Co to jest numer rachunku bankowego (NRB) i międzynarodowy numer IBAN?

Nazwa standardu, w którym zapisywany jest numer rachunku bankowego, pochodzi od pierwszych liter tego określenia – NRB (Numer Rachunku Bankowego). W prosty sposób można przekształcić go w międzynarodowy numer rachunku bankowego, znany jako IBAN (International Bank Account Number).

Jeśli zastanawiasz się, jak sprawdzić numer konta bankowego, zajrzyj do umowy o prowadzenie rachunku bankowego – banki mają obowiązek zamieszczać te dane w dokumentach klienta. Numer konta znajdziesz również w bankowości internetowej, po zalogowaniu do profilu użytkownika, lub w aplikacji mobilnej.

Warto jednak wiedzieć, jak odczytywać każdy numer rachunku bankowego w praktyce.

Z czego składa się numer konta bankowego?

Z czego właściwie składa się numer konta bankowego i co można z niego wyczytać? Okazuje się, że pod pozornie losowym ciągiem 26 cyfr kryje się wiele informacji. Z samego numeru rachunku bankowego możemy dowiedzieć się, w jakim kraju i w jakiej instytucji założono dane konto bankowe.

NRB (Numer Rachunku Bankowego) oparty jest na formacie:
CC AAAAAAAA BBBBBBBBBBBBBBBB

Składniki numeru rachunku bankowego:

  • CC – dwie pierwsze cyfry to suma kontrolna, powstająca w wyniku działania algorytmu, który wylicza ją na podstawie pozostałych cyfr.

  • AAAAAAAA – osiem kolejnych cyfr to numer rozliczeniowy banku, czyli numer jednostki organizacyjnej banku. Cztery cyfry przypisane są do konkretnego banku, kolejne cztery – do oddziału banku, w którym założono rachunek, wraz z numerem kontrolnym (ostatnia cyfra).

  • BBBBBBBBBBBBBBBB – szesnaście ostatnich cyfr to ciąg przypisany do konkretnego klienta banku w systemie.

Uwaga! Bank komercyjny identyfikowany jest przez trzy cyfry (czwarta to zawsze zero), natomiast bank spółdzielczy – przez cztery cyfry.

Z czego składa się Międzynarodowy Numer Rachunku Bankowego?

Podstawowy numer rachunku w Polsce oparty jest na standardach międzynarodowych. Aby uniknąć pomyłek przy przelewach zagranicznych, Europejski Komitet Standardów Bankowych opracował wzór IBAN (International Bank Account Number).

W formacie IBAN numer rachunku bankowego zawiera:

  • oznaczenie kraju,

  • oznaczenie banku,

  • identyfikator rachunku bankowego.

W Polsce poprawny numer IBAN zawiera 26 cyfr, ewentualnie poprzedzonych literami „PL”, jeśli rachunek ma być użyty w transakcjach międzynarodowych.

Aby dowiedzieć się więcej o formacie IBAN przeczytaj nasz artykuł Numer IBAN i SWIFT - czym są i do czego służą?

Numer rozliczeniowy banku - przykłady

Zauważyliśmy już, że na numer rachunku bankowego składają się 3 rodzaje kodów. Wcześniej wspomniana grupa AAAAAAAA odpowiada za numer rozliczeniowy banku. Analizując te fragmenty kodów, które określają identyfikator instytucji bankowych, możemy określić konkretną instytucję finansową, w ramach której funkcjonuje np. numer rachunku odbiorcy naszego przelewu.

Poniższa tabela przedstawia oznaczenia numeru rachunku z największych banków w Polsce.

Oznaczenia największych banków w numerach rachunków bankowych

Nazwa banku

Identyfikator banku w numerze rachunku

Narodowy Bank Polski

PKO Bank Polski

Bank Pekao

Santander Bank Polska

mBank i Orange Finanse

ING Bank Śląski

Bank BGŻ BNP Paribas

Bank Millennium

Bank Gospodarstwa Krajowego

Nest Bank

Alior Bank i T-Mobile Usługi Bankowe

Getin Noble Bank

Bank Handlowy (Citi Handlowy)

Credit Agricole

Idea Bank

BOŚ Bank (Bank Ochrony Środowiska)

1010

1020

1240

1090

1140

1050

2030

1160

1130

1870

2490

2480

1030

1940

1950

1540

Źródło: Narodowy Bank Polski, EWIB

Ponadto Narodowy Bank Polski, pełniący rolę nadzorcy nad systemem płatniczym, prowadzi ewidencję instytucji finansowych i ich jednostek organizacyjnych. Na stronie internetowej banku centralnego znajduje się EWIB 2.0., wyszukiwarka, która pozwala zidentyfikować instytucję prowadzącą konto.

Numer rachunku bankowego NRB i IBAN – przykładowy numer rachunku bankowego

Wiemy już, w jakim kodzie ustalane są numery rachunków bankowych, a także, w jaki sposób swoją obecność w ciągu zaznaczają poszczególne instytucje bankowe. Przyjrzyjmy się teraz konkretnym przypadkom. Przykładowy numer rachunku bankowego NRB wygląda następująco:

82 1020 5226 0000 6102 0417 7895

Takim numerem konta posługuje się Urząd Skarbowy Wrocław-Fabryczna do regulowania należności z tytułu opłaty skarbowej. Zgodnie z poniższym schematem, pierwsza para cyfr to suma kontrolna. Kolejne cztery to oznaczenie banku, w którym rachunek jest prowadzony. Kolejne cztery cyfry to oznaczenie oddziału banku, w którym go założono (trzy cyfry) i numer kontrolny, dzięki któremu sprawdzana jest poprawność numeru rachunku bankowego. Ostatnie szesnaście cyfr to faktyczny numer rachunku bankowego klienta.

