Według informatorów w ujawnionym arkuszu kalkulacyjnym umieszczone były dane byłych i czynnych szpiegów MI6, agentów sił specjalnych i innych urzędników, którzy zatwierdzili listę Afgańczyków starających się o wyjazd z kraju w ramach programu Polityki Relokacji i Pomocy Afganistanowi (Afghan Relocations and Assistance Policy, ARAP). Dokument zawierający dane osobowe prawie 19 tys. Afgańczyków został przez pomyłkę upubliczniony przez brytyjskiego żołnierza w lutym 2022 r. Na liście znajdowały się osoby, które współpracowały z Brytyjczykami podczas trwającego 20 lat konfliktu w Afganistanie.
Tożsamość członków brytyjskich służb specjalnych oraz osób pracujących w służbach bezpieczeństwa są ściśle strzeżoną tajemnicą. Jak zauważała stacja BBC, ujawnienie publicznie imienia i nazwiska oraz danych osobowych funkcjonariuszy służb wywiadu może oznaczać koniec ich kariery. Ponadto przeciek takich danych może narazić ich na ryzyko utraty życia, biorąc pod uwagę operacje, w których brali udział.
Partia Liberalni Demokraci zażądała w czwartek od rządu premiera Keira Starmera wszczęcia dochodzenia w tej sprawie.
Ministerstwo obrony dowiedziało się o naruszeniu zasad bezpieczeństwa w sierpniu 2023 r., kiedy fragment arkusza kalkulacyjnego został anonimowo opublikowany na jednej z grup na Facebooku. Wówczas brytyjska policja uznała, że nie należy wszczynać śledztwa w tej sprawie.
Dziewięć miesięcy później decyzją ówczesnego rządu premiera Rishiego Sunaka utworzono tajny program relokacji, w obawie że Afgańczycy, których dane zostały ujawnione, staną się celem talibów. Po decyzji sądu we wtorek obecny rząd Starmera ujawnił tę informację.
Minister obrony John Healey poinformował, że w ramach tajnego programu do Wielkiej Brytanii już zostało sprowadzonych 4,5 tys. osób, w tym 900 wnioskodawców i ok. 3,6 członków ich rodzin, a 6,9 tys. Afgańczyków ma zostać sprowadzonych do Zjednoczonego Królestwa do jego zakończenia. Całkowity koszt sprowadzenia tych osób to 850 mln funtów.
Około 36 tys. Afgańczyków zostało przesiedlonych do Wielkiej Brytanii także w ramach innych programów przesiedleń, co kosztowało od 5,5 do 6 mld funtów.
Brytyjska armia została wysłana do Afganistanu w ramach operacji przeciwko Al Kaidzie i talibom w następstwie ataków z 11 września 2001 r. w Nowym Jorku. W szczytowym momencie operacji w kraju przebywało prawie 10 tys. brytyjskich żołnierzy, głównie w prowincji Helmand. Wielka Brytania zakończyła operacje bojowe w tym regionie w 2014 r.
Z Londynu Marta Zabłocka (PAP)
mzb/ mms/