W zeszłym roku uprawnione organy skierowały wnioski o kontrolę operacyjną lub utrwalanie rozmów wobec 5 tys. 818 osób, z czego sądy zarządziły taką kontrolę wobec 5 tys. 689 z nich - wynika z informacji przekazanych we wtorek na posiedzeniu senackiej komisji przez prokuratora krajowego Dariusza Korneluka.
Senacka Komisja Praw Człowieka i Praworządności rozpatrywała na wtorkowym posiedzeniu jawną roczną informację Prokuratora Generalnego o łącznej liczbie osób, wobec których w 2024 roku został skierowany wniosek o zarządzenie kontroli i utrwalanie rozmów lub wniosek o zarządzenie kontroli operacyjnej.
Prokuratora Generalnego reprezentował na posiedzeniu I zastępca PG Dariusz Korneluk.
Prok. Korneluk poinformował, że w 2024 roku uprawnione do tego organy skierowały łącznie 5 tys. 818 wniosków o zarządzenie kontroli, utrwalenie rozmów lub zarządzenie kontroli operacyjnej. Sąd zarządził kontrolę wobec 5 tys. 689 osób, przy czym odrzucił 26 wniosków, które skierowała prokuratura. Prokuratura z kolei nie wyraziła zgody na 95 wniosków.
Korneluk przekazał ponadto, że sąd pozostawił bez rozpoznania 4 wnioski, które uzyskały zgodę prokuratora. Umorzył z kolei postępowanie w sprawie 7 takich wniosków; miało to związek ze stwierdzeniem, że w chwili orzekania stały się one już bezprzedmiotowe.
Według przedstawionej informacji wśród organów, które najczęściej wnioskowały o zarządzenie kontroli do sądu, była Policja, która wystąpiła z wnioskami w stosunku do 5 tys. 234 osób. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego (ABW) skierowała takich wniosków 138, Centralne Biuro Antykorupcyjne (CBA) wystąpiło z 90 wnioskami, a Żandarmeria Wojskowa z 69. O kontrolę 38 razy wnioskowała też Służba Kontrwywiadu Wojskowego oraz 35 razy – Krajowa Administracja Skarbowa (KAS).
Korneluk zaznaczył przy tym, że wśród organów występujących z wnioskami w 2024 roku nie było Biura Nadzoru Wewnętrznego, Służby Ochrony Państwa oraz Inspektoratu Wewnętrznego Służby Więziennej.
Naczelnik Wydziału Nadzoru nad Czynnościami Operacyjno-Rozpoznawczymi Prokuratury Krajowej w Warszawie Alfred Staszak podkreślił, że w 2024 roku skierowano mniej wniosków o kontrolę niż rok wcześniej. – W zeszłym roku skierowano o 155 wniosków mniej niż w 2023 roku, a sąd zarządził kontrolę operacyjną w stosunku do 146 osób mniej niż w 2023 – przekazał Staszak.
Jak zaznaczył, sąd odmówił zarządzenia kontroli wobec 26 osób w zeszłym roku, a w 2023 roku wobec 22 osób. Z kolei prokuratura nie zgodziła się na kontrolę operacyjną wobec 95 osób, a w 2023 roku 116 osób; liczba wydanych odmów spadła więc o 21.
Staszak podkreślił w trakcie posiedzenia komisji, że w przypadku większości z wymienionych organów liczba składanych wniosków spadła. Wyjątkiem jest liczba wniosków ze strony Policji, która według Staszaka spowodowana jest niedawno zmienionym katalogiem przestępstw.
Staszak dodał również, że w ciągu ostatniego roku „prokuratura stworzyła instrumenty, które pozwalają na aktywny udział prokuratora w postępowaniach związanych z zarządzaniem kontroli operacyjnych i jest bardziej krytyczna w stosunku do składanych wniosków”. Ma to skutkować małą liczbą wniosków ostatecznie odrzuconych przez sąd.
W procesie karnym kontrola i utrwalanie rozmów telefonicznych jest dopuszczalne w ściśle określonych przypadkach i na podstawie postanowienia sądu wydanego na wniosek prokuratora. Zgodnie z przepisami prokurator może złożyć taki wniosek po wszczęciu postępowania karnego, jeśli jest to konieczne do wykrycia przestępstwa i uzyskania dowodów lub zapobieżenia nowemu przestępstwu. W sytuacjach niecierpiących zwłoki prokurator może zarządzić kontrolę i utrwalanie rozmów, ale musi niezwłocznie wystąpić do sądu z wnioskiem o zatwierdzenie tego postanowienia. W wypadku niezatwierdzenia postanowienia prokuratora sąd zarządza zniszczenie wszystkich utrwalonych zapisów rozmów. (PAP)
sza/ sdd/ mhr/
