstawowy rachunek płatniczy. Służy on do codziennych operacji finansowych, takich jak przelewy, płatności za zakupy i to na niego wpływa wynagrodzenie.
[ Zalety ]
🟢Łatwy dostęp do środków: Możesz swobodnie realizować wpłaty, wypłaty i przelewy w dowolnym momencie.
🟢Karty płatnicze: Do konta bieżącego często dołączane są karty płatnicze (debetowe), które umożliwiają płatności online i w sklepach stacjonarnych oraz wypłaty z bankomatów.
🟢Możliwość wykonywania płatności cyklicznych: Automatyczne płatności, np. rachunki za prąd, czynsz, czy inne zobowiązania. Dzięki temu masz pewność, że wszystkie powtarzające się płatności są zrealizowane.
[ Wady ]
🔵Niskie lub zerowe oprocentowanie: Środki na koncie bieżącym zwykle nie są oprocentowane, lub mają bardzo niskie oprocentowanie, co nie sprzyja oszczędzaniu.
🔵 Opłaty za prowadzenie konta: Niektóre banki pobierają opłaty za prowadzenie rachunku lub korzystanie z karty debetowej, szczególnie jeśli nie spełnione są określone warunki (np. minimalny wpływ miesięczny).
🔵Koszty związane z transakcjami międzynarodowymi: Płatności i przelewy w walutach obcych mogą wiązać się z wysokimi prowizjami.
2️⃣ Rachunek oszczędnościowy
Rachunek oszczędnościowy łączy w sobie funkcję konta oszczędnościowego z możliwością dokonywania ograniczonych transakcji. Środki na takim rachunku są zazwyczaj oprocentowane.
[ Zalety ]
🟢 Oprocentowanie środków: Nawet jeśli oprocentowanie nie jest wysokie, rachunek oszczędnościowy pozwala na gromadzenie odsetek od zgromadzonych oszczędności.
🟢 Elastyczność: Możliwość wpłat i wypłat bez utraty odsetek, choć liczba bezpłatnych transakcji w miesiącu może być ograniczona.
🟢 Bezpieczeństwo środków: Rachunki oszczędnościowe w Polsce objęte są ochroną Bankowego Funduszu Gwarancyjnego (do 100 000 EUR).
[ Wady ]
🔵 Niskie oprocentowanie: Oprocentowanie rachunków oszczędnościowych może nie nadążać za inflacją, co ogranicza realne zyski.
🔵Ograniczenia transakcyjne: Niektóre banki ograniczają liczbę darmowych wypłat miesięcznych, co może generować dodatkowe koszty.
🔵 Podatek od odsetek: Dochody z odsetek są opodatkowane (tzw. podatek „Belki”).
3️⃣ Rachunek lokaty terminowej
Lokata terminowa to rachunek, na którym środki są deponowane na określony czas (np. 3, 6, 12 miesięcy) w zamian za ustalone oprocentowanie.
[ Zalety ]
🟢 Gwarantowane oprocentowanie: Lokata oferuje stałe oprocentowanie przez cały okres trwania umowy, co pozwala przewidzieć zysk.
🟢 Niski poziom ryzyka: Środki na lokacie są bezpieczne i zabezpieczone przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny.
🟢 Brak konieczności zarządzania środkami: Raz wpłacone środki są „zamrożone”, co może być korzystne dla osób, które chcą ograniczyć pokusę wydawania oszczędności.
[ Wady ]
🔵 Brak elastyczności: Przedwczesne zerwanie lokaty najczęściej oznacza utratę odsetek, co ogranicza dostępność środków.
🔵 Oprocentowanie poniżej inflacji: W warunkach wysokiej inflacji oprocentowanie lokat może nie przynosić realnych zysków, a nawet prowadzić do straty wartości nabywczej oszczędności.
🔵 Brak możliwości dopłat: Zazwyczaj nie można dokonywać dodatkowych wpłat na istniejącą lokatę – każda dodatkowa kwota wymaga założenia nowej lokaty.
4️⃣ Rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy (ROR)
ROR to połączenie funkcji rachunku bieżącego i oszczędnościowego. Z jednej strony można korzystać z codziennych operacji, a z drugiej strony są naliczane odsetki na środkach zgromadzonych na koncie.
[ Zalety ]
🟢 Uniwersalność: ROR łączy cechy konta bieżącego i oszczędnościowego, co umożliwia elastyczne zarządzanie środkami.
🟢 Oprocentowanie środków: Pieniądze mogą być oprocentowane, co pozwala na ich pomnażanie.
🟢 Łatwy dostęp do środków: Możesz w każdej chwili dokonywać transakcji, korzystając z kart płatniczych i przelewów.
[ Wady ]
🔵 Niskie oprocentowanie: ROR zazwyczaj oferuje niższe oprocentowanie niż tradycyjny rachunek oszczędnościowy lub lokata.
🔵 Koszty operacyjne: Rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe mogą wiązać się z różnymi opłatami, zwłaszcza za prowadzenie konta, korzystanie z karty debetowej lub przelewy.
🔵Ograniczone korzyści oszczędnościowe: Połączenie funkcji bieżących z oszczędnościowymi może powodować, że w praktyce środki nie są długo przechowywane, co ogranicza wzrost oszczędności.
5️⃣Rachunek powierniczy
Rachunek powierniczy jest specyficznym rodzajem konta, na którym środki są zdeponowane przez powiernika na rzecz osoby trzeciej, najczęściej w kontekście transakcji kupna-sprzedaży nieruchomości.
[ Zalety ]
🟢 Bezpieczeństwo transakcji: Środki są zabezpieczone i uwalniane dopiero po spełnieniu warunków określonych w umowie powierniczej.
🟢 Ochrona interesów obu stron: Rachunek powierniczy minimalizuje ryzyko nieuczciwości ze strony kontrahenta, np. dewelopera lub kupującego.
[ Wady ]
🔵 Koszty prowadzenia: Rachunek powierniczy może wiązać się z dodatkowymi opłatami, które pokrywają koszty administracyjne i prowizje bankowe.
🔵 Brak elastyczności: Środki są zablokowane na rachunku do momentu spełnienia warunków umowy, co ogranicza dostęp do nich w trakcie trwania transakcji.
Wybór odpowiedniego rachunku bankowego zależy od Twoich indywidualnych potrzeb i celów finansowych.
▶️ Rachunki bieżące są idealne do codziennych transakcji.
▶️ Rachunki oszczędnościowe i lokaty pomagają w gromadzeniu oszczędności.
▶️ Rachunki powiernicze mogą być przydatne w zabezpieczaniu większych transakcji.
Zrozumienie zalet i wad każdego typu konta pozwala na lepsze zarządzanie finansami i dostosowanie rozwiązań bankowych do własnych potrzeb.
Publikacja zawiera linki afiliacyjne.
Komentarze