Ten sam numer konta NRB łatwo zamienić na międzynarodowy numer konta bankowego IBAN, który może posłużyć np. do przelewów zagranicznych. Wystarczy na początku dodać ciąg znaków przypisany konkretnemu krajowi. Omawiany przykład rachunku bankowego w zapisie IBAN będzie wyglądał następująco:

PL 82 1020 5226 0000 6102 0417 7895

Przyjrzyjmy się jeszcze dokładnej strukturze, jaką prezentuje nasz przykładowy numer rachunku bankowego.

Pełny numer rachunku w standardzie IBAN

PL02 2490 0005 0000 4600 8316 8772

Numer rachunku w polskim standardzie NRB (bez „PL”)

02 2490 0005 0000 4600 8316 8772

Cyfry kontolne (dwie pierwsze)

02

Numer rozliczeniowy

2490 0005

Numer rachunku

0000 4600 8316 8772

Jak sprawdzić poprawność numeru rachunku ręcznie?

Poprawność numeru konta możemy sprawdzić własnoręcznie, bazując wyłącznie na zapisie kodu. Sprawdzenie numeru konta wymaga wykonania kilku kroków.

Dodajemy kod kraju „PL” do numeru konta

PL02 2490 0005 0000 4600 8316 8772

Przenosimy pierwsze 4 znaki na koniec ciągu

2490 0005 0000 4600 8316 8772 PL02

Zamieniamy litery na cyfry, zgodnie ze schematem (A=10, B=11, C=12 itd.)

2490 0005 0000 4600 8316 8772 25 21 02

Wyliczamy resztę z dzielenia całej liczby (pełen numer konta po przekształceniach) przez 97

249000050000460083168772252102 mod 97

Reszta z dzielenia powinna wynosić 1

249000050000460083168772252102 mod 97

= 1

W naszym przykładzie numer jest poprawny. Jeśli reszta z dzielenia daje wynik inny niż 1, to w numerze rachunku musi być błąd.

W skrócie:

  1. Dodaj na początku kod kraju „PL”.

  2. Przenieś pierwsze cztery znaki na koniec ciągu.

  3. Zamień litery na cyfry (A=10, B=11, itd.).

  4. Oblicz resztę z dzielenia całego numeru przez 97 – jeśli wynik to 1, numer rachunku jest poprawny.

Warto pamiętać, że poprawny numer nie zawsze oznacza, że konto jest aktywne – mogło zostać zamknięte lub zablokowane. W takim przypadku bank zwróci przelew.

Jak sprawdzić numer konta bankowego online?

Nie musimy jednak ograniczać się do własnoręcznych wyliczeń. Dzięki wspomnianemu wcześniej EWIB 2.0., możemy sprawdzić numer konta bankowego jeszcze szybciej. Wpisując w polu wyszukiwania numer rachunku, aplikacja wyświetli nam informacje, w jakim banku zostało założone konto bankowe i jak można się z bankiem skontaktować.

Wyszukiwanie rachunków bankowych w ewidencji instytucji finansowych oraz jednostek organizacyjnych pomoże nam zweryfikować rachunek bankowy – czy faktycznie jest prowadzony w banku, który wskazał adresat przelewu (np. sprzedawca) lub czy rachunek bankowy, na który chcesz przelać pieniądze jest prawidłowy i nie pomylono przy przepisywaniu którejś z cyfr.

Czy można sprawdzić właściciela konta bankowego?

Nie – bank nie ujawnia informacji o kliencie po samym numerze konta. Można sprawdzić jedynie, czy rachunek bankowy jest poprawny i w jakim banku został założony, ale nie to, do kogo należy numer konta bankowego.

Przeczytaj również: Jak sprawdzić właściciela konta bankowego? Sposoby

Konto osobiste a karta - to dwa różne numery!

Pamiętaj też, że numer konta na karcie płatniczej nie jest numerem konta bankowego, do którego została wydana – jest to dedykowany numer karty debetowej. Zmiana zarówno tego numeru, jak i zmiana numeru konta bankowego jest niemożliwa - zostają nadane w momencie zakładania konta i nie masz wpływu na ten indywidualny numer.

Numer konta w systemie bankowym to 26 cyfr, w których zaszyta jest informacja o banku, oddziale i kliencie. Wystarczy znać jego strukturę, by samodzielnie sprawdzić poprawność numeru rachunku klienta, albo własnego konta bankowego lub dowiedzieć się, w jakim konkretnie banku prowadzony jest rachunek.

Najprościej zrobisz to online – za pomocą wyszukiwarki EWIB 2.0 lub po zalogowaniu do bankowości internetowej. Pamiętaj, że żaden bank nie ujawni danych właściciela konta, ale dzięki tym metodom upewnisz się, że przelew trafi na właściwe konto bankowe, a nie w próżnię.