Na czas ćwiczeń mobilizacyjnych pracodawca ma obowiązek udzielić urlopu bezpłatnego pracownikowi wezwanemu do armii. Jednak żołnierz rezerwy nie pozostanie bez środków do życia. Otrzyma nie tylko wojskowe uposażenie za czas ćwiczeń, ale może się także starać o rekompensatę utraconych zarobków.
Osoby powoływane przez Wojskową Komendę Uzupełnień na ćwiczenia mobilizacyjne otrzymują na wstępie umundurowanie, zakwaterowanie, całodzienne wyżywienie oraz bezpłatną opiekę lekarską i stomatologiczną. Żołnierzom przysługuje także zwrot kosztów podróży z miejsca zamieszkania do wskazanej jednostki wojskowej oraz podróży powrotnej po zakończeniu zgrupowania.
Ile wynosi dzienny żołd?
Za każdy dzień ćwiczeń, które trwają ponad 24 godziny i przypadają poza dniem wolnym od pracy, żołnierzowi rezerwy przysługuje dzienne uposażenie wojskowe uzależnione od stopnia wojskowego oraz dodatków funkcyjnych. Zgodnie z załącznikiem do Rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z 6 lutego 2013 r. w sprawie stawek uposażenia zasadniczego żołnierzy niezawodowych (Dz. U. z 2013, poz. 214) wynoszą one odpowiednio:
- 70,00 zł/dzień dla szeregowego,
- 83,75 zł/dzień dla plutonowego,
- 105,00 zł/dzień dla podporucznika.
Oznacza to, że wynagrodzenie rezerwisty za 30-dniowe ćwiczenia wyniesie 2100 zł dla szeregowego, 2512,50 zł dla plutonowego i 3150 zł dla podporucznika. Takie informacje znajdziemy w Vademecum rezerwisty, które Sztab Generalny Wojska Polskiego opublikował na swoich stronach internetowych.
Rekompensata za utracone zarobki
Na wybór osoby, która zostanie powołana na ćwiczenia mobilizacyjne nie ma wpływu to, czy pracuje ona na umowie o pracę, zleceniu lub o dzieło, czy też prowadzi własną działalność gospodarczą. Kryterium doboru, którym kieruje się WKU, to przede wszystkim odbyta już służba wojskowa, rodzaj uprawnień i kwalifikacji wojskowych oraz nadany przydział mobilizacyjny. Stąd wezwanie mogą dostać zarówno bezrobotni, dla których wynagrodzenie rezerwisty za czas ćwiczeń będzie czystym dochodem, jak i przedsiębiorcy, którzy będą musieli odłożyć na kilka dni swoje obowiązki zawodowe.
Dla osób, dla których wojskowe uposażenie oznacza niższy przychód niż normalne dochody z pracy zawodowej wykonywanej na co dzień, przewidziano możliwość starania się o rekompensatę utraconych dochodów.
Wniosek do urzędu miasta i gminy
Po złożeniu pisemnego wniosku i udokumentowaniu straty (np. zaświadczenie od pracodawcy o wysokości wynagrodzenia przypadającego na okres bezpłatnego urlopu na czas ćwiczeń), sprawa jest rozpatrywana w trybie administracyjnym, a po przyznaniu rekompensaty następuje jej wypłata w kwocie pomniejszonej o uposażenie płacone w jednostce wojskowej.
Świadczenie pieniężne ustala i wypłaca wójt lub burmistrz (prezydent miasta). Wniosek należy złożyć w ciągu trzech miesięcy od zakończenia ćwiczeń wojskowych.
Wysokość rekompensat
Zgodnie art. 52. 2. ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. 2015 poz. 144) pracownikom wezwanym do osobistego stawienia się przed właściwy organ w sprawach dotyczących powszechnego obowiązku obrony, którzy nie otrzymali od pracodawcy wynagrodzenia za czas opuszczony z powodu wezwania, przysługuje zryczałtowana rekompensata za każdy dzień w wysokości 1/30 minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w grudniu roku poprzedniego, czyli 1/30 z 1680 zł = 56 zł/dzień.
Świadczenie pieniężne ma zrekompensować utracone:
- wynagrodzenie ze stosunku pracy lub stosunku służbowego albo
- dochód z prowadzonej działalności gospodarczej lub rolniczej,
które osoby powołane na ćwiczenia wojskowe mogłyby uzyskać w okresie odbywania tychże ćwiczeń.
Górny pułap rekompensaty
Art. 119a ust. 3 tejże ustawy stanowi, że kwota dziennego świadczenia pieniężnego nie może być wyższa od 1/21 dwuipółkrotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw obowiązującego w okresie poprzedzającym termin powołania do odbycia ćwiczeń wojskowych, którego wysokość ogłasza prezes Głównego Urzędu Statystycznego.
Dla przykładu, rezerwiści powołani w marcu na ćwiczenia w jednostce w Tarnowskich Górach, za jeden dzień ćwiczeń mogą otrzymać w ramach rekompensaty (oprócz żołdu) maksymalnie 1/21 z 250% przeciętnego wynagrodzenia za luty 2015 roku. Według GUS wynagrodzenie to wyniosło 3981,75 zł. Stąd: 1/21 z 9954,38 zł = 474 zł / za dzień – to maksymalna stawka dziennej rekompensaty. Oczywiście, jeśli w takiej wysokości były utracone dzienne zarobki czy dochody rezerwisty. Nawet wysoko wynagradzany pracownik, który w ciągu tygodnia zarabia 2370 zł brutto „nie stracił” na tych pięciodniowych ćwiczeniach.